Chuyện bắt tội phạm trốn truy nã miền biên viễn
Đối với một số đối tượng, sau khi gây án đã tìm cách bỏ trốn qua bên kia biên giới để lẩn trốn, thậm chí thay tên đổi họ che giấu thân phận.
Trong những năm gần đây, Công an huyện Kỳ Sơn đã bắt được hàng chục đối tượng trốn truy nã lẩn trốn trên địa bàn. Chỉ tính riêng năm 2016, đơn vị đã bắt giữ thành công 6 đối tượng, riêng 3 tháng đầu năm bắt được 4 đối tượng.
 |
| Công an huyện Kỳ Sơn triển khai phương án bắt giữ đối tượng trốn truy nã trên địa bàn. |
Đại úy Kha Văn Hiền, Đội trưởng đội điều tra Tổng hợp Công an huyện Kỳ Sơn cho biết: Các đối tượng trốn nã phần lớn phạm các tội danh như mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy, mua bán người, trộm cắp tài sản và cố ý gây thương tích.
Nhờ làm tốt công tác bám cơ sở, bám địa bàn nên khi đối tượng vừa xuất hiện tại địa phương, đơn vị đã nắm được thông tin để triển khai các phương án bắt giữ.
Kinh nghiệm cho thấy ngoài việc làm tốt công tác bám địa bàn, trên địa bàn huyện Kỳ Sơn cứ đến dịp lễ, Tết hoặc gia đình có sự kiện lớn như cưới hỏi, giỗ chạp hoặc người thân qua đời, là những đối tượng trốn truy nã thường tìm về, nên Công an Kỳ Sơn xác định, đấy là thời điểm thuận lợi nhất để tiến hành mật phục, bắt giữ.
Tuy nhiên, cũng tùy vào từng trường hợp, hoàn cảnh để xác định nên bắt giữ ngay lập tức, hay chờ thời cơ thuận lợi mới tiến hành bắt giữ, bởi tại nhiều địa phương, còn lưu giữ, tồn tại những phong tập, tập quán, cần phải tôn trọng.
Trong số 4 đối tượng trốn truy nã bị bắt giữ đầu năm 2017, có đối tượng Lữ Văn Kỳ (45 tuổi), trú bản Đỉnh Sơn 1, xã Hữu Kiệm. Năm 2004, Kỳ thực hiện vụ trộm cắp tài sản, bị bắt và dẫn giải về cơ quan Công an, trong quá trình làm thủ tục tạm giữ hình sự, lợi dụng sơ hở, y đã bỏ trốn sang Lào, lấy vợ và sinh sống trên đất nước triệu Voi. Dịp Tết Nguyên đán 2017, Kỳ lẻn về quê thăm gia đình nên đã bị phát hiện và bắt giữ ngay sau đó.
Cũng dịp này, Công an Kỳ Sơn đã bắt giữ đối tượng Lữ Văn Khăm (29 tuổi), trú xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn khi đối tượng từ Campuchia về quê ăn Tết.
Trước đó, vào tháng 9-2013, Khăm cùng với 8 đối tượng khác, đều trú huyện Kỳ Sơn (Nghệ An), trong quá trình làm ăn, sinh sống tại tỉnh Quảng Nam, với thủ đoạn tuyển người đi làm việc lương cao, đã lừa các nạn nhân Pơ Loong Bha (35 tuổi), A Rất Thị Thuận (31 tuổi) và A Toanh Nooi (25 tuổi), cùng trú xã Cà Dy, huyện Nam Giang (Quảng Nam) bán sang Trung Quốc.
 |
| Trung tá Mùa Bá Khùa bên tập hồ sơ danh sách đối tượng trốn truy nã. |
Vụ án sau đó đã bị Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Quảng Nam khởi tố, lần lượt bắt giam các đối tượng liên quan, riêng Khăm bỏ trốn và bị Công an Quảng Nam phát lệnh truy nã đặc biệt. Trong thời gian trốn truy nã, Khăm sống nhiều nơi, sang Lào rồi campuchia làm việc cho các công ty khai thác gỗ.
Đại úy Trần Thế Nghĩa, Phó đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về Ma túy - Kinh tế - Môi trường, Công an huyện Kỳ Sơn kể rằng, trước đó đã nhiều lần trinh sát xuộng tận gia đình để vận động, thuyết phục bố mẹ kêu gọi Khăm về đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật.
Song, lấy lý do nhà chỉ có hai anh em trai, anh của Khăm đang chấp hành án phạt tù nên gia đình đã khước từ, không chấp nhận lời vận động này khiến quá trình truy tìm, bắt giữ đối tượng gặp không ít khó khăn.
Thậm chí, thời điểm phát hiện Khăm xuất hiện tại địa phương, trinh sát tiếp cận để vận động đối tượng ra đầu thú, lúc này anh trai đã mãn hạn tù, nhưng Khăm lại có nguyện vọng muốn được ăn Tết với gia đình xong sẽ chấp hành, thêm một lần nữa trinh sát buộc phải tạo điều kiện.
Trong những ngày Tết, Công an huyện Kỳ Sơn đã cử trinh sát về ở hẳn tại bản Lưu Tiến, cùng đón Tết với đồng bào để làm nhiệm vụ giám sát và bám trụ, không để cho Khăm có thêm cơ hội trốn thoát.
Chưa dừng lại ở đó, ngày tiến hành bắt giữ và đưa đối tượng về cơ quan CSĐT, gia đình mổ lợn để "làm vía" theo phong tục địa phương, anh em trinh sát cũng bị già làng buộc phải mang một con gà đến để "xin vía", sau đó mới đồng thuận cho việc bắt giữ Lữ Văn Khăm.
Ngồi lật giở cuốn hồ sơ các đối tượng trốn truy nã bị bắt giữ dày cộp trên bàn, Trung tá Mùa Bá Khùa, Phó đội trưởng Đội Điều tra tổng hợp Công an huyện Kỳ Sơn cho biết, rất nhiều đối tượng trốn truy nã, đặc biệt là những đối tượng phạm các tội danh liên quan đến ma túy, quá trình chạy trốn thường mang theo vũ khí nóng để phòng thân, chống trả quyết liệt khi bị bắt giữ.
 |
| Hai trong số những đối tượng trốn truy nã bị Công an huyện Kỳ Sơn bắt giữ thời gian gần đây. |
Trong số các đối tượng trốn truy nã bị bắt giữ, Trung tá Khùa vẫn chưa hết rùng mình khi nhớ lại vụ việc bắt giữ đối tượng Vi Văn Chiến (39 tuổi), trú tại bản Cù, xã Chiêu Lưu (Kỳ Sơn). Chiến bị truy nã về tội mua bán trái phép chất ma túy, lẩn trốn trong suốt 7 năm trời ở Lào.
Đối tượng này luôn kè kè khẩu súng AK bên người để phòng thân, lập lán trại sống chui lủi trong rừng sâu nên quá trình tiếp cận gặp rất nhiều khó khăn. Sau một thời gian, thấy im hơi lặng tiếng nên Chiến từ Lào về Việt Nam, dù sống chui lủi song y cũng rất cảnh giác, luôn mang súng bên mình.
Sau nhiều ngày theo dõi, một ngày cuối năm 2009, khi Chiến đang chạy xe máy trên đường từ bản Cù sang bản Bà, thuộc xã Chiêu Lưu, trinh sát đã bám theo, đến đoạn đường thuận lợi, các anh chủ động gây ra vụ va quệt giao thông để tiến hành bắt giữ, thu một khẩu súng AK, bên trong có đạn, trong đó có một viên đã lên nòng.
Quá trình bắt giữ đối tượng Lữ Văn Dũng (37 tuổi), trú bản Khe Tang, xã Chiêu Lưu, cũng là cả một quá trình đấu tranh hết sức gian nan, vất vả. Theo hồ sơ, Dũng là đối tượng cộm cán liên quan đến ma túy, sau khi bị bắt giữ, y đã bỏ trốn nên bị cơ quan công an phát lệnh truy nã đặc biệt về hai tội danh ma túy và trốn khỏi nơi giam giữ.
Sau một thời gian lần theo dấu vết, trinh sát phát hiện nơi ẩn nấp của đối tượng, đó là một lán trại trong rừng sâu, thuộc địa phận bản Khe Tang, xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn.
Để lấn trốn an toàn, đối tượng đã làm một cái lán tạm bợ để trong mình luôn mang theo một quả lựu đạn phòng thân. Đặc biệt, dù trốn nã song Dũng vẫn có cuộc sống ung dung với số tiền có được nhờ mua bán ma túy, thậm chí hắn còn bỏ tiền thuê hẳn vệ sĩ làm nhiệm vụ cảnh giới.
Mặc dù đã tiếp cận nhiều lần, song trinh sát vẫn không thể áp sát để bắt giữ. Mặc dù vậy, sau nhiều ngày kiên trì mật phục, 12 giờ đêm một ngày cuối tháng 12-2016, trinh sát lặng lẽ áp sát lán trại, đột kích bất ngờ lúc nửa đêm khiến đội ngũ cảnh giới không kịp trở tay.
Đối tượng khi bị bắt giữ cũng đã chống trả quyết liệt, thậm chí ném cả lựu đạn về phía những người thực thi công vụ nhưng trinh sát đã lường trước mọi tình huống, hóa giải thành công và bắt giữ đối tượng an toàn để đưa về quy án.
Trước đó, trong thời gian làm nhiệm vụ bảo vệ bầu cử trên địa bàn xã Bảo Nam, phát hiện đối tượng Xeo Phò Đoan (39 tuổi), trú bản Xa Lông, xã Bảo Nam, là đối tượng nằm trong danh sách truy nã về tội "Mua bán đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em", Công an Kỳ Sơn đã tiến hành vây bắt, đối tượng cũng đã chống trả quyết liệt song cuối cùng vẫn bị thúc thủ.
Thiếu tá Lô Văn Thao, Phó trưởng Công an huyện Kỳ Sơn cho biết, do đặc thù địa bàn nên các đối tượng trốn truy nã thường xuyên chọn địa bàn Kỳ Sơn để lấn trốn, hoặc làm bước đệm để sang Lào sinh sống.
Bình quân hằng năm, đơn vị phát hiện, bắt giữ từ 4-5 đối tượng trốn truy nã, cá biệt có những năm lên đến 7-8 đối tượng, là những tội phạm có hộ khẩu trên địa bàn.
Ngoài ra, cũng có những thời điểm, tội phạm trốn nã có hộ khẩu ở các địa phương khác, kể cả ngoại tỉnh "quá giang" để tìm cách vượt biên sang Lào cũng bị Công an Kỳ Sơn phát hiện, bắt giữ.
Kinh nghiệm cho thấy, để phát hiện và bắt giữ loại tội phạm này đạt hiệu quả cao, ngoài việc bám địa bàn, bám cơ sở thì dựa vào người có uy tín tại địa phương và làm công tác vận động đến tận gia đình là những phương án hữu hiệu nhất. Tuy nhiên, cũng không loại trừ có những đối tượng cộm cán, "ông trùm" buộc phải sử dụng đến biện pháp nghiệp vụ sắc bén mới mang lại hiệu quả.
