Cuộc khủng hoảng và chia rẽ trong Hoàng gia Anh
Ba năm đã trôi qua kể từ lần hẹn hò đầu tiên của vị Hoàng tử nước Anh với cô gái xinh đẹp, diễn viên truyền hình Mỹ, họ đã kịp có một lễ thành hôn hoàng gia, một nàng công chúa xinh đẹp và giờ đây là một hành trình mới, cặp vợ chồng này quyết tâm rời bỏ cuộc đời nhung lụa của những hoàng tử và công chúa để tạo dựng một con đường riêng, một cuộc sống riêng hoàn toàn độc lập về tài chính.
Tuyên bố của đôi vợ chồng trẻ này thực sự là cú sốc gây chấn động với nữ hoàng Anh cũng như toàn bộ hoàng gia.
 |
| Từ trái qua: Meghan, Quận chúa Sussex, Hoàng tử Harry, Hoàng tử William Catherine, Quận chúa Cambridge. |
Cuộc họp thượng đỉnh của Hoàng gia
Ngày 13-1-2020, Nữ hoàng Anh đã triệu tập một cuộc họp thượng đỉnh của Hoàng gia, một sự kiện chưa hề có tiền lệ tại lâu đài Sandringham ở miền Đông nước Anh để bàn bạc về cuộc khủng hoảng hiện tại của hoàng gia và những hệ lụy sẽ phát sinh, liên quan không chỉ đối với tương lai của Quận công và Quận chúa xứ Sussex (Harry và Meghan) mà còn đối với các thành viên khác của hoàng gia.
Trong buổi họp này, ngoài Hoàng hậu còn có Thái tử Charles, Hoàng tử William và Hoàng tử Harry cùng vợ mình: Meghan, Quận chúa xứ Sussex, người đã được triệu hồi từ Canada để trở về dự cuộc họp.
Mục đích cuộc họp này để tìm ra những giải pháp “then chốt” để đôi vợ chồng Harry và Meghan có thể thực hiện được mong muốn của mình là rút khỏi danh sách cách thành viên Hoàng gia, được giải thoát khỏi các nghĩa vụ hoàng gia và có thể theo đuổi một cuộc sống tự chủ về tài chính.
 |
| Từ trái qua: Nữ hoàng Anh, Quận công và Quận chúa vùng Sussex, Hoàng tử Andrew tại điện Buckingham. |
Cuộc gặp mặt Hoàng gia này được tổ chức sau năm ngày chấn động sau khi lan truyền một thông tin cho rằng vợ chồng Quận công xứ Sussex cảm thấy mình bị ghẻ lạnh và xa lánh trong hoàng tộc. Trong một bài báo trên tờ Sunday Times, Tom Bradby, người tự nhận là bạn thân thiết của Hoàng tử Harry trong thời gian ở Angola, khẳng định rằng cặp vợ chồng Harry và Meghan đã kể rất thành thực về những áp lực trong cuộc sống Hoàng gia, về những mối quan hệ “tẩm thuốc độc”, Bradby khẳng định “cả hai cảm thấy bị ghẻ lạnh vì thế họ muốn từ bỏ mọi tước vị của mình và trở lại cuộc sống những con người bình thường, tự chủ về tài chính”.
Vào lúc cuộc khủng hoảng lên đến đỉnh điểm, Hoàng tử William đã bày tỏ niềm u buồn của mình trước sự rạn nứt của tình anh em: “Tôi rất buồn về điều này, tất cả những gì chúng tôi muốn làm, tất cả những gì tôi có thể làm, đó là cố gắng tìm cách hỗ trợ họ và hy vọng rằng sẽ đến một thời kỳ mà chúng tôi cùng bước theo một nhịp để tiến về phía trước giống như các cầu thủ trong cùng một đội bóng”.
Cuộc họp vừa qua là lần giáp mặt đầu tiên của các thành viên hoàng gia kể từ khi Harry và Meghan đột ngột tung ra lời tuyên bố có sức công phá như một trái bom. Cặp vợ chồng này tuyên bố muốn chuyển đến sống ở Bắc Mỹ, muốn độc lập về tài chính, được tự do kiếm sống và thoát khỏi những trói buộc của hoàng gia.
Ngay sau khi đưa ra lời tuyên bố trên, Meghan đã bay sang Canada, nơi cặp vợ chồng vừa trải qua sáu tuần nghỉ lễ Noel. Meghen không quên dắt theo hai chú chó cưng, làm dấy lên những lời đồn đoán rằng cô không có dự định sớm trở lại nước Anh.
Sau một tuần lễ tràn ngập các lời đồn đoán, các phân tích và tranh cãi tràn ngập trên báo chí, hiển nhiên rằng không khí của buổi họp mặt giữa các thành viên của hoàng gia rất căng thẳng. Nhiều nguồn tin thân cận với hoàng gia đã khẳng định: Nữ hoàng, Thái tử Charles và Hoàng tử William đã bị hoàn toàn bất ngờ với tuyên bố mà cặp đôi Harry và Meghan đã tung ra, họ cảm thấy “thất vọng” và “tổn thương”.
Nhưng Nữ hoàng muốn rằng tất cả những cảm xúc cá nhân sẽ được để qua một bên và các thành viên trong gia đình cần có một cách tiếp cận thực tế hơn. Bà mong muốn đạt được một giải pháp nhanh chóng để tránh cho cuộc khủng hoảng hoàng gia kéo dài hơn nữa.
 |
| Đám cưới hoàng gia của Meghan và Harry tháng 5-2018. |
Về phần mình, Quận công và Quận chúa xứ Sussex cũng muốn có được một giải pháp nhanh chóng, họ muốn “vấn đề được nhanh chóng giải quyết, nhưng không phải bằng bất cứ giá nào và giảm thiểu tối đa những tổn thất hay thương tổn”.
Những vấn đề được đem ra bàn bạc là rất phức tạp, bất cứ quyết định nào được đưa ra cũng sẽ kéo theo rất nhiều hệ lụy, thậm chí liên quan cả đến Quận chúa Charlotte và Hoàng tử Louis, hai đứa con nhỏ nhất của William và Kate, tương lai của chúng một khi đã trưởng thành.
Những quyết định được đưa ra trong cuộc họp hoàng gia này cũng sẽ làm thay đổi tận gốc rễ Hoàng gia Anh khi Thái tử Charles lên ngôi, đó sẽ là một hoàng gia rất khác biệt so với hoàng gia đã tồn tại trong thời gian dài trị vì của nữ hoàng mẹ ông.
Các thành viên gia đình hoàng gia sẽ phải làm rõ quan điểm về vai trò “mới mẻ” và “ tiến bộ” mà Harry và Meghan muốn đảm nhiệm sắp tới, họ cũng muốn có câu trả lời về những khoảng thời gian mà đôi vợ chồng này cho hai địa điểm là Bắc Mỹ và nước Anh, tìm hiểu xem Archie sẽ được nuôi dạy ở đâu. Những nhiệm vụ hoàng gia nào mà cặp vợ chồng này còn có thể tiếp tục đảm nhiệm cũng như cách thức mà họ được hoàng gia hỗ trợ về mặt tài chính đó cũng là những chủ đề quan trọng phải được đề cập đến trong cuộc họp hoàng gia này.
Cuối cùng là vấn đề Harry và Meghan còn có thể giữ lại được các tước hiệu hiện nay nữa không? Bởi khi họ tìm làm việc để có thể tự chủ về tài chính, nếu họ vẫn giữ các tước hiệu này, cặp đôi này và những công ty mà họ cộng tác có nguy cơ bị tố cáo đã lợi dụng các tước hiệu của quốc gia để trục lợi cá nhân. Một sự xung đột về lợi ích.
Megxit cứng hay Megxit mềm
Nói một cách ngắn gọn, Hoàng gia Anh đang phải đối mặt với một tình huống hoàn toàn mới mẻ. “Không có một điều luật nào cấm việc kiêm nhiệm đồng thời một tước vị hoàng gia và một công việc chuyên môn của cá nhân, nhưng đồng thời từ trước đến nay cũng chưa hề tồn tại một mô hình nào hoạt động kiểu như vậy”. Tờ Times đã dẫn lời một chuyên gia về hiến pháp khẳng định như vậy.
Giải pháp cực đoan đó sẽ là một “Megxit” cứng, “trong trường hợp này Harry và Meghan sẽ tuyên bố từ bỏ mọi nghĩa vụ hoàng gia, họ sẽ bị tước đi tất cả các danh hiệu và lên đường sang định cư ở Canada” giống như nguyện vọng mà họ đã bày tỏ.
“Ưu điểm của giải pháp này thể hiện ở chỗ đó một sự đoạn tuyệt hoàn toàn, điều đó có nghĩa là họ không còn bắt buộc phải quỳ gối trước cái mà họ cho là sự ngột ngạt của cuộc sống hoàng cung. Nhưng điều này rất khó xảy ra vì Harry gắn bó với gia đình, đặc biệt là với nữ hoàng bởi những mối liên hệ hoàng tộc”, Tờ Times nhấn mạnh.
Một giải pháp khác ít cực đoan hơn là cặp vợ chồng này vẫn ở lại trong danh sách các thành viên hoàng gia, nhưng phần lớn thời gian họ sẽ ở nước ngoài và dành sự quan tâm đến những lĩnh vực khác ngoài các nghĩa vụ của hoàng gia. Trong trường hợp này họ vẫn có thể tiếp tục những công việc từ thiện đang tiến hành ở Anh. Họ vẫn có thể ở tại Frogmore Cottage hay ở Windsor mỗi khi trở về Anh.
Một sự “phản bội“ hay “cách tân“?
Quyết định rút khỏi hoàng gia của Harry và Meghan không chỉ làm hoàng gia chao đảo mà còn làm cho nước Anh chia rẽ trầm trọng. Tờ Daily Mirror đã tố cáo Harry là “ ích kỷ và quay lưng lại với hiến pháp ” của Vương quốc Anh. Trái ngược với nhận định này, tờ The Independent thì tin rằng “Harry và Meghan đã có một quyết định táo bạo và hợp lý, họ đã cách tân một phần nào đó thể chế.
Thực tế hoàng gia giờ đây cũng không đóng vai trò gì lớn ngoài việc làm từ thiện”. Tờ báo cũng không quên nhắc nhở các đồng nghiệp rằng: “Chúng ta (báo chí) từ lâu đã biến cuộc sống của đôi vợ chồng trẻ này thành một địa ngục”.
Tờ Guardian thì băn khoăn: “Người ta thực sự không biết họ sẽ làm cách nào để có được sự tự chủ về tài chính”, bởi cặp vợ chồng Harry và Meghan đã từ chối số tiền trợ cấp của hoàng gia, “chiếm khoảng 5% các khoảng chi tiêu của họ; khoảng 95% còn lại do Thái tử Charles cung cấp, nó đến từ nguồn lợi tức của lãnh địa công quốc Cornouilles”.
Jonny Dymond, một nhà báo của BBC chịu trách nhiệm về các mối liên hệ với hoàng gia thì nhấn mạnh: “Quyết định của cặp vợ chồng Harry và Meghan rõ ràng là những bước đi đầu tiên hướng về một cấu trúc hoàng gia đã được cách tân gọn nhẹ hơn phù hợp với những yêu cầu của thế kỷ XXI. Đôi vợ chồng này đã đạt đến một tầm vóc mới, tầm vóc mà những nhân vật khác của hoàng gia chưa với tới được”.
