Bokator: Võ đánh sư tử

• Mãn nhãn với màn trình diễn võ thuật trong buổi Tổng duyệt xuất quân bảo vệ APEC 20174
• Những người phụ nữ đi qua cuộc đời ngôi sao võ thuật Thành Long

Theo truyền thuyết người Campuchia, cách nay khoảng 2.000 năm có một con sư tử rất hung dữ tấn công vào một ngôi làng. Khi dân làng không thể tìm ra cách để hóa giải nỗi ác mộng này thì có một chiến binh xuất hiện với chỉ duy nhất con dao trên tay. Người chiến binh này đã chiến đấu với con sư tử và cuối cùng hạ gục nó bằng một cú lên gối.

Sau đó, người chiến binh ấy tái hiện lại những chiêu thức mà ông đã dùng để đối phó với con sư tử kia. Dần dần kỹ thuật trên được nhiều người sử dụng để chiến đấu chống lại động vật hoang dã. Và ngày nay đã trở thành một môn võ thuật tiêu biểu của dân tộc Campuchia.

Trên các bức phù điêu ở đền Bayonm - đền thờ Vua Jayavarman VII có mô tả các kỹ thuật khác nhau của Bokator. Võ thuật được xem là một trong những yếu tố quan trọng giúp các vị vua Angkor thống trị Đông Nam Á trong hơn 600 năm bắt đầu từ những năm 800 SCN.

Bokator bao gồm các kỹ thuật chiến đấu bằng tay không lẫn vũ khí, nó là một trong những hệ thống chiến đấu cổ xưa nhất ở Campuchia. Có một sự hiểu lầm phổ biến là Bokator đề cập đến tất cả các võ thuật Khmer, trong khi thực tế nó chỉ đại diện cho một phong cách võ thuật riêng biệt. Nó sử dụng một loạt các kỹ thuật tấn công bằng cùi chỏ và đầu gối, cẳng chân…

Khi chiến đấu, các chiến binh Bokator mặc đồng phục quân đội Khmer cổ. Một chiếc krama (khăn quàng cổ) được quấn quanh eo của họ và dây lụa màu xanh lam và đỏ được gọi là “sangvar day” cột quanh đầu chiến binh và bắp tay. Trong quá khứ, những sợi dây buộc được phù phép để tăng sức mạnh cho chiến binh, mặc dù bây giờ chúng chỉ là nghi lễ.

Hệ thống đòn thế của Bokator vô cùng đa dạng gồm 341 bộ, trong đó hầu hết tất cả các động tác đều được bắt chước theo phong cách chiến đấu của các loài vật hoang dã như ngựa, chim, đại bàng, rắn, hổ, sư tử, thậm chí cả…vịt.

Có một số tài liệu còn khẳng định Bokator có tới hơn 10.000 kỹ thuật sử dụng khuỷu tay, đầu gối, ném, vật, khóa... là một nguồn vô tận cho các võ sĩ có thể tập luyện và áp dụng trong thực tế.

Mặc dù dùng nhiều khuỷu tay, gối nhưng kỹ thuật trong Bokator hoàn toàn khác với Muay Thái hay Kickboxing. Trong khi Kickboxing là môn thể thao chiến đấu thì Bokator lại được sử dụng nhiều trên chiến trường và chủ yếu là chiến đấu trên mặt đất.

Trong các kỹ thuật cổ truyền, môn võ này vừa có thể đánh tay không và vũ khí (phổ biến nhất là gậy tre, gậy ngắn). Ngoài các đòn tấn công bằng gối, bàn tay, khuỷu tay, bàn chân, cẳng chân thì đầu thì vai, hông, xương hàm, ngón tay cũng được dùng để chống lại đối phương nhằm khống chế hoặc có thể làm tử vong.

Bokator gồm có 6 bậc đai. Đầu tiên là đai trắng, tiếp đến là đai xanh lá cây, xanh dương, đỏ, nâu và cuối cùng là đai đen. Sau khi hoàn thành những bước sơ cấp, các chiến binh mặc Krama đen ít nhất 10 năm. Để đạt Krama vàng, người đó phải là một bậc thầy đích thực và có cống hiến lớn lao cho Bokator.

Năm 2006, cuộc thi đấu Bokator quốc gia đầu tiên được tổ chức tại Phnôm Pênh từ ngày 26 đến 29-9 đã thu hút hơn 20 đội hàng đầu của 9 tỉnh đã đến tham dự.

Năm 2010, điện ảnh Campuchia đã cho ra đời bộ phim về môn võ này, nhằm ca ngợi, tôn vinh vẻ đẹp của nền võ thuật cổ truyền dân tộc và trên hết là giới thiệu cho toàn thể nhân loại biết về Bokator.