Ồ ạt nuôi lợn mỡ xuất sang Trung Quốc: Rủi ro nhiều hơn lợi nhuận

• Thương lái ồ ạt mua sầu riêng non xuất sang Trung Quốc
• Quảng Ninh: Hàng thủy, hải sản khô xuất sang Trung Quốc gia tăng

Ở nhiều địa phương đã xuất hiện phong trào nuôi lợn mỡ để xuất đi Trung Quốc. Tuy nhiên, về mặt quản lý, các cơ quan chức năng bắt đầu lo ngại và có khuyến cáo người dân thận trọng vì đây là việc làm khá rủi ro.

Hiện nay, số lượng lợn thịt trong nước đã vượt quá nhu cầu tiêu thụ nội địa 1-2 triệu con. Ảnh minh họa.

Tại vùng chăn nuôi trọng điểm khu vực Đông Nam Bộ như Đồng Nai, Bình Dương,... vài tháng nay phong trào xây chuồng trại, mua bán lợn giống và lợn thịt ở khu vực này đang rầm rộ, giá thịt lợn cũng tăng từng ngày.

Cụ thể, ngày 2-5, giá lợn hơi đã lên mức 53.000 - 54.000 đồng/kg. Dự kiến, mức giá này chưa phải là đỉnh điểm khi phía Trung Quốc chưa có dấu hiệu ngừng nhập khẩu lợn thịt từ Việt Nam. Trung bình, hiện nay, người chăn nuôi đang có mức lợi nhuận cao hơn trước đây từ 1-1,5 triệu đồng/con lợn (trung bình 100 kg/con).

Chính mức lợi nhuận hấp dẫn này đã khiến hàng loạt hộ gia đình cấp tập mở rộng chuồng trại. Giá lợn giống vì thế cũng tăng vọt, từ 95.000 đồng/kg hiện đã lên mức 115.000-120.000 đồng/kg.

Không chỉ các tỉnh Đông Nam Bộ mà dọc các tỉnh từ miền Trung đổ ra miền Bắc, khoảng 1 tháng trở lại đây, giá lợn cũng đã tăng mạnh do thương lái thu gom. Các tỉnh như Hải Dương, Thái Bình, Thanh Hóa, Hà Nam... giá lợn hơi đã tăng từ 10.000-20.000 đồng/kg. Nguyên nhân là do thương lái đẩy mạnh thu mua để đưa sang Trung Quốc.

Nhiều hộ kinh doanh nhỏ, trang trại nhỏ đã đầu tư thêm hàng trăm triệu đồng xây mới chuồng trại, tăng quy mô trang trại, mua thêm hàng trăm con lợn giống để đầu tư.

Nếu phía Trung Quốc đột ngột dừng mua thì hàng trăm tấn lợn thịt chờ ở biên giới sẽ bị trả lại.

Lợn sau khi được thu gom sẽ vận chuyển lên Lạng Sơn và Móng Cái (Quảng Ninh) để tiêu thụ. Trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, hàng chủ yếu đi qua các lối mở Co Sa (gần cửa khẩu Chi Ma, huyện Lộc Bình), Bản Chắt (huyện Đình Lập); Co Sâu (gần cửa khẩu Hữu Nghị, huyện Cao Lộc). 

Còn trên địa bàn TP Móng Cái, hàng đi qua các lối mở thuộc xã Hải Sơn, Hải Hòa, cửa khẩu Hoành Mô (Bình Liêu). Đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu Hoành Mô cho biết, trung bình mỗi ngày có gần 20 xe chở lợn tập kết về đây để xuất sang Trung Quốc.

Cao điểm như ngày 25-4 có hơn 30 xe đăng ký thông quan. Chỉ tính 5 ngày gần đây đã có tới 1.750 tấn lợn hơi xuất sang Trung Quốc với tổng giá trị hơn 2,6 triệu USD. Còn theo báo cáo của Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hoạt động xuất khẩu lợn sang Trung Quốc thời gian qua khá sôi động, mỗi ngày có ít nhất 500 tấn lợn hơi được thương lái đưa qua cửa khẩu tiểu ngạch.

Theo ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, việc các thương lái ồ ạt thu gom lợn mỡ để xuất sang Trung Quốc trong vài tháng gần đây đã đẩy giá lợn thịt tại thị trường trong nước tăng khá mạnh.

“Đây  không phải lần đầu tiên xảy ra tình trạng này. Là cơ quan quản lý Nhà nước về chăn nuôi, chúng tôi cũng phấn khởi vì lợn được giá, người chăn nuôi có lãi, nhưng cũng rất lo vì hoạt động buôn bán này đã diễn ra nhiều năm qua song chỉ diễn ra dưới dạng tiểu ngạch nên rất rủi ro. Khi phía Trung Quốc dừng mua lợn thì bà con sẽ gánh chịu thiệt hại”, ông Trọng cho biết.

Theo phân tích của Cục Chăn nuôi, hoạt động buôn bán toàn bộ diễn ra theo kênh tiểu ngạch nên không có sự đảm bảo bằng hợp đồng mua bán. Phía Việt Nam cũng bán theo dạng bị động, tức thương lái cứ thu gom ở nội địa rồi chở lên biên giới chờ bán. Như vậy, nếu phía Trung Quốc đột ngột dừng mua thì hàng trăm tấn lợn thịt chờ ở biên giới sẽ bị trả lại. Tình trạng này đã xảy ra rất nhiều lần và với nhiều loại nông sản của Việt Nam, không riêng lợn mỡ.

Để giảm thiểu các rủi ro, người chăn nuôi cần chủ động, chăn nuôi theo kế hoạch. Đặc biệt, loại lợn Trung Quốc thu mua là lợn mỡ (lợn có trọng lượng trên 100kg/con, thường từ 110-120kg/con), trong khi đó, thị trường Việt Nam rất khó tiêu thụ loại lợn này. Nếu Trung Quốc ngừng thu mua thì loại lợn này bán ra nội địa cũng rất khó khăn, mất giá.

Thực tế cho thấy, chỉ cách đây nửa tháng, đã xuất hiện tình trạng nhiều xe chở lợn xuất sang Trung Quốc ở Lạng Sơn đã phải quay về vì phía Trung Quốc dừng mua. Cục Chăn nuôi cho biết, 4 tháng đầu năm 2016, lượng lợn giống vào chuồng đã tăng 25-30% so với cùng kỳ 2015 và tổng đàn lợn hiện tại của Việt Nam đã lên tới 28 triệu con. So với nhu cầu tiêu thụ thông thường, lượng cung đã vượt quá nhu cầu tiêu thụ trong nước từ 1-2 triệu con.