Phối hợp giải đáp nhiều thông tin "nóng" về 3 dự án luật do Bộ Công an soạn thảo

Tham dự tọa đàm, về phía Cục Truyền thông CAND có Thiếu tướng Đỗ Triệu Phong, Cục trưởng; các đồng chí trong Đảng ủy, lãnh đạo Cục; đại diện lãnh đạo Báo CAND, Truyền hình CAND, Nhà xuất bản CAND cùng một số CBCS, phóng viên, biên tập viên trực thuộc Cục.

Về phía khách mời có Thiếu tướng Nguyễn Quốc Hùng, Cục trưởng Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (QLHC về TTXH); Đại tá Trần Nguyên Quân, Phó Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính tư pháp (Pháp chế và CCHCTP); thành viên tổ soạn thảo các dự án luật; đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí trong và ngoài CAND...

Tuyên truyền hiệu quả các dự án luật, lan tỏa mạnh mẽ trong nhân dân

Thời gian qua, Bộ Công an đã và đang chủ trì soạn thảo 8 dự án luật, trong đó có 3 dự án luật trình Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp thứ 5, gồm: Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CAND; Luật Căn cước công dân (sửa đổi) và 5 dự án luật trình Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp thứ 6, gồm: Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.

Theo đó, tại buổi tọa đàm hôm nay, các đại biểu sẽ tập trung trao đổi, làm rõ sự cần thiết ban hành, quan điểm, định hướng và những nội dung cơ bản của các chính sách trong các dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5. Đối với các dự án luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, Cục Truyền thông CAND sẽ phối hợp các đơn vị chức năng tổ chức các buổi tọa đàm khác, dự kiến vào tháng 8 và tháng 9 năm 2023.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Thiếu tướng Đỗ Triệu Phong nêu rõ, với vai trò là đơn vị truyền thông của Bộ Công an, để đảm bảo công tác tuyên truyền về các dự án luật đạt hiệu quả, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ, giúp mọi tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc về sự cần thiết, vị trí, vai trò quan trọng của các dự án luật đối với xã hội và công tác bảo đảm ANTT, lãnh đạo Bộ Công an giao Cục Truyền thông CAND chủ trì, phối hợp xây dựng kế hoạch thông tin tuyên truyền về các dự án luật do Bộ Công an soạn thảo trên các phương tiện báo chí, truyền thông bằng những nội dung, hình thức phong phú, thiết thực, đảm bảo chính xác, kịp thời, thống nhất từ Trung ương đến địa phương.

Nội dung tuyên truyền không chỉ về quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước đối với công tác bảo đảm ANTT, phù hợp với định hướng, chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, phù hợp với xu hướng lập pháp quốc tế, mà còn thể hiện trách nhiệm của Bộ Công an trước Đảng, Chính phủ, Quốc hội về công tác đảm bảo an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Bên cạnh tuyên truyền các điểm mới, tiến bộ của dự án luật, cần kịp thời đấu tranh phản bác các thông tin, luận điệu sai trái, thù địch, lợi dụng việc Bộ Công an xây dựng, ban hành các dự án luật để chống phá, xuyên tạc các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và ngành Công an; lan tỏa hình ảnh đẹp người chiến sĩ CAND trong lòng nhân dân...

"Sau các buổi tọa đàm, Cục Truyền thông CAND sẽ phối hợp các đơn vị tổ chức các đoàn phóng viên báo chí trong và ngoài lực lượng thâm nhập thực tế, tham gia các Đoàn khảo sát của Bộ Công an tại các địa bàn cơ sở, nhằm phản ánh chân thực, khách quan, sinh động thực tế công tác, chiến đấu của lực lượng Công an để làm nổi bật tính cần thiết khi ban hành các dự án luật, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của các tầng lớp nhân dân" - Thiếu tướng Đỗ Triệu Phong nhấn mạnh và khẳng định, Cục Truyền thông CAND sẽ chủ trì, phối hợp các cơ quan báo chí và Công an các đơn vị, địa phương xây dựng nội dung kịch bản cụ thể cho từng chuyến thực tế, đảm bảo thiết thực, hiệu quả.

Nhiều điểm mới về 3 dự án luật Bộ Công an soạn thảo

Tại tọa đàm, Đại tá Trần Nguyên Quân đã trình bày những nội dung cơ bản về 3 dự án luật do Bộ Công an chủ trì soạn thảo trình Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp thứ 5, gồm: Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CAND; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở; Luật Căn cước công dân (sửa đổi).

Theo đó, việc xây dựng Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CAND nhằm thống nhất, đồng bộ với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành: Quy định của Bộ luật Lao động năm 2019 về tăng hạn tuổi phục vụ đối với người lao động cho đến khi đủ 60 tuổi đối với nữ vào năm 2028 và 62 tuổi đối với nam vào năm 2035; các quy định của Luật Cảnh sát cơ động mới ban hành; quy định của Luật Sĩ quan QĐND Việt Nam về kéo dài hạn tuổi phục vụ trong trường hợp đặc biệt; Công văn số 172 của Văn phòng Chính phủ về sửa đổi, bổ sung Luật CAND để có căn cứ pháp lý đầy đủ, thống nhất, đồng bộ thực hiện việc thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn đối với sĩ quan CAND có thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác.

Bên cạnh đó, Luật Căn cước công dân (CCCD) năm 2014 được Quốc hội khóa XIII thông qua đã đánh dấu bước tiến quan trọng trong công tác lập pháp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, giao dịch của nhân dân, phục vụ yêu câu nghiệp vụ Công an, góp phần phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các hành vi xâm phạm trật tự an toàn xã hội. Tuy nhiên thời gian qua, Đảng, Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản để đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, đáp ứng yêu cầu phát triển bên vững và hội nhập quốc tế; cũng như trong quá trình triển khai thi hành Luật CCCD năm 2014 đã xuất hiện một số vấn đề tồn tại, phát sinh, cần phải được xem xét sửa đôi, bổ sung để tạo cơ sở pháp lý triển khai thực hiện, tạo bước đột phá về chuyển đổi số ở nước ta.

Đối với dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV. Trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo nghiên cứu, đánh giá toàn tiện, tổng thể thực trạng, tác động của dự án luật, tiếp thu giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội; chỉnh lý hồ sơ dự án luật và xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, ý kiến các cơ quan của Đảng, Quốc hội, bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, cơ quan, tổ chức có liên quan; tổ chức hội thảo khoa học, tọa đàm nhiều cấp... Đến nay, hồ sơ dự án luật đã được chỉnh lý, hoàn thiện và ngày 28/2/2023 vừa qua, Chính phủ đã có Tờ trình số 51 trình Quốc hội dự án luật này...

Phát biểu tại tọa đàm, trân trọng cảm ơn, tri ân các phóng viên báo chí thời gian qua tuyên truyền kịp thời những hoạt động của lực lượng CAND nói chung và lực lượng Cảnh sát QLHC về TTXH nói riêng, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Hùng khẳng định sẽ cung cấp tối đa những nội dung liên quan mà các phóng viên báo chí cần về Luật CCCD sửa đổi; mong phóng viên tích cực đi thực tế, đưa tin bài sâu đậm, thể hiện hơi thở cuộc sống, qua dịp này gửi đến nhân dân cả nước, các bộ, ban, ngành và đại biểu Quốc hội những thông tin chính xác, nhanh nhạy, kịp thời, qua đó tạo sự đồng thuận để góp phần thông qua các dự án luật.

Thay đổi thông tin thẻ CCCD chỉ thực hiện khi công dân cấp đổi, cấp lại

Dưới sự điều hành của Đại tá Trần Nguyên Quân, các phóng viên báo chí dự tọa đàm đã đặt nhiều câu hỏi cụ thể, sinh động, bám sát thực tiễn, hữu ích với người dân. Giải đáp nhóm câu hỏi liên quan Luật CCCD (sửa đổi), Thiếu tá Trần Duy Hiển, Phó Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH cho biết, đối với CCCD gắn chip, việc thu thập dữ liệu thông tin giấy tờ sẽ được thể hiện trên hệ thống, còn việc thể hiện thông tin trên thẻ CCCD sẽ tích hợp khi công dân thực hiện cấp đổi, cấp lại. Thứ hai, không bắt buộc công dân phải cấp đổi, cấp lại mà thông tin đấy sẽ được hiển thị và tích hợp thông qua tài khoản VNEID (là tài khoản điện tử, tự động cập nhật mà không phải thông qua làm thủ tục cấp đổi, cấp lại CCCD).

Về bổ sung đối tượng cấp CCCD cho người dưới 14 tuổi, Thiếu tá Trần Duy Hiển lý giải, do trước đây chúng ta cấp CCCD bằng phương thức thủ công, lấy sinh trắc học vân tay trên giấy nên kết quả đổi với trẻ dưới 14 tuổi chưa hình thành thực sự, chưa đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, hiện tại thực hiện cấp CCCD gắn chip bằng thiết bị điện tử thì mọi vân tay thu nhận, đưa vào hệ thống thực hiện đối sánh đều hoàn toàn đảm bảo. Việc cấp CCCD cho trẻ dưới 14 tuổi là cấp theo nhu cầu chứ không bắt buộc, và việc này cũng nhằm đảm bảo nhu cầu tích hợp các loại giấy tờ như giấy khai sinh, hộ chiếu..., mang lại lợi ích cho trẻ như dễ bảo quản, dễ sử dụng, độ bền cao, bảo mật tốt, đồng thời thông qua thẻ CCCD như một cái "key" chính để tìm, truy xuất thông tin dữ liệu về trẻ khi cần.

Về câu hỏi tại sao trước đây không nghiên cứu thẻ CCCD gắn chip ngay từ đầu, để tránh việc thay đổi nhiều lần, gây phiền hà cho người dân, Phó Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về dân cư cho hay, đến hiện nay chúng ta có 5 loại giấy tờ liên quan CMND và CCCD, đó là: CMND 9 số, CMND 12 số có họ tên cha, mẹ; CMND 12 số không có họ tên cha, mẹ; thẻ CCCD có mã vạch; thẻ CCCD gắn chip.  Và 5 loại giấy tờ trên phải trải qua quá trình hình thành cùng với sự phát triển của khoa học công nghệ và kinh tế xã hội.

"Năm 2012, chúng ta đã nghiên cứu về chip, tuy nhiên thời điểm đó kinh phí sản xuất chip là một vấn đề; đồng thời, thiết bị công nghệ, trình độ của người dân chưa hoàn toàn phù hợp. Do sự phát triển của khoa học công nghệ và xã hội, đến nay chúng ta đã hình thành thẻ CCCD gắn chip", anh nói.

Thiếu tá Trần Duy Hiển cũng cho biết, hiện chúng ta có 5 loại thẻ đang sử dụng, trong đó CMND 9 số có giá trị 15 năm thì đến năm 2024 tất cả CMND 9 số sẽ hết thời hạn sử dụng. Tương tự, các loại khác cũng vậy, tiến tới chỉ còn loại CCCD gắn chip. Hiện lộ trình cấp CCCD gắn chip đang sắp hoàn thành, đặc biệt có 3 xã của tỉnh Hà Nam đã hoàn thành toàn bộ cấp thẻ CCCD gắn chip. "Về công nghệ lưu trữ trên thẻ chip là công nghệ tiên tiến nhất, được thế giới công nhận. Sau này chỉ khác là chip đó được nâng cấp ở mức nào để đảm bảo phù hợp", anh thông tin.

Sửa đổi Luật CCCD để bảo đảm quyền và lợi ích cho mọi người dân

Cũng liên quan thông tin về Luật CCCD (sửa đổi), Trung tá Trần Thế Hùng, Phó trưởng Phòng Pháp luật hành chính, kinh tế, dân sự, Cục Pháp chế và cải cách hành chính tư pháp cho biết, việc thay đổi thông tin trên thẻ CCCD gắn chip từ "quê quán" thành "nơi đăng ký khai sinh"; từ "nơi thường trú" thành "nơi cư trú" là xuất phát từ thực tế. Việc thay đổi thông tin thường trú sang cư trú là vì, năm 2020, Quốc hội đã thông qua Luật Cư trú (sửa đổi), tại Điều 19 có quy định về nhóm người dân không đủ điều kiện đăng ký thường trú. Luật đã điều chỉnh chính sách cho nhóm người này, thay nơi đăng ký thường trú bằng nơi ở hiện tại để đảm bảo các quyền và lợi ích cho công dân, đảm bảo họ có thể thực hiện các giao dịch thiết yếu.

Do đó, việc thay đổi thông tin trên thẻ CCCD với mục tiêu chỉ quy định thông tin trên thẻ CCCD là nơi cư trú, còn đối tượng nào ghi thông tin nào thì căn cứ điều kiện thực tế, Bộ sẽ có văn bản chi tiết hướng dẫn thi hành. Trong trường hợp công dân có nơi đăng ký thường trú thì ghi thông tin đăng ký thường trú, đối với công dân không có nơi đăng ký thường trú thì ghi nơi tạm trú, nơi cư trú.

Về "tuổi thọ" của giấy tờ, Trung tá Trần Thế Hùng cho biết, chúng ta từng bước thực hiện công tác xây dựng pháp luật làm sao đáp ứng yêu cầu của đời sống xã hội. Khi khoa học công nghệ phát triển thì chúng ta ứng dụng để đạt hiệu quả cao hơn. Chẳng hạn, trước đây chúng ta làm CMND thủ công, thẻ CCCD mã vạch thì bây giờ dưới sự phát triển của kinh tế xã hội, khoa học công nghệ thì có thẻ CCCD gắn chip. "Thẻ này chưa thể nói về "tuổi thọ" vì phụ thuộc sự phát triển của khoa học công nghệ và kinh tế xã hội của cả nước, đáp ứng tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đồng thời đóng góp hiệu quả vào công tác quản lý nhà nước", anh chia sẻ thêm.

Về cơ sở để dự thảo luật đề xuất mở rộng phạm chi điều chỉnh đối với đối tượng người sinh sống tại Việt Nam nhưng chưa xác định được quốc tịch, Trung tá Trần Thế Hùng thông tin, hiện toàn quốc có hơn 31.000 người sống trên lãnh thổ Việt Nam, là người gốc Việt Nam nhưng không có giấy tờ gì chứng minh họ là người Việt Nam. Với mong muốn, mọi người dân sinh sống trên quốc gia cần có giấy tờ để đảm bảo tính công bằng nên dự thảo luật nghiên cứu, cấp cho họ giấy chứng nhận căn cước, khác với thẻ CCCD. Đây là điều cần thiết bổ sung vào dự thảo luật làm sao đảm bảo mọi quyền lợi của người dân.