Cùng với các lực lượng khác trong CAND, lực lượng Cảnh sát nhân dân (CSND) là lực lượng vũ trang ra đời từ những ngày đầu Cách mạng tháng Tám năm 1945. Ngày 20/7/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký lệnh công bố hai Pháp lệnh quy định nhiệm vụ, quyền hạn của CSND và chế độ cấp bậc của sĩ quan và hạ sĩ quan CSND của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Từ đó, ngày 20/7 hằng năm đã trở thành Ngày truyền thống của lực lượng CSND Việt Nam.
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt và sự lãnh đạo thường xuyên, sâu sát đối với CAND, trong đó có lực lượng CSND. Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn, mỗi cán bộ, chiến sĩ CAND phải đặt lợi ích của nhân dân, của dân tộc lên trên hết, trước hết, CAND phải được đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt của Đảng, phải phục tùng đường lối, chính sách của Đảng. Người dạy: “Công an cách mạng là một vũ khí sắc bén của chuyên chính vô sản”; “Công an phải bảo vệ dân chủ của nhân dân và thực hiện chuyên chính với những kẻ chống lại dân chủ của nhân dân”.
Ngày 20/7/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký lệnh công bố hai Pháp lệnh quy định nhiệm vụ, quyền hạn của CSND và chế độ cấp bậc của sĩ quan và hạ sĩ quan CSND của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
Trong các cuộc kháng chiến bảo vệ nền độc lập dân tộc, lực lượng CAND, trong đó có CSND khắc sâu những lời dạy của Bác, thực hiện nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thi đua lập công, sẵn sàng hy sinh, gian khổ, đóng góp quan trọng vào thành quả cách mạng của toàn Đảng, toàn dân.
Lực lượng Cảnh sát tiếp quản Quận II, thành phố Hà Nội, tháng 10/1954 (ảnh tư liệu).
Ngày 28/12/2003, đồng chí Phan Diễn, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng thay mặt Đảng, Nhà nước trao tặng lực lượng CSND Huân chương Sao vàng.
Nhân kỷ niệm 30 năm Ngày truyền thống lực lượng CSND (20/7/1962 - 20/7/1992), Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công đã tặng lực lượng CSND bức trướng mang dòng chữ “Cảnh sát Việt Nam mưu trí, dũng cảm, vì nước, vì dân quên thân phục vụ”.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống lực lượng CSND (tổ chức sáng 20/7/2012), thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang biểu dương những nỗ lực to lớn, những chiến công, thành tích xuất sắc mà lực lượng CSND đã đạt được trong 50 năm qua; khẳng định Đảng, Nhà nước và nhân dân ta ghi nhận, đánh giá cao những hy sinh to lớn, những chiến công và thành tích của lực lượng CSND trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc.
Giữ vững danh hiệu cao quý được Đảng, Nhà nước và Nhân dân trao tặng
Hơn ai hết, lực lượng CAND, CSND hiểu rõ “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”.
Vào dịp kỷ niệm 30 năm Ngày truyền thống của lực lượng CSND (20/7/1962 – 20/7/1992), Đảng và Nhà nước đã tôn vinh công trạng của cán bộ, chiến sĩ trong ngành với bức trướng do Chủ tịch nước Võ Chí Công trao tặng lực lượng Cảnh sát Việt Nam, có dòng chữ:
“Cảnh sát Việt Nam
Mưu trí, dũng cảm
Vì nước, vì dân
Quên thân phục vụ”.
Mười sáu chữ vàng đó thực sự tiêu biểu cho trí tuệ, tài năng, cống hiến, hy sinh, cho giá trị và ý nghĩa nhân văn của các cán bộ chiến sĩ, các cá nhân và tập thể Anh hùng của lực lượng CSND – Cảnh sát Việt Nam.
Lễ tuyên thệ thành lập Đại đội Cảnh sát bảo vệ mục tiêu số 1 và số 2, Công an tỉnh Nghệ An, ngày 9/12/2019.
Cuộc vận động “Xây dựng phong cách người CAND bản lĩnh – nhân văn – vì nhân dân phục vụ”, trong đó có CSND của Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an những năm gần đây là sự tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong toàn lực lượng; là sinh hoạt chính trị tư tưởng và rèn luyện đạo đức, nhân cách, lối sống của mỗi cá nhân và làm theo chỉ dẫn của Bác Hồ về tư cách người Công an cách mạng; là tiếp tục phát huy giá trị nhân văn trong tình hình mới, giữ vững danh hiệu cao quý được Đảng, Nhà nước và Nhân dân trao tặng.
(GS. TS Hoàng Chí Bảo, chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương)
Trước yêu cầu, nhiệm vụ tình hình mới, Chủ tịch nước đề nghị các cấp lãnh đạo, chỉ huy trong lực lượng CAND nói chung, CSND nói riêng phải hết sức quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng lực lượng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, xây dựng đội ngũ cán bộ CSND trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, gắn bó mật thiết với nhân dân, tinh thông về nghiệp vụ và pháp luật, có ý thức kỷ luật cao.
Lực lượng CSND luôn giữ vững bản chất cách mạng, tiến lên chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Lực lượng Cảnh sát giao thông Công an Thanh Hóa hướng dẫn xe qua phà Ghép trong thời kỳ giặc Mỹ đánh phá miền Bắc (ảnh tư liệu).
Lực lượng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy chữa cháy kho xăng Đức Giang, ngày 19/6/1966 (ảnh tư liệu).
Nhân dịp này, Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm (Tổng cục VI) và Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội (Tổng cục VII) được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh; Tổng cục Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (Tổng cục VIII) và Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động (K20) được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Quân công hạng Nhất.
Những phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước tặng thưởng các tập thể, cá nhân lực lượng CSND
1 Huân chương Sao vàng (ngày 30/9/2003) - phần thưởng cao quý nhất của Đảng, Nhà nước, là niềm vinh dự, tự hào của các thế hệ Cảnh sát Việt Nam; khẳng định công lao, thành tích, sự trưởng thành lớn mạnh và là nguồn động viên khích lệ mạnh mẽ đối với cán bộ, chiến sĩ lực lượng CSND.
127 tập thể và 82 cán bộ, chiến sĩ CSND được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Hàng nghìn tập thể, cán bộ, chiến sĩ CSND được tặng Huân chương Độc lập, Huân chương Quân công, Huân chương Chiến công, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc. Hàng vạn lượt tập thể và cán bộ, chiến sĩ CSND được tặng Huy chương các loại và Bằng khen của Chính phủ.
Phát huy truyền thống anh hùng, lực lượng An ninh Nhân dân Việt Nam phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh Quốc gia, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân 
Nối tiếp truyền thống anh hùng những trạm Công an nơi tuyến lửa 
