Hiệu quả từ mô hình giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù
Mô hình “Quản lý, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù (CHXAPT) tái hòa nhập công đồng” được Công an thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị tham mưu cấp ủy đảng, chính quyền địa phương thí điểm tại khu phố 3, phường 1. Điều đáng mừng, sau thời gian ngắn đi vào hoạt động, mô hình này được nhiều người dân quan tâm, ủng hộ; những người CHXAPT tiếp tục có những chuyển biến, nâng cao về nhận thức rất rõ rệt.
Trung tá Hoàng Văn Anh, Trưởng Công an phường 1, thị xã Quảng Trị, cho biết, khu phố 3 là địa bàn phức tạp về tình hình ANTT. Đặc biệt, trong những năm qua, địa bàn có một số trường hợp CHXAPT trở về địa phương cần được giúp đỡ, quản lý và giám sát, nhằm phòng ngừa họ có thể bị các đối tượng xấu lôi kéo, từ đó vi phạm pháp luật trở lại.
Ngoài ra, tâm lý và suy nghĩ của những người này là thường tự ti, mặc cảm với những người xung quanh. Sau khi Ban chỉ huy Công an thị xã Quảng Trị tham mưu cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, tiếp theo là sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Thị ủy và UBND thị xã Quảng Trị, tháng 4/2023, UBND phường 1 phối hợp Công an phường 1 chọn khu phố 3 thí điểm mô hình này.
Mô hình chú trọng thực hiện 3 đầu việc, cụ thể giúp đỡ xây dựng niềm tin, nghị lực và ý chí phấn đấu tái hòa nhập cộng đồng; phòng, tránh các hành vi tiêu cực, vi phạm pháp luật và tìm kiếm việc làm cho những người CHXAPT trở về địa phương. Mục đích, vừa giúp đỡ những người này sống tốt, có ích cho bản thân, gia đình và xã hội, vừa góp phần phòng ngừa, kéo giảm các loại tội phạm và đảm bảo ANTT địa bàn.
Tại thời điểm thí điểm mô hình, Ban điều hành tiếp nhận từ Công an phường 1 bảy trường hợp để quản lý, giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng, trong đó có 6 trường hợp CHXAPT trở về nơi cư trú, 1 trường hợp thi hành án treo. Các thành viên Ban điều hành vốn là những người rất uy tín với cộng đồng nên khi thực hiện vai trò, trách nhiệm kể trên được bà con hết mình ủng hộ. Đồng thời, thông qua “cầu nối” này, khoảng cách giữa những người dân bình thường với những người CHXAPT ngày càng xích lại gần nhau hơn một cách thấu hiểu và đầy sự chia sẻ.
Đặc biệt, hàng tuần, các thành viên Ban điều hành đều tiến hành việc gặp gỡ, phối hợp với gia đình có người CHXAPT để gần gũi, động viên và tìm hiểu nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của họ, từ đó định hướng, tuyên truyền vận động, tạo điều kiện cho họ được tham gia các hoạt động của khu phố, các tổ chức đoàn thể ở địa phương, được hưởng các chính sách an sinh xã hội như mọi người dân khác. Nhờ đó, những người này không chỉ ngày càng có thêm niềm tin, nghị lực và ý chí phấn đấu tái hòa nhập cộng đồng, mà còn nhận được sự giúp đỡ của nhiều người khác trong quá trình lao động, tìm kiếm việc làm ở địa phương. Qua đó, họ dần nâng cao được nhận thức, trở nên có trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình; có trách nhiệm trở lại với cộng đồng mà tránh xa cái xấu, cái ác.
UBND và Công an phường 1 còn tích cực phối hợp, hướng dẫn Ban điều hành chủ động phối hợp các đoàn thể khu phố phổ biến, tuyên truyền một số nội dung liên quan đến Luật Thi hành án hình sự năm 2019; Nghị định số 49/2020/NĐ-CP, ngày 17/4/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thi hành án hình sự về tái hòa nhập cộng đồng; phổ biến, tuyên truyền về chính sách đặc xá của Chủ tịch nước, các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với người CHXAPT về cư trú tại địa phương. Ngoài ra, vào các dịp lễ, Tết, Ban điều hành đều tổ chức gặp gỡ, thăm hỏi, động viên những người có nhiều tiến bộ trong tái hòa nhập cộng đồng.
Lãnh đạo Công an phường 1 chia sẻ thêm, hiện 7 trường hợp nói trên đều đã được hỗ trợ làm thủ tục cấp căn cước công dân. Trong đó, có 4 trường hợp có sự tiến bộ rất rõ rệt, hiện đã có việc làm tại địa phương và thường xuyên tham gia các hoạt động xã hội ở khu dân cư. Mặc dù mới triển khai thực hiện trong thời gian ngắn, mô hình bước đầu đạt kết quả rất tốt, nên vừa qua, UBND và Công an phường 1 tiếp tục có sự phối hợp, nhân rộng mô hình này tại khu phố 4 của phường 1.
Theo bà Phạm Thị Thu Quý, Trưởng Ban công tác Mặt trận, Trưởng Ban điều hành, hiện do chưa có chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, giới thiệu và giải quyết việc làm cho những người CHXAPT, nên các cấp, ngành và doanh nghiệp trong quá trình tạo việc làm cho họ gặp nhiều khó khăn, tình trạng những người này tái vi phạm pháp luật vẫn còn xảy ra. “Vì vậy, để mô hình ngày càng thêm có hiệu quả, chúng tôi mong muốn, nhà nước cần sớm có chính sách này một cách phù hợp và kịp thời, để qua đó giúp những trường hợp kể trên ổn định được cuộc sống, ngăn ngừa tái phạm tội, góp phần bảo đảm ANTT địa bàn”, bà Quý kiến nghị.