Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas từng là điệp viên KGB?

Thứ Tư, 21/09/2016, 05:00

Một thông tin đăng trên báo Israel hôm 7-9 khiến dư luận quan tâm và đặt câu hỏi nghi vấn, cho rằng đương kim Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas (tức Abu Mazen) từng làm việc cho Cơ quan tình báo Liên Xô KGB, với mật danh là Krotov (nội gián).

Tờ báo này trích dẫn lời tuyên bố của hai nhà nghiên cứu người Israel Gideon Remez và Isabella Ginor làm việc tại Viện Nghiên cứu Truman thuộc Đại học Do Thái ở Jerusalem, ông Abbas đã làm việc cho KGB thời ông Mikhail Bogdanov làm trưởng chi nhánh KGB tại Syria, khoảng đầu thập niên 80 thế kỷ XX. Ông Bogdanov hiện là đặc sứ Nga tại Trung Đông, và đang vận động giúp Israel và Palestine nối lại các cuộc đàm phán hòa bình. Hôm 12-9, ông Bogdanov đã có cuộc họp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu về vấn đề này.

Theo tờ báo Washington Post, các tài liệu hai nhà nghiên cứu Remez và Ginor tiếp cận bao gồm những bản giấy tờ ghi chép viết tay, là tài liệu mật đã bị lấy cắp từ kho lưu trữ của KGB ở Moskva, các tài liệu này đã được người quản lý kho lưu trữ kỳ cựu Vasili Mitrokhin mang theo khi trốn khỏi nước Nga vào thập niên 90 thế kỷ XX. Chúng được trao cho Trường Churchill thuộc Đại học Cambridge, Anh, và trường này đã công bố công khai chúng vào năm 2014.

Ngay sau khi có thông tin đăng trên báo chí Israel, Cơ quan Chính quyền Palestine đã ra một thông báo bác bỏ, nói rằng toàn bộ thông tin cho rằng Tổng thống Abbas là cựu điệp viên KGB là bịa đặt, là một phần trong chiến dịch bôi nhọ của Israel. Mohammed al-Madani, thành viên đảng Fatah của ông Abbas gọi những thông tin trên báo chí Israel là một nỗ lực nữa của Israel nhằm hạ uy tín ông Abbas. Điều này lại diễn ra ngay trước thềm cuộc bầu cử Quốc hội mới tại Palestine càng khiến cho mức độ ảnh hưởng nghiêm trọng hơn, thể hiện rõ dụng ý của Israel.

Ông Madani cho biết, mối quan hệ giữa Liên Xô và Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) bắt đầu sau khi lãnh tụ Palestine Yasser Arafat thăm Moskva trong thập niên 1960 và Liên Xô cũng từng cung cấp vũ khí cho Palestine trong cuộc đấu tranh vì độc lập của dân tộc mình. Sau đó, ông Abbas được chỉ định làm liên lạc viên đại diện cho PLO giữ mối liên hệ với Moskva. Ông cũng có một thời gian lưu trú tại Moskva khi làm nghiên cứu sinh và viết luận án tiến sĩ về Lò sát sinh Holocaust tại đây.

Khaled Elgindy, thuộc Trung tâm Chính sách Trung Đông của Viện Brookings, người từng làm cố vấn cho lãnh đạo Palestine trong tiến trình đàm phán với Israel, cho biết mối quan hệ giữa Liên Xô với PLO và với bản thân ông Abbas đã được nhiều người biết đến từ lâu. Vào thời điểm mà báo chí nêu, ông Abbas đóng vai trò làm đại diện cho PLO ở Moskva. Với thời gian sinh sống, làm việc và nghiên cứu học tập ở Moskva, ông Abbas dĩ nhiên có tiếp xúc với một số quan chức Liên Xô, sau này là Nga.

Như vậy cũng chưa hẳn có thể kết luận ông làm việc cho Cơ quan Tình báo KGB. "Có nhiều lãnh đạo thế giới cũng đã từng làm gián điệp cho CIA vào những thời điểm khác trong sự nghiệp của họ. Điển hình như Vua Hussein của Jordan và những người khác cũng từng lĩnh lương CIA vào lúc này, lúc khác đó thôi" - Elgindy nói.

Nhưng cho dù câu chuyện đăng trên báo Haaretz là có thật thì cũng chưa chắc có ảnh hưởng gì đến uy tín chính trị của ông Abbas, ông Elgindy kết luận.

N.K.