Ai thay thế Thủ tướng Arseny Yatsenyuk?
Hiện có 4 ứng viên gồm Chủ tịch Quốc hội Vladimir Groisman, Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia & Quốc phòng Oleksandr Turchynov, Thống đốc Odessa Mikhail Saakashvili (cựu Tổng thống Gruzia) và cựu Thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt. Trong đó ông Mikhail Saakashvili là ứng cử viên sáng giá nhất bởi theo tờ Vzglyad, có tới 70% người dân Ukraine muốn Thủ tướng Arseny Yatsenyuk từ chức và Thống đốc Odessa lên thay.
Đây là kết quả từ cuộc thăm dò của tổ chức xã hội học Rating. Cùng thời điểm này, thủ lĩnh Khối Petro Poroshenko tại Quốc hội, ông Yuriy Lutsenko cho biết, cả 3 phe trong liên minh cầm quyền đều không ủng hộ Thủ tướng Arseny Yatsenyuk. Bởi ông Arseny Yatsenyuk từ chối tất cả các ứng cử viên do liên minh cầm quyền tiến cử vào nội các và hậu quả là điều dễ thấy. Ngày 4-2, cố vấn của Tổng thống Petro Poroshenko, ông Oleg Medvedev tiết lộ, cải tổ nội các sẽ được giải quyết ngay sau khi chính phủ báo cáo tại Quốc hội hôm 16-2.
 |
| Thủ tướng Arseny Yatsenyuk. |
Theo giới truyền thông, từ giữa tháng 9-2015, cựu Tổng thống Gruzia đã cáo buộc Thủ tướng Arseny Yatsenyuk là người phá hoại các đường lối cải cách, bao che cho cấp dưới tham nhũng và đứng về các "đầu sỏ chính trị" như tỉ phú Rinat Akhmetov và Igor Kolomoisky - những hành động của các "đầu sỏ chính trị" đã khiến nền kinh tế Ukraine thiệt hại khoảng 4,5 tỷ USD. Và cuộc quyết đấu giữa Thủ tướng với Thống đốc là chưa có tiền lệ trong lịch sử Ukraine.
Được biết, đơn đề nghị bổ nhiệm Thống đốc Mikhail Saakashvili làm Thủ tướng Ukraine trên website của Tổng thống Ukraine hồi tháng 9-2015 đã thu thập được hơn 26.000 chữ ký, đủ tiêu chuẩn để xem xét. Tại cuộc họp nội các hồi tháng 5-2015, chính phủ đã duyệt danh sách các đối tượng (khoảng 300 và không công bố) được phép mua tài sản quốc gia trong năm 2015 và Thủ tướng Arseny Yatsenyuk bị cáo buộc bán tháo tài sản quốc hữu cho giới "đầu sỏ chính trị".
Những thông tin kể trên xuất hiện sau khi hãng tin RIA Novosti cho biết, Thủ tướng Arseny Yatsenyuk đề nghị Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm chính phủ, cùng tuyên bố, sẵn sàng từ chức nếu không được tin tưởng. Trước đó, nhiều Bộ trưởng đã nộp đơn từ chức như Bộ trưởng Nông nghiệp và Thực phẩm Alexei Pavlenko, Bộ trưởng Thông tin Yury Stets, Bộ trưởng Y tế Alexander Kvitashvili, Bộ trưởng Cơ sở Hạ tầng Andrei Pivovarsky, Bộ trưởng Phát triển Kinh tế & Thương mại Aivaras Abromavichus.
Ngay sau khi ông Aivaras Abromavicius quyết định từ chức hôm 3-2, lập tức 3 Thứ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế & Thương mại là Natalya Mikolskaya, Yulia Klimenko và Maksim Nefedov cũng đệ đơn xin từ chức. Ngày 5-2, Thủ tướng Arseny Yatsenyuk đã đe dọa từ chức cùng toàn bộ nội các và đây là động thái mới nhất trong cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraine.
Tổng thống Petro Poroshenko đã yêu cầu Cục Phòng chống tham nhũng quốc gia Ukraine điều tra về những tuyên bố của Bộ trưởng Phát triển Kinh tế & Thương mại bởi ông Aivaras Abromavicius (được bổ nhiệm hồi tháng 12-2014 và là 1 trong 3 Bộ trưởng người nước ngoài trong nội các của Ukraine) thất vọng trước việc các đề xuất cải cách cơ cấu nhằm thúc đẩy kinh tế Ukraine tăng trưởng bị cản trở.
Kể từ khi nhậm chức Thủ tướng (27-2-2014) đến nay, ông Arseny Yatsenyuk nhiều lần bị đề nghị ra đi. Ngày 27-1, phát biểu sau cuộc họp của Hội đồng liên minh cầm quyền tại Quốc hội, ông Yuriy Lutsenko đã tuyên bố, không loại trừ khả năng Thủ tướng Arseny Yatsenyuk phải ra đi. Trước đó (17-8-2015), ông Arseny Yatsenyuk nhận đề nghị từ chức để làm Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ukraine. Liên đoàn chủ sử dụng lao động Ukraine (do ông trùm Dmytro Firtash đứng đầu) cũng kêu gọi Tổng thống Petro Poroshenko và Quốc hội cho chính phủ từ chức.
Ngày 28-10-2015, tờ Kommersant cho biết, kết quả của cuộc bầu cử địa phương hôm 25-10-2015 có thể là yếu tố quyết định số phận của Thủ tướng Arseny Yatsenyuk. Ông Arseny Yatsenyuk từng bị cáo buộc tham nhũng bởi ngày 26-9-2015, trên trang facebook cá nhân, Nghị sĩ Sergei Caplin viết: Thủ tướng Arseny Yatsenyuk đang bị điều tra tham nhũng và Tòa án quận Pechersk ở Kiev đã mở cuộc điều tra để làm rõ cáo buộc nhận hối hộ 3 triệu USD.
Theo ông Sergei Caplin, Thủ tướng Arseny Yatsenyuk đã nhận hối lộ từ ông Volodymyr Ishchuk, trùm truyền thông ở Ukraine. Trong cuộc phỏng vấn của tờ Der Spiegel (Đức) với ông Tomas Fiala, người đứng đầu Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Ukraine cho biết, trong cuộc bầu cử quốc hội vừa qua ở Ukraine, các doanh nghiệp đã mua ghế nghị sỹ Quốc hội với giá từ 3 đến 10 triệu USD.
Tuyên bố của ông Tomas Fiala được dư luận quan tâm bởi người đứng đầu Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Ukraine là doanh nhân người Cezch, người sáng lập ngân hàng đầu tư Dragon Capital.
Theo tờ Vesti, nếu muốn gặp Bộ trưởng phải chi 15.000 USD, còn gặp Thị trưởng chỉ cần 10.000 USD.
