Xung quanh vụ Chủ tịch HĐQT trường THPT bị điều tra tội tham ô 22 tỷ đồng
Sau đó, Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc sang Công an tỉnh để tiếp tục điều tra làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật. Vậy vụ việc này thực hư ra sao?
Thanh tra kết luận nhiều sai phạm nặng nề của vị Chủ tịch HĐQT
Những ngày qua, thông tin về việc Trường THPT Văn Hiến (thị xã Long Khánh, tỉnh Đồng Nai) bị Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ sang Công an tỉnh để điều tra xử lý gây thắc mắc cho học sinh, giáo viên cũng như người dân trên địa bàn.
Cụ thể, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đã ký Kết luận thanh tra (ngày 11-1-2019) về việc thanh tra hoạt động hành chính đối với Trường THPT Văn Hiến (trước đây là Trường THPT Dân lập Văn Hiến).
Trong đó, nêu rõ: "Chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc Trường THPT Văn Hiến (từ năm 1989 đến nay) có dấu hiệu vi phạm về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, gây thất thoát, lãng phí; dấu hiệu trốn thuế; tham ô tài sản; lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 (Điều 200, 219, 353 và 355) sang Công an tỉnh Đồng Nai để tiếp tục thu thập tài liệu, điều tra làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật".
Tại sao một ngôi trường tiền thân là trường dân lập lại bị thanh tra trong một thời gian và đưa ra những dấu hiệu vi phạm nặng nề như vậy? Đặc biệt là trách nhiệm của chính bản thân vị Chủ tịch HĐQT nhà trường được cho là đã có hành vi và dấu hiệu của tội "Tham ô tài sản", chiếm đoạt số tiền lên tới hơn 22 tỷ đồng…?
Theo Kết luận Thanh tra, vào thời điểm năm 1989, trên địa bàn huyện Xuân Lộc chỉ có một trường cấp III công lập. Trước áp lực về số lượng học sinh cấp II, III của huyện Xuân Lộc cũ (nay là thị xã Long Khánh và hai huyện Xuân Lộc, Cẩm Mỹ), ngày 20-7-1989 ông Nguyễn Thanh Ngạn (lúc đó là cán bộ UBND huyện Xuân Lộc) thay mặt Nhóm cha mẹ học sinh có Đơn xin thành lập trường; Chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc có ý kiến trực tiếp vào đơn kiến nghị cấp có thẩm quyền chấp thuận; tiếp theo Sở Giáo dục - Đào tạo có ý kiến trực tiếp vào đơn kính trình UBND tỉnh chấp thuận.
Kết luận thanh tra cho rằng ngoài nhóm cha mẹ học sinh có đơn xin thành lập, UBND huyện Xuân Lộc là cơ quan đã tham gia vào việc thành lập, quản lý nhà trường. Cụ thể là UBND huyện Xuân Lộc đã giới thiệu người để cơ quan có thẩm quyền (UBND tỉnh) cho mở trường; xét và cử ông Nguyễn Thiệp, Trưởng phòng Giáo dục - Đào tạo huyện kiêm nhiệm Hiệu trưởng và chỉ định Phó Chủ tịch HĐQT; chỉ định ông Nguyễn Thanh Ngạn - cán bộ Văn phòng UBND huyện Xuân Lộc kiêm nhiệm Chủ tịch HĐQT nhà trường; chỉ định ông Nguyễn Đình Sáu - Hội cha mẹ học sinh tham gia làm thành viên HĐQT.
 |
| Trường THPT dân lập Văn Hiến. |
Ngoài ra, khi thành lập trường vào năm 1989, UBND huyện Xuân Lộc đã cấp cho trường một số tài sản (phòng học, văn phòng, kho, nhà vệ sinh)… Sau đó, Trường Phổ thông dân lập cấp II - III Văn Hiến đã tiến hành chiêu sinh và chính thức đi vào hoạt động từ đầu năm học 1989 - 1990. Đây chính là mô hình trường phổ thông dân lập đầu tiên trên địa bàn tỉnh…
Đến ngày 3-9-1998, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định số 3257 cho phép chuyển Trường Phổ thông dân lập cấp II - III Văn Hiến thành Trường THPT Dân lập Văn Hiến (theo đề nghị của nhà trường).
Năm 2009, Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh đến khảo sát và có Thông báo Kết quả khảo sát số 16/TB-BVHXH ngày 7-4-2009 đề nghị chuyển Trường THPT dân lập Văn Hiến từ loại hình dân lập sang loại hình tư thục theo quy định tại Luật Giáo dục năm 2005 và Nghị định số 75/2006/NĐ-CP.
Trên cơ sở đơn xin chuyển đổi loại hình của Trường Văn Hiến, từ năm 2009 đến nay, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo và tổ chức các cuộc họp với các Sở, ngành có liên quan và UBND thị xã Long Khánh để xử lý chuyển đổi loại hình Trường Văn Hiến từ dân lập sang tư thục.
Đến tháng 7-2017, Trường Phổ thông dân lập Văn Hiến được quyết định chuyển đổi loại hình từ trường dân lập sang loại hình trường tư thục với tên gọi Trường THPT Văn Hiến…
Kết luận thanh tra khẳng định toàn bộ cơ sở vật chất đầu tư xây dựng từ năm 1989 - 2016 được hình thành từ nguồn tài sản của Nhà nước cấp và nguồn vốn tích lũy trong quá trình hoạt động của nhà trường.
Ông Nguyễn Thanh Ngạn là người được UBND huyện Xuân Lộc (cũ), nay là UBND thị xã Long Khánh giao thực hiện nhiệm vụ giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT nhà trường từ năm 1989 đến nay (chưa có quyết định thay đổi Chủ tịch HĐQT) là người được giao quản lý phần tài sản của Nhà nước từ năm 1989 đến nay.
Trong quá trình làm việc với Thanh tra, nhà trường và ông Ngạn không cung cấp được tài liệu kế toán bản gốc theo quy định để chứng minh có góp vốn vào nhà trường, hay đầu tư các thiết bị cho nhà trường… trong giai đoạn 1989-1990 và 1997-2016, mà cung cấp tài liệu kế toán được in từ máy vi tính.
Hơn nữa, những tài liệu kế toán này chỉ có chữ ký của ông Ngạn, không có chữ ký của người lập, kế toán, thủ quỹ theo quy định của pháp luật về kế toán. Và giai đoạn từ 2017 đến thời điểm thanh tra, nhà trường không cung cấp tài liệu kế toán theo quy định cho đoàn thanh tra…
Kết luận thanh tra cho rằng, trong quá trình quản lý, điều hành kinh phí của nhà trường, cá nhân ông Ngạn đã có hành vi: Lập các phiếu chi không hợp pháp, chiếm đoạt số tiền hơn 22 tỷ đồng, có dấu hiệu "Tội tham ô tài sản" quy định tại Điều 353 Bộ luật Hình sự năm 2015; sử dụng chứng từ kế toán không hợp pháp để kê khai thuế làm giảm số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp từ năm 2005 đến năm 2015 có dấu hiệu "Tội trốn thuế" quy định tại Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015…
 |
| Trường THPT Dân lập Văn Hiến hàng năm thu hút khoảng 3.000 học sinh. |
Cơ quan điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đang làm rõ
Ngay sau khi nhận được Kết luận thanh tra, ông Ngạn đã có Đơn kiến nghị dài 22 trang gửi đến Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi lại Kết luận thanh tra. Ngày 12-3-2019, ông Ngạn đã có cuộc trao đổi xung quanh vụ việc này và cho hay đã khiếu nại các nội dung liên quan.
Theo ông Ngạn, Kết luận thanh tra khẳng định chưa thu thập đầy đủ tài liệu hợp pháp từ khi thành lập trường năm 1989 đến nay mà chỉ dựa trên kiểm tra xác minh, như vậy là chưa thỏa đáng.
Theo ông Ngạn, năm 1989, tỉnh Đồng Nai có quyết định cho phép ông Ngạn được mở trường, có tư cách pháp nhân riêng, trường tự chủ về tài chính, tự thu tự chi. Từ quyết định của tỉnh, huyện Xuân Lộc đã cấp cho Trường Phổ thông dân lập cấp II - III Văn Hiến trụ sở bỏ hoang của Phòng Giáo dục - đào tạo huyện gồm bốn phòng học cũ và một hội trường được xây dựng từ năm 1961 trên khuôn viên hơn 5.000m2.
Sau đó, ông Ngạn đứng ra thỏa thuận bồi thường hoa màu cho người trồng cà phê trong sân của Phòng Giáo dục - đào tạo, thuê người phát quang, cải tạo, sửa chữa phòng học. Đặc biệt, thời gian đầu sau khi thành lập, thu không đủ bù chi nên ông phải bán 4ha rẫy cà phê để duy trì hoạt động.
Ông cũng vay ngân hàng để có tiền đóng bàn ghế và các trang thiết bị khác, lập danh sách bộ khung giáo viên để hoạt động theo mô hình thí điểm tự thu và tự chi mà không nhận hỗ trợ nào từ ngân sách.
 |
| Câu chuyện Trường Văn Hiến chuyển từ mô hình dân lập qua tư thục hay công lập cũng vẫn đang được cho là chưa ngã ngũ. |
Sau gần 10 năm hoạt động, trường được chuyển từ Trường Phổ thông dân lập cấp II - III thành Trường THPT Dân lập Văn Hiến; cơ quan chức năng cũng đồng ý cho HĐQT nhà trường thanh lý bốn phòng học cũ để xây mới theo nguồn vốn tự có của nhà trường.
Ông Ngạn khẳng định, ngoài bốn phòng và hội trường bỏ hoang ban đầu mà huyện Xuân Lộc bàn giao, toàn bộ khối tài sản hiện có là do quá trình ông Ngạn đầu tư, hoạt động của tập thể nhà trường mà có chứ không hề sử dụng đồng vốn ngân sách nào…
Thời điểm khi xin chuyển loại hình đào tạo từ dân lập sang tư thục, Sở Tài chính, Sở Giáo dục - đào tạo đề xuất UBND tỉnh Đồng Nai đồng ý cho nhà trường thuê đơn vị kiểm toán độc lập vào kiểm tra, báo cáo kiểm toán.
Trong báo cáo này, kiểm toán xác định từ năm 1989 đến 2004, ông Ngạn đã góp hơn 8,2 tỷ đồng vốn vào nhà trường. Tuy nhiên, Thanh tra lại không chấp nhận báo cáo kiểm toán, cho rằng ông Ngạn cung cấp chứng từ giả cho kiểm toán vì các hóa đơn, phiếu thu, chi… in từ máy vi tính mà không phải là các bản gốc.
Theo ông Ngạn, trong khi chưa có ý kiến thẩm định hay kết luận của cơ quan thuế hay tài chính, chưa xác định tài sản cá nhân hay của tổ chức tư nhân có hay không và là bao nhiêu nhưng Thanh tra đã vội vàng kết luận là ông tham ô tài sản hay chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, Thanh tra cũng cần tìm hiểu kỹ các chứng cứ đó có thật, có đúng hay không để xác định bản chất các chứng từ. Nhưng thực tế Thanh tra đã bác bỏ toàn bộ, cho là "không có giá trị" để quy buộc ông vào dấu hiệu các vi phạm là không thỏa đáng (?)
Theo ông Ngạn, tính đến nay, trải qua 25 năm hoạt động, Trường THPT Dân lập Văn Hiến đã không ngừng phát triển về quy mô và chất lượng giáo dục. Trường hiện tọa lạc tại khu vực trung tâm thị xã Long Khánh với 56 phòng học khang trang, hàng năm thu hút khoảng 3.000 học sinh với điểm đầu vào khá cao.
Đây là trường có số lượng học sinh lớn thứ 3/66 trường THPT trong tỉnh; là một trong 3/21 trường THPT ngoài công lập tuyển đủ chỉ tiêu học sinh lớp 10 với số lượng cao (trên 900 em/năm).
Ông Ngạn cho rằng, chỉ từ những chứng cứ thu thập chưa đầy đủ, Thanh tra đã quy buộc ông vào các tội trốn thuế, tham ô, lạm dụng chức vụ là chưa thuyết phục nên ông đã kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi Kết luận thanh tra, cho định giá các phòng học mà UBND huyện Xuân Lộc bàn giao ban đầu để trường thực hiện nghĩa vụ tài chính cho ngân sách…
Vụ việc này cho đến nay vẫn chưa có hồi kết. Hiện hồ sơ thanh tra đã được Công an tỉnh Đồng Nai tiếp nhận, thụ lý giải quyết theo kiến nghị của Kết luận thanh tra.
