Trung Quốc trừng trị tội phạm gây ô nhiễm không khí

Thứ Tư, 05/12/2018, 09:44
Gần 10 ngày trước (25-11), Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia phải ban bố tình trạng báo động da cam do sương mù dày đặc làm giảm tầm nhìn tại nhiều khu vực ở nước này.

Việc này diễn ra trong bối cảnh Chính phủ khuyến khích tòa án, cảnh sát lập bộ phận chuyên trách về môi trường, còn các cơ quan chức năng chịu sức ép phải xử phạt những đơn vị gây ô nhiễm không khí. Bởi thiệt hại về ô nhiễm không khí lên tới 38 tỷ USD mỗi năm. 

Theo thống kê mới nhất, từ tháng 1 đến hết tháng 10-2018, hơn 3.500 người đã bị truy tố vì vi phạm các quy định liên quan đến bảo vệ môi trường, tăng gần 40% so với cùng kỳ năm 2017. Tuy nhiên, theo Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, số trường hợp bị đưa ra truy tố hình sự vẫn còn thấp so với gần 130.000 trường hợp vi phạm luật môi trường được ghi nhận trong thời gian kể trên, với tổng số tiền phạt hơn 10,63 tỷ nhân dân tệ (khoảng 1,53 tỷ USD). 

Các cơ quan chức năng Trung Quốc tuyên bố, sẽ không dung thứ đối với các trường hợp vi phạm tội danh môi trường. Ngoài ra, Trung Quốc cũng nỗ lực thực hiện luật bảo vệ môi trường và cố gắng đảm bảo mọi vi phạm đều bị trừng phạt nghiêm, và động thái này diễn ra trong bối cảnh chính quyền nhiều địa phương bị chỉ trích quá coi trọng tăng trưởng kinh tế, nên bỏ qua các doanh nghiệp gây ô nhiễm.

Bộ Tài nguyên và Môi trường còn cho biết, Trung Quốc đã phạt tù hàng trăm quan chức vì không khắc phục được các vi phạm về môi trường bị phát hiện trong đợt kiểm tra nằm trong chiến dịch chống ô nhiễm do Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình khởi xướng. 

Được biết, có 4.305 cán bộ (464 quan chức bị giam giữ chờ xử lý hành chính và hình sự) ở 10 tỉnh, thành và khu tự trị đã bị kỷ luật vì không khắc phục được vi phạm. Trước đó, hơn 4.000 quan chức đã bị kỷ luật vì thiếu trách nhiệm trong công tác bảo vệ môi trường. 

Nhiều quan chức tỉnh Giang Tây (thành phố Tân Dư) và tỉnh Hà Nam (thành phố Tín Dương) đã bị kỷ luật vì cố tình làm hỏng thiết bị kiểm soát ô nhiễm để làm giảm chỉ số đọc khí thải. Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng từng thông báo, có 70,6% công ty bị kiểm tra vi phạm các tiêu chuẩn môi trường, trong đó phổ biến nhất là gây ô nhiễm không khí.

Ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng.

Theo công bố kết quả nghiên cứu vừa được các nhà khoa học của Trường Đại học Harvard, Mỹ và một số trường đại học Trung Quốc công bố cho thấy, chất formaldehyde, chủ yếu thải từ xe cộ và các nhà máy hóa dầu, đóng vai trò lớn trong việc gây ô nhiễm khói bụi dày đặc và độc hại vào mùa Đông. 

Nghiên cứu cũng chỉ rõ, phần lớn lượng sulfur (lưu huỳnh) có trong khói mù là kết quả phản ứng hóa học giữa formol và sulfur dioxide (SO2) được thải ra từ than đốt. Do đó, việc kiểm soát tình trạng này sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng không khí. 

Theo thống kê, hơn 1 triệu người chết mỗi năm ở Trung Quốc vì ô nhiễm không khí. Tờ South China Morning Post dẫn số liệu nghiên cứu từ Đại học Trung Văn Hongkong cho thấy, bụi siêu vi PM2.5 và khí ozone là 2 nguyên nhân chính gây ra 1,1 triệu ca tử vong sớm mỗi năm ở Trung Quốc. Khoảng 20 triệu tấn gạo, lúa mỳ, ngô và đậu tương cũng bị thiệt hại vì tiếp xúc với ozone. 

Còn theo thống kê của nhóm nghiên cứu Berkeley Earth, tính đến năm 2015, ô nhiễm môi trường là lý do gây ra cái chết của khoảng 1,6 triệu người Trung Quốc mỗi năm. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, có tới 9/10 người trên thế giới phải hít thở không khí ô nhiễm và 7 triệu người chết mỗi năm vì tiếp xúc với bụi siêu vi.

Hơn 1,5 tháng trước (15-10), Thủ đô Bắc Kinh lại chìm trong khói mù ô nhiễm, được cho là do khí thải từ sinh hoạt hộ gia đình tăng cao - khí thải hộ gia đình, từ nấu ăn đến sử dụng keo xịt tóc, nước hoa và xịt phòng chiếm tới 12% tổng lượng phát thải thành phố, ngang với lượng khí thải công nghiệp. 

Theo Trung tâm Giám sát môi trường Bắc Kinh, mức độ ô nhiễm của thủ đô tăng lên mức vừa phải vào ngày 14-10 do không khí không lưu chuyển. Khói mù đạt đỉnh trong ngày 15-10 trước khi tình hình được cải thiện nhờ một đợt gió lạnh từ phía Bắc tràn về. Tuy nhiên, khói xe vẫn bị coi là thủ phạm số một gây ô nhiễm không khí. 

Cảnh sát tỉnh Hồ Nam đã sử dụng súng nước để dẹp những người bán hàng sử dụng bếp than gây ô nhiễm, theo quy định mới của chính quyền. Mạng xã hội Trung Quốc đánh giá đây là cách hành xử văn minh để chính quyền và người dân cùng đạt được tiếng nói chung. 

Được biết, Trung Quốc đã xây dựng và thử nghiệm tháp lọc không khí lớn nhất thế giới - cao 100m ở thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây, trong nỗ lực đối phó với tình trạng sương mù dày đặc do bụi và ô nhiễm ở khu vực này. 

Khắc Tuấn
.
.
.