Tình báo Mỹ thất bại ở Syria?

Thứ Năm, 19/12/2019, 16:27

Một cuộc điều tra chung gần đây của Intercept và New York Times tiết lộ việc Mỹ rút khỏi Iraq năm 2011 đã dẫn đến một thất bại lớn về tình báo khiến tài sản và thông tin nhạy cảm của Mỹ trực tiếp rơi vào tay Iran. Điều tương tự cũng có thể xảy ra ở Syria sau khi Mỹ rút quân gần đây.

Cuộc điều tra chung của các phóng viên gồm: James Risen và Murtaza Hussein của Intercept; Tim Arango, Farnaz Fassihi và Ronen Bergman của New York Times phân tích thông tin từ khoảng 700 trang điện tín tình báo bí mật của Iran mà Intercept bí mật thu thập được.

Ảnh hưởng ngày càng tăng của Iran ở nước láng giềng Iraq có thể thấy rõ nhất qua sự trung thành của Thủ tướng Adil Abdel Mahdi và sự thất vọng của những người biểu tình tràn ngập đường phố ở các thành phố trên khắp Iraq, xóa bỏ hình ảnh của nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei và thậm chí là đốt cờ Iran, ném bom xăng vào Lãnh sự quán Iran, Associated Press báo cáo.

Quân đội Mỹ rút khỏi Syria.

Sự ảnh hưởng đó đã phát triển qua nhiều năm, và như các điện tín cho thấy, đã tăng tốc khi các kênh tình báo quan trọng của nước Mỹ bị bỏ rơi. Khi các lực lượng Mỹ rút khỏi Iraq năm 2011, các nhà khai thác bí mật đã rời đi nhanh chóng, từ bỏ nguồn tin của họ và khiến những người này dễ bị tổn thương trước áp lực của Iran.

Những nguồn này, như báo cáo chung chỉ ra, bị bỏ lại trong túng quẫn, kinh hoàng và tuyệt vọng. Những người Iraq làm việc với các lực lượng Mỹ đặc biệt nguy hiểm, do đó, chương trình Visa Di dân đặc biệt của Bộ Ngoại giao Mỹ được tạo ra để giúp các công dân Iraq và Afghanistan từng làm việc cho Chính phủ Mỹ đến Mỹ.

Ít nhất một số nguồn tin ở Iraq của CIA, dù lo sợ cho cuộc sống của họ hay cần tiền mặt, đã “đổi phe”, nói với tình báo Iran mọi thứ họ muốn biết: "Vị trí những nơi trú ẩn an toàn của CIA, tên của các khách sạn nơi các nhân viên CIA gặp gỡ các đại lý; thông tin chi tiết về vũ khí và huấn luyện giám sát của CIA, tên những người Iraq khác làm gián điệp cho người Mỹ ", báo cáo cho biết.

Sự rút quân đột ngột, hỗn loạn của quân đội Mỹ từ phía đông bắc Syria hồi tháng trước cũng mở ra một số tình huống nguy hiểm cho Mỹ, bao gồm những lo ngại rằng tình báo Mỹ đã phát triển và chia sẻ với Lực lượng Dân chủ Syria (SDF), lực lượng do người Kurd lãnh đạo trận chiến mặt đất chống ISIS ở Syria, có thể bị mất vĩnh viễn hoặc rơi vào tay kẻ thù.

Eric L. Robinson, cựu quan chức tình báo của Trung tâm Chống khủng bố quốc gia, người đã tập trung vào các biện pháp chống IS, đã tweet vào tháng trước rằng việc rút quân là "cơn ác mộng phản gián, trong nhiều năm tiếp xúc với SDF cho đồng minh và các dịch vụ tình báo. SDF sẽ buộc phải từ bỏ chiến thuật, kỹ thuật và quy trình tên, địa điểm… ", ông viết. "Thật là một cuộc đảo chính cho các dịch vụ tình báo Nga - 5 năm lịch sử liên quan đến các lực lượng tinh nhuệ của NATO…".

Chế độ Syria được coi là đồng minh thân cận nhất của Nga và Iran, điều tương tự có thể xảy ra với tài sản tình báo của Mỹ ở Syria. Như Robinson nói với Mike Giglio của The Atlantic: "Cho dù bạn đang nói về cơ sở hạ tầng truyền thông hay thời gian phản hồi cho hỗ trợ hàng không, thì điều đó rất thú vị", và cảnh báo rằng một thỏa thuận cuối cùng có thể bao gồm "không chỉ nói với sĩ quan tình báo Syria nhưng cả người Nga và người Iran".

Brian Katz, cựu quan chức CIA, nói với The Atlantic, "hiểu cách hoạt động của quân đội Mỹ, các lực lượng đặc nhiệm và cộng đồng tình báo sẽ rất có giá trị đối với Nga và Iran - nếu không phải ở Syria bây giờ, thì bất cứ nơi nào chúng ta sẽ cạnh tranh và chiến đấu trong những năm tới. Họ sẽ có một cuốn sách về cách chúng ta vận hành".

Nhưng như các điện tín Iran cho thấy, họ đã có một cuốn sách về cách thức hoạt động của Mỹ, ít nhất là từ góc độ tình báo. Khi Mỹ cố gây ảnh hưởng đến khu vực, những chiêu thức của họ có lẽ đã bị Iran “nắm bài”, trừ khi Mỹ xây dựng những sách lược hoàn toàn mới.

Bảo Anh