Thủ tướng Lebanon từ chức vì sợ bị ám sát

• Syria diệt sạch khủng bố tại biên giới với Lebanon
• Trẻ em tị nạn Syria ở Lebanon đối mặt với bạo lực và lạm dụng tình dục
• Lebanon: 36 lần không bầu được Tổng thống mới

Bởi trong khi Bộ Ngoại giao Iran khẳng định, cáo buộc của Thủ tướng Lebanon là vô căn cứ và phi thực tế, thì Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu coi hành động của ông Saad Hariri đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo với thế giới về tham vọng của Tehran. 

Phát biểu tại Thủ đô Riyadh khi đang ở thăm Saudi Arabia, Thủ tướng Saad Hariri khẳng định, Iran và lực lượng Hezbollah được Tehran hậu thuẫn, là những thế lực gây bất ổn trong khu vực. Đại diện Văn phòng của Tổng thống Michel Aoun cho biết, Thủ tướng Saad Hariri đã gọi điện cho ông để thông báo về việc từ chức.

Theo giới truyền thông, quyết định từ chức của ông Saad Hariri diễn ra chỉ 1 ngày sau khi Thủ tướng Lebanon gặp ông Ali Akbar Velayati, cố vấn của lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei ở Beirut. Theo giới truyền thông, ông Saad Hariri vừa thăm Saudi Arabia (đối thủ của Iran và Hezbollah) 2 lần trong tuần qua, để gặp Thái tử Mohammed bin Salman và các quan chức cấp cao khác của nước này. Và theo kênh truyền hình al-Arabiya, cơ quan chức năng Lebanon vừa triệt phá thành công âm mưu ám sát Thủ tướng Saad Hariri. 

Theo hãng Reuters, việc Thủ tướng Saad Hariri từ chức có thể kích động những căng thẳng giữa cộng đồng người Sunni và người Shiite. Bởi cố Thủ tướng Rafik Hariri (bố ông Saad Hariri) từng bị ám sát và cho đến nay hung thủ vẫn chưa bị bắt. "Chúng ta đang ở trong bầu không khí giống như trước khi xảy ra vụ ám sát cố Thủ tướng Rafik Hariri năm 2005. Tôi đã cảm nhận về một kế hoạch nhắm mục tiêu vào cuộc sống của mình", ông Saad Hariri nói khi thông báo về việc từ chức trên truyền hình.

Ông Saad Hariri từng làm Thủ tướng giai đoạn 2009-2011 và tái trở thành người đứng đầu nội các Lebanon hồi năm ngoái sau khi đạt được thỏa thuận để ông Michel Aoun, Chủ tịch Phong trào Yêu nước tự do, đồng minh của Hezbollah làm Tổng thống hôm 31-10-2016. 

Theo giới truyền thông, ngay sau khi được chỉ định làm Thủ tướng hơn 1 năm trước (3-11-2016), ông Saad Hariri đã công bố kế hoạch thành lập một Chính phủ đồng thuận, để chấm dứt 29 tháng khủng hoảng chính trị tại Lebanon. Nhưng con trai cố Thủ tướng Rafik Hariri vẫn khó "thu phục" được phong trào Hồi giáo vũ trang Hezbollah. Bởi gần 7 năm trước (12-1-2011), Chính phủ đoàn kết dân tộc Lebanon do ông Saad Hariri đứng đầu từng sụp đổ ngay sau khi 11 Bộ trưởng (chủ yếu là người của Hezbollah) trong nội các từ chức. 

8 năm trước (tháng 11-2009), Chính phủ đoàn kết dân tộc Lebanon được thành lập với 30 thành viên, trong đó 10 người thuộc Liên minh 8 tháng 3 được Syria và Iran ủng hộ, 5 người thân Tổng thống Michel Suleiman và 15 người thuộc Liên minh 14 tháng 3 do Thủ tướng Saad Hariri đứng đầu, được Mỹ, phương Tây và Saudi Arabia hậu thuẫn.

Thủ tướng Lebanon Saad Hariri.

Gần 7 năm trước (27-11-2010), ông Saad Hariri từng đến Iran để tìm kiếm sự hỗ trợ của Tehran trong việc ngăn chặn bạo động khi Tòa án đặc biệt công bố kết quả điều tra vụ ám sát cố Thủ tướng Rafik Hariri. Ông Saad Hariri tuy nhiều lần buộc tội Syria có trách nhiệm trực tiếp đối với cái chết của cha mình, nhưng vẫn nhấn mạnh, việc xác định ai là thủ phạm ám sát cố Thủ tướng Rafik Hariri nên để tòa án quốc tế điều tra và công bố. 

Theo giới truyền thông, các phe phái chính trị tại Lebanon bị chia rẽ sâu sắc giữa những người ủng hộ và phản đối Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Theo giới truyền thông, tuy đã xảy ra gần 13 năm (14-2-2005), nhưng mỗi khi đề cập tới cái chết của cố Thủ tướng Rafik Hariri, chính trường Lebanon lại rơi vào bế tắc. Hezbollah từng nhiều lần gây sức ép với Thủ tướng Saad Hariri để ông không thừa nhận Tòa án đặc biệt về Lebanon. Hơn 7 năm trước (thượng tuần tháng 11-2010), thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah đã kêu gọi tẩy chay Tòa án đặc biệt về Lebanon.

Ủy ban điều tra của Liên hợp quốc từng yêu cầu thẩm vấn 6 thành viên của Hezbollah vì bị tình nghi có liên quan đến vụ ám sát cố Thủ tướng Rafik Hariri, nhưng bất thành. Bởi thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah nhiều lần cảnh báo, sẽ "chặt tay" bất cứ cá nhân hay tổ chức nào tìm cách bắt người của họ với cáo buộc có liên quan tới cái chết của ông Rafik Hariri. Hãng truyền thông CBC của Canada từng đưa tin, Tòa án đặc biệt về Lebanon đang nắm giữ các bằng chứng cho thấy, Hezbollah đứng sau vụ ám sát cố Thủ tướng Rafik Hariri. 

Cựu Chủ tịch ủy ban đối ngoại của Thượng viện Mỹ, cựu Ngoại trưởng John Kerry từng tuyên bố, Washington sẽ không để bất cứ cá nhân hay tổ chức hoặc phe phái nào ở Lebanon cản trở cuộc điều tra của Liên hợp quốc đối với cái chết của cố Thủ tướng Rafik Hariri. Mỹ đã đưa Hezbollah vào danh sách khủng bố, nhưng phong trào Hồi giáo vũ trang này vẫn đóng vai trò khuynh đảo chính trường Lebanon bởi họ được Syria và Iran ủng hộ và hậu thuẫn.