Ngân hàng Trung Quốc đang cạn kiệt USD?

• Ngân hàng Trung Quốc bất ngờ đóng băng tài khoản chủ sở hữu Triều Tiên
• Một số ngân hàng Trung Quốc bị tố rửa tiền cho tội phạm ma túy quốc tế

Sau vụ bơm tín dụng hàng quý lớn nhất trong lịch sử Trung Quốc, có thể nói rằng các ngân hàng của Trung Quốc đang ngập tràn đồng NDT. Tuy nhiên, khi nói đến tài sản bằng đô la, thì đó lại là một câu chuyện hoàn toàn khác. 

Như WSJ chỉ ra, trong vài năm qua, một vấn đề tài chính đã nổi lên với các ngân hàng thương mại lớn nhất của Trung Quốc, một điều nằm ngoài tầm kiểm soát của Bắc Kinh: Thiếu hụt đô la Mỹ, loại tiền tệ rất quan trọng đối với hoạt động tài trợ cả trong và ngoài nước.

Các khoản nợ đồng đô la kết hợp tại 4 ngân hàng thương mại lớn nhất của Trung Quốc đã vượt quá tài sản bằng đồng đô la của họ vào cuối năm 2018, một sự đảo ngược mạnh mẽ so với chỉ vài năm trước. Trở lại năm 2013, 4 ngân hàng có tài sản đô la cao hơn 125 tỷ đô la so với nợ phải trả, nhưng bây giờ họ nợ các chủ nợ và khách hàng nhiều hơn so với nợ họ có.

Sự đảo ngược là hậu quả từ một ngân hàng: Bank of China. Trong nhiều năm, ngân hàng này nắm giữ nhiều tài sản ròng bằng đô la hơn bất kỳ nhà cho vay nào khác của Trung Quốc. Nhưng điều đó đã kết thúc năm 2018 khi nợ phải trả của nó cao hơn 72 tỷ đô la so với tài sản bằng đô la. Những người cho vay "top 3" khác cũng đã kết thúc năm với tài sản bằng đô la nhiều hơn nợ phải trả, mặc dù thặng dư đô la ròng của họ đã giảm đáng kể trong 5 năm qua.

Tuy nhiên, như mọi thứ khác ở Trung Quốc, có nhiều điều phía sau những gì thấy được. Khi WSJ nhìn vào báo cáo thường niên của Bank of China, sự mất cân bằng trách nhiệm tài sản của ngân hàng không chỉ dừng lại ở việc tài trợ bằng đồng đô la mà không có trong bảng cân đối. Các công cụ như hoán đổi tiền tệ và mua trước được hạch toán ở nơi khác.

Điều này gợi nhớ đến các hoạt động được thảo luận gần đây liên quan đến dự trữ ngoại hối của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi ngân hàng trung ương đã vay tài sản đô la từ các ngân hàng địa phương thông qua hoán đổi bảng cân đối kế toán, sau đó sử dụng chúng để chống đỡ và tăng giá đồng lira tại thời điểm đồng nội tệ sụt giảm mạnh. Sẽ an toàn khi cho rằng Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) cũng đã tham gia vào một hoạt động tương tự.

Ngoài ra, như WSJ nhận định, việc cho vay ngoại bảng "có thể bị thay đổi" và trích dẫn một nghiên cứu gần đây của BIS, phần lớn các công cụ phái sinh tiền tệ đáo hạn trong vòng một năm, có nghĩa là chúng sẽ đổi mới liên tục và có thể bốc hơi trong thời điểm áp lực.

Theo WSJ, Ngân hàng Trung ương Thổ Nhĩ Kỳ lấy ý tưởng thao túng tiền tệ bằng cách sử dụng hoán đổi từ Trung Quốc, nơi hoán đổi tiền tệ nhằm bảo vệ các ngân hàng khỏi khủng hoảng thanh khoản khi họ cho vay bằng các loại tiền khác họ không có. Hoạt động này đã bùng nổ trong những năm gần đây.

Nhưng không giống như Thổ Nhĩ Kỳ, sự mất cân đối tại Bank of China là nhỏ so với bảng cân đối kế toán, do đó, nên coi đó là một mối đe dọa sắp xảy ra. Trung Quốc có khoảng 3,1 nghìn tỷ đô la dự trữ ngoại hối, vẫn là điểm dừng an toàn trong trường hợp khủng hoảng tài chính hoặc khủng hoảng, nhưng như WSJ lưu ý, không rõ mọi thứ sẽ tồi tệ như thế nào trước khi Bắc Kinh cho phép các ngân hàng thương mại lớn sử dụng dự trữ ngoại hối.

Trong số những kênh hấp thụ tài sản bằng đô la của ngân hàng địa phương, kênh lớn nhất là các dự án Vành đai và Con đường của Trung Quốc, vốn được tài trợ rất nhiều bằng đồng bạc xanh và đang gửi đô la ra nước ngoài dưới dạng các khoản vay của Trung Quốc. Ngoài ra, các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc cũng có nhu cầu tham lam.

Nhưng quan trọng nhất, như Mike Bird của WSJ lưu ý, "Bắc Kinh muốn trở thành một tay chơi tài chính lớn ở nước ngoài, nhưng rất ít người vay có quan tâm đến đồng NDT. Hầu hết giao dịch quốc tế đều tính bằng đô la, đồng NDT rất khó chuyển đổi.