Mexico sẵn sàng cho cựu Tổng thống Bolivia tị nạn
Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador cũng đăng trên Twitter rằng Mexico công nhận “thái độ có trách nhiệm" của Tổng thống Morales khi ông chọn cách từ chức thay vì để xảy ra bạo lực.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mexico Marcelo Ebrard đăng trên Twitter rằng: "Theo truyền thống tị nạn và không can thiệp, Mexico đã tiếp nhận 20 quan chức từ cơ quan hành pháp và lập pháp Bolivia tại đại sứ quán của chúng tôi ở La Paz, vì vậy chúng tôi cũng sẽ cấp quyền tị nạn cho Evo Morales nếu ông ấy có nhu cầu".
Ông Morales là Tổng thống người gốc thổ dân da đỏ đầu tiên của Bolivia và là một trong những nguyên thủ quốc gia cầm quyền lâu nhất ở châu Mỹ Latin với gần 14 năm nắm quyền. Ông chiến thắng cuộc bầu cử đầu tiên bằng chiến dịch tranh cử hứa hẹn về một chính phủ tập trung vào nhu cầu của người nghèo.
 |
| Sau 14 năm cầm quyền, ông Evo Morales đã quyết định từ chức. |
Lên nắm quyền năm 2006, ông đã được ghi nhận nhờ khả năng quản lý kinh tế thực dụng, đưa Bolivia đạt được những thành tựu kinh tế vượt bậc, trung bình tăng trưởng 5%/năm. Đặc biệt, ông đã biến Bolivia từ một quốc gia bất ổn và có thời gian nằm trong danh sách các nước nghèo nhất Mỹ Latin trở thành một trong những nền kinh tế phát triển năng động và ổn định nhất khu vực.
Trong giai đoạn đó, GDP bình quân đầu người của Bolivia đã tăng tới 3 lần. Trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007 - 2008, Bolivia vẫn duy trì được mức tăng trưởng kinh tế cao nhất thế giới. Những thành tích trên chủ yếu nhờ việc quốc hữu hóa các ngành kinh tế chiến lược, trong đó có ngành dầu khí và tăng cường đầu tư sản xuất.
Chính phủ Bolivia cũng tập trung thực hiện các chính sách xóa đói giảm nghèo, thanh toán nạn mù chữ, thất học cũng như đấu tranh với các ảnh hưởng của Mỹ và phương Tây. Tổng thống Morales còn được ghi nhận là người mở đường, gửi vệ tinh đầu tiên của Bolivia lên vũ trụ…
Tuy nhiên, uy tín của ông Morales đã suy giảm khi một số quan chức trong chính quyền dính bê bối tham nhũng cũng như việc ông bị cáo buộc lợi dụng hệ thống để thâu tóm quyền lực.
Ông cũng bị phê phán đã chậm trễ đối với các vụ cháy rừng lớn trong năm nay. Họ cho rằng, chính chính sách phát triển nông nghiệp đã dẫn đến tình trạng phá rừng, đốt cây để lấy đất trồng trọt.
Tình trạng bất ổn tại Bolivia bùng phát kể từ khi ông Morales đắc cử nhiệm kỳ thứ 4 hôm 20-10. Ngay sau khi có kết quả bầu cử, phe đối lập Bolivia tuyên bố không chấp nhận kết quả này, đồng thời sẽ kêu gọi biểu tình và đình công vô thời hạn để yêu cầu cơ quan bầu cử quốc gia tổ chức vòng hai.
Họ cho rằng có gian lận, liên quan đến sự chậm trễ trong quá trình kiểm phiếu. Cuộc bầu cử năm 2019 tại Bolivia có sự tham gia của khoảng 235 quan sát viên từ các tổ chức quốc tế như Tổ chức Các quốc gia châu Mỹ (OAS), EU...
Phong trào biểu tình do phe đối lập phát động nhằm yêu cầu hủy bỏ kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Bolivia hồi tháng 10. Phe đối lập cáo buộc có gian lận trong kết quả bầu cử, kêu gọi tổ chức bỏ phiếu lại. Ít nhất 3 người đã thiệt mạng và hơn 300 người bị thương trong các cuộc đụng độ giữa phe phản đối chính phủ và phe ủng hộ ông Morales.
Tình hình càng trở nên căng thẳng khi những người biểu tình đã tràn vào văn phòng Đài Phát thanh Patria Nueva cũng như Đài Truyền hình Bolivia TV, buộc các nhân viên rời khỏi trụ sở và cáo buộc họ phục vụ lợi ích của Tổng thống Evo Morales. Khoảng 40 nhân viên được cho là đã rời khỏi tòa nhà của hai đài trên, trong khi khoảng 300 người biểu tình tụ tập tại khu vực tòa nhà.
Ngày 10-11, người đứng đầu lực lượng vũ trang Bolivia tuyên bố quân đội đã yêu cầu ông Morales từ chức để ổn định trật tự sau nhiều tuần biểu tình liên miên phản đối kết quả bầu cử. "Chúng tôi đề nghị Tổng thống từ chức, để lập lại hòa bình và ổn định, vì lợi ích của Bolivia", tướng Williams Kaliman nói trong một tuyên bố trước khi ông Morales tuyên bố từ chức.
Ông Morales từ chức chỉ vài giờ sau khi hứa sẽ tổ chức bầu cử lại để lấy kết quả thay thế cho cuộc bầu cử trước bị tố cáo là gian lận. Trước đó, Tổ chức Các nhà nước châu Mỹ (OAS) - tổ chức tiến hành thanh tra của bầu cử ngày 20-10 của Bolivia - công bố báo cáo cho thấy nhưng sai phạm nghiêm trọng trong cuộc bầu cử này.
Trong bài phát biểu trên truyền hình ngày 10-11, Tổng thống Morales nói ông từ chức "vì lợi ích của đất nước" nhưng thêm rằng "những thế lực hắc ám đã phá hủy nền dân chủ quốc gia", đề cập tới các đối thủ mà ông cáo buộc đang âm mưu đảo chính. Tại thủ đô La Paz, người dân đã đổ xuống đường ăn mừng trước quyết định từ chức của Tổng thống Morales.
