Leo thang chiến tranh thương mại Mỹ - Trung

• Mỹ - Trung bắt đầu đàm phán thương mại
• Nga quyết ngăn Mỹ trừng phạt vì vấn đề Triều Tiên
• Thổ Nhĩ Kỳ doạ mạnh tay nếu tiếp tục bị Mỹ trừng phạt

Khi được hỏi về kế hoạch tiếp tục áp thuế trong cuộc phỏng vấn tại Phòng Bầu dục hôm 30-8, ông Trump mỉm cười và cho rằng điều đó "hoàn toàn không có gì sai". Ông cũng chỉ trích chính sách quản lý đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc, nói Bắc Kinh đã phá giá đồng nội tệ để hỗ trợ cho nền kinh tế bị suy giảm trong thời gian gần đây.

Ngày 6-9, là hạn chót để các doanh nghiệp Mỹ và các bên liên quan nộp lên các ý kiến góp ý về kế hoạch thuế mới. Theo các nguồn tin thân cận, Tổng thống Trump muốn áp thuế ngay sau ngày này. Nếu điều đó thành hiện thực, đây sẽ là động thái mạnh mẽ nhất trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đã kéo dài nhiều tháng nay và chắc chắn sẽ ảnh hưởng lớn đến triển vọng tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc.

Ảnh minh họa

Cuối tháng trước, cuộc đàm phán thương mại cấp trung giữa Mỹ và Trung Quốc đã không đem lại kết quả khả quan. Trái lại kết quả đàm phán còn khiến thị trường lo ngại nhiều hơn bởi vì có nhiều dấu hiệu cho thấy phe diều hâu đang thắng thế trong chính quyền Trump. Một trong số đó - đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer - vừa góp công lớn trong chiến thắng lớn nhất từ trước đến nay của ông Trump trên mặt trận thương mại khi đạt được thỏa thuận song phương với Mexico để thay thế NAFTA.

Theo giới phân tích, sự thành công của Lighthizer với NAFTA giúp nhân vật này gia tăng uy tín mạnh mẽ trong con mắt đánh giá của ông Trump. Nhiều khả năng sau nhiều tháng được chuyển giao qua tay nhiều nhân vật khác nhau trong nội các, cuối cùng thì vấn đề thương mại Mỹ - Trung sẽ do Lighthizer đảm nhiệm cùng với những người có thái độ chống Trung Quốc mạnh mẽ khác.

Hiện vẫn chưa có dấu hiệu rõ rệt nào việc hai bên sẽ chấm dứt những hành động phản pháo. “Chúng ta sẽ phải đối mặt với cuộc chiến thương mại leo thang trong vài tháng tới”, ông David Dollar, chuyên gia Viện Brookings nhận định. Ngay cả trước khi cuộc đàm phán cuối tháng trước bị thất bại, không khó để dự đoán những diễn biến cuộc chiến thương mại sắp tới. Thậm chí, trong khi hai bên đang đàm phán, Mỹ đã ra “đòn” áp thuế nhập khẩu bổ sung lên 16 tỷ USD giá trị hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Cũng trong tháng trước, Tổng thống Trump đã ấn định thêm các quy định hạn chế đầu tư từ Trung Quốc.

Một số người lưu ý ông Trump vẫn chưa đưa ra quyết định cuối cùng và có thể phía Mỹ sẽ đẩy lùi thời điểm thuế mới có hiệu lực. Sau khi thông báo từ giữa tháng 6 rằng sẽ áp thuế lên 34 tỷ USD hàng Trung Quốc, Mỹ đã chờ đợi thêm khoảng 3 tuần mới chính thức áp thuế. Vòng đánh thuế tiếp theo trị giá 16 tỷ USD cũng tương tự như vậy.

Hôm 29-8, ông Trump buộc tội Trung Quốc đã gây sức ép lên Triều Tiên buộc nước này không xuống nước với Mỹ trong các cuộc đàm phán hạt nhân. Tuy nhiên, ông vẫn quả quyết rằng những khác biệt trong quan điểm về vấn đề thương mại sẽ được giải quyết. "Về các bất đồng trong thương mại Mỹ - Trung và trong những vấn đề khác, chúng sẽ được giải quyết đúng lúc bởi Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình. Mối quan hệ và sự gắn kết giữa chúng tôi vẫn rất mạnh mẽ", ông Trump viết trên Twitter.

“Sức khỏe” của kinh tế Mỹ có thể tạo không gian để Tổng thống Trump thực hiện các biện pháp leo thang. Doanh nghiệp tại Mỹ có thể khiếu nại về chính sách thuế quan của Tổng thống Trump, nhưng họ cũng thu lợi từ việc cắt giảm thuế tại Mỹ.

Các nhà hoạch định chính sách dự trữ liên bang đã cảnh báo rằng chiến tranh thương mại là một nguy cơ lớn đối với nền kinh tế, nhưng thực tế cuộc chiến thương mại vẫn diễn ra.Tháng trước, ông Jerome Powell, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) dự báo: “Mức tăng trưởng sẽ mạnh lên” và kèm theo đó, lãi suất sẽ tăng dần. Tuy nhiên, Chủ tịch FED không hề đề cập đến vấn đề thương mại.