Cảnh sát Mỹ-Mexico: phá đường hầm ma túy

• Trùm ma túy El Chapo lại suýt trốn thoát bằng một đường hầm
• Đường hầm bí ẩn dưới thành phố cổ Teotihuacan

Và đó là đường hầm buôn lậu ma túy đầu tiên được phát hiện trong hơn 10 năm qua ở Calexico, cách thành phố San Diego của Mỹ 120 dặm về phía Đông. Nhưng đây là vụ thứ 12 được phát hiện dọc biên giới Mexico với bang California, Mỹ kể từ năm 2006. Còn trên toàn tuyến biên giới Mỹ-Mexico, chỉ trong 5 năm qua đã phát hiện hơn 75 đường hầm bí mật, chủ yếu ở 2 bang California và Arizona, trong đó nhiều đường hầm chưa hoàn chỉnh.

Từ đường hầm ma túy mới nhất

Theo cảnh sát Mỹ, bọn buôn lậu ma túy đã chi 240.000 USD để mua bất động sản ở Calexico và xây một căn nhà 3 phòng ngủ trị giá 86.000 USD vào tháng 12-2015. Bọn chúng xây ngôi nhà này để che lối vào đường hầm nằm ở phía bắc Calexico, bang California. 

Theo đó, khoảng 275m đường hầm nằm ở Mexico, từ nhà hàng El Sarape ở Mexicali, khoảng 90m còn lại nằm trên lãnh thổ Mỹ, dẫn đến căn nhà trong khu dân cư ở Calexico. 

Và cảnh sát Mỹ đã theo dõi đường hầm Calexico cùng những kẻ hoạt động ở đó ngay từ khi chúng bắt đầu xây dựng đường hầm này bằng cách bí mật nghe lén các cuộc điện thoại của chúng. 

Theo tài liệu của văn phòng cảnh sát liên bang Mỹ, lô ma túy đầu tiên được đưa qua đường hầm này vào ngày 28-2. Đến ngày 7-3, các nhà điều tra thu gần 2 tấn ma túy vận chuyển vào đường hầm từ một khu vực ở Los Angeles. 

Ma túy thu được trong căn nhà ở Calexico.

Và cảnh sát đã bắt 4 nghi can có liên quan tới đường hầm kể trên, đó là Joel Duarte Medina và Manuel Gallegos Jiminez (bị bắt ngày 24-3 ở Calexico), còn Marcia Manuela Duarte-Medina và mẹ là Eva Duarte De Medina bị bắt hôm 22-3 ở Arizona. Và cảnh sát còn thu giữ hơn 1 tấn ma túy từ đường hầm này.

Giới truyền thông cho biết, đường hầm Calexico không có những đặc điểm của các đường hầm phức tạp từng bị phát hiện từ Tijuana, Mexico, đến San Diego, Mỹ, như đèn chiếu sáng, xe đường ray và thang máy thủy lực. Và đường hầm này cho thấy quy mô và sự kỳ công của băng đảng buôn lậu ma túy tại vùng này. 

Theo giới truyền thông, tập đoàn ma túy Sinaloa ở Mexico của ông trùm Joaquin "El Chapo" Guzman từ lâu đã kiểm soát hoạt động buôn bán ma túy dọc tuyến biên giới Mỹ-Mexico trong thung lũng Imperial, bang California. Trước đó (tháng 10-2015), cảnh sát Mỹ đã phá đường hầm ma túy dài gần 1km ở khu vực biên giới Mỹ-Mexico, tịch thu khoảng 10 tấn cần sa giá trị 6 triệu USD, bắt giữ 22 người ở San Diego và Tijuana.

Đường hầm ma túy liên tiếp bị phá

Gần 2,5 năm trước (31-10-2013), cảnh sát Mỹ đánh sập một đường hầm vận chuyển ma túy xuyên biên giới lớn từ Mexico tới Mỹ - nằm dưới biên giới từ thành phố San Diego (Mỹ) đến Tijuana (Mexico) và được trang bị các hệ thống đèn, điện, thông gió và đường ray để chuyển hàng. 

Khi đó, ông John Sandweg, Chỉ huy lực lượng Hải quan và Biên phòng Mỹ cho biết, họ đã thành công trong việc đánh sập một đường hầm buôn lậu ma túy trước khi nó đi vào hoạt động và đây là đòn đau đối với các băng đảng ma túy ở Mexico vốn đã bỏ ra rất nhiều tiền của và thời gian để đào đường hầm. Được biết, các băng đảng ma túy ở Mexico đã bỏ ra hàng triệu USD để thuê người đào đường hầm nhằm vận chuyển hàng tấn ma túy vào Mỹ. 

Chưởng lý Laura Duffy cho biết, đường hầm kể trên (sâu 1m, cao 1,2m, rộng 0,9m và dài hơn 600m) bị cảnh sát đặc nhiệm phát hiện đêm 30-10-2013 trong một khu công nghiệp ở phía Tây cửa khẩu Otay Mesa. Cũng tại thời điểm đó, cảnh sát đã bắt 3 nghi phạm cùng hơn 8 tấn cần sa, 147 kg cocain. 

Theo bà Laura Duffy, đường hầm này được xây dựng bởi nhóm tội phạm khét tiếng Sinaloa và chạy theo hình ziczac dưới lòng đất. Ở khu vực Tijuana của Mexico, lối vào của đường hầm được cảnh sát phát hiện trong một nhà kho gần sân bay của thành phố này. Còn ở đầu đường hầm bên Mỹ có một cầu thang kim loại dẫn xuống dưới.

Ngày 28-12-2012, cảnh sát Mexico phát hiện một đường hầm vận chuyển ma túy dài 109m tại khu vực biên giới với Mỹ. Đường hầm này nối thành phố Nogales của Mexico với thành phố cùng tên ở bang Arizona, Mỹ. Đường hầm có hệ thống điện và hệ thống thông khí được thiết kế cẩn thận. 

Trước đó (12-7-2012), cảnh sát Mỹ và Mexico đã phát hiện 2 đường hầm tinh vi ở khu vực biên giới giữa 2 nước. 2 đường hầm này dài hơn 200m và có hệ thống chiếu sáng, cùng hệ thống thông gió. 

Đường hầm đầu tiên, được Mexico phát hiện hôm 11-7-2012, vẫn chưa xây xong, và bắt đầu bên dưới một bồn rửa mặt trong phòng tắm của một nhà kho ở thành phố Tijuana. 

Còn đường hầm thứ hai được dẫn từ một nhà máy nước đá ở thị trấn San Luis Rio Colorado của Mexico đến một cơ sở kinh doanh ở thành phố San Luis thuộc bang Arizona (Mỹ). 

Trước đó (2-3-2012), khi tiến hành một cuộc điều tra ở khu vực dân cư Nogales, thuộc bang Sonora, cảnh sát Mexico phát hiện một đường hầm dẫn tới bang Arizona của Mỹ. Đường hầm này có đường kính khoảng nửa mét, chạy thẳng tới thị trấn Nogales, bang Arizona, Mỹ

Gần 13 năm trước (13-9-2003), lực lượng cảnh sát đặc nhiệm Mexico phát hiện một tuyến đường ngầm bí mật thông với bang Arizona, Mỹ. Tuyến đường ngầm này dài 300m, rộng 4m và được lắp đường ray để dễ dàng trong việc chuyên chở ma tuý. Ngoài việc phát hiện tuyến đường ngầm vận chuyển ma tuý xuyên quốc gia, cơ quan bảo vệ pháp luật Mexico còn bắt 6 tên trong tập đoàn buôn bán ma tuý. Được biết, người ta đã lấp tuyến đường này sau khi hoàn tất những công việc hữu quan. 

Trước đó (27-2-2002), người phát ngôn của DEA Don Thornhill tuyên bố, họ đã phát hiện một đường ngầm bí mật chuyên vận chuyển ma tuý trên tuyến biên giới Mỹ-Mexico. 

Cảnh sát Mexico phát hiện lối vào hầm ẩn phía sau một lò sưởi ở Tecate, Mexico.

Theo ông Don Thornhill cho biết, điều khiến các chuyên gia DEA ngạc nhiên là đường ngầm này được đào từ thành phố Tecate, Mexico thông tới phía Đông San Diego, Mỹ. Được biết, Tierra del Sol là vùng rừng núi, cách San Diego 100 km về phía Đông vốn được coi là một trong những hành lang an toàn nhất để vận chuyển ma tuý vào Mỹ qua ngả Mexico. 

Đường hầm kể trên thuộc loại phức tạp bởi nó được đào sâu dưới lòng đất, được gia cố bằng gỗ theo kích thước cao 1,2m, rộng 6m, dài 1.300m; và tuy dài tới 1,3km nhưng người ta vẫn thiết kế được một tuyến đường ray để tiện cho việc vận chuyển hàng và luôn được chiếu sáng. 

Theo ông Errol Chavez, nhân viên DEA thì họ đã điều tra về vai trò của anh em nhà Benjamin Arellano Felix trong hoạt động buôn bán, vận chuyển, buôn bán ma tuý tại thành phố biên giới Tijuana, Mehico. Theo ông Errol Chavez, đường hầm này cho dù không thuộc quyền sở hữu riêng của anh em nhà Benjamin Arellano Felix thì cũng phục vụ đắc lực cho những chuyến hàng của chúng.

Tới đường hầm ma túy lớn nhất và tinh vi nhất

Hơn 10 năm trước (hạ tuần tháng 1-2006), đường hầm vận chuyển ma tuý lớn nhất tại biên giới Mỹ-Mexico bị phát hiện. Khi đó ông Michael Unzueta, nhân viên phụ trách hải quan và nhập cư Mỹ tại San Diego phải thốt lên rằng, đường hầm này không những lớn nhất, hiện đại nhất, tinh vi nhất trong số 21 tuyến đường hầm được phát hiện kể từ vụ khủng bố 11-9-2001, mà tại đây người ta còn phát hiện hơn 2 tấn ma tuý ở phần biên giới Mexico và 90 kg ma tuý gần cửa hầm ở Mỹ.

Đường hầm này khi đó chỉ dài 727m, cao 1,8m, rộng 1,5m, nhưng nằm sâu tới 26m dưới lòng đất và được làm bằng bê tông, trang bị đèn cùng hệ thống thông gió. Đường hầm này kéo dài từ thị trấn biên giới Tijuana của Mexico đến quận Otay, gần thành phố California ở San Diego, Mỹ.

Sau đó (29-11-2011), cảnh sát Mỹ đã tìm ra một đường hầm dài gần 600m, sâu 8,5m nối liền thành phố Tijuana của Mexico với San Diego, bang California, Mỹ, tịch thu hơn 32 tấn cần sa trị giá 65 triệu USD và bắt giữ 6 nghi can. Cảnh sát coi đây là đường hầm phức tạp và tinh vi nhất từng được phát hiện dọc biên giới Mỹ-Mexico. Bởi ngoài cửa vào bằng thép được điều khiển bằng hệ thống thủy lực, đường hầm còn được trang bị thang máy, đường ray vận chuyển chạy điện, hệ thống đèn điện, tường được gia cố và sàn gỗ.

Kể từ khi Mỹ và Mexico đẩy mạnh các nỗ lực trấn áp tội phạm ma túy, các tuyến đường hầm dưới lòng đất xuyên biên giới trở thành lựa chọn số một của các tổ chức buôn bán ma túy. Không chỉ vận chuyển ma túy, những tuyến đường hầm này còn phục vụ các đường dây buôn người, đưa người nhập cư trái phép vào Mỹ. 

Theo ước tính của DEA, lượng heroin tuồn vào Mỹ qua ngả Mexico không ngừng tăng kể từ năm 2000. Năm 2000 con số này mới ở mức 3 tấn, nhưng đến cuối năm 2001 đã tăng lên 7 tấn. Trong số 350 tấn ma túy/năm được tiêu thụ tại Mỹ, có tới 2/3 được tuồn từ ngả Mexico và chỉ riêng ma tuý (bao gồm các chủng loại) đã tăng với tốc độ chóng mặt.

Nhưng cũng đã có những hạn chế trong quá trình hợp tác chống tội phạm ma túy giữa Mỹ và Mexico. Theo giới truyền thông, kể từ khi lên nắm quyền đến nay (1-12-2012), Tổng thống Enrique Pena Nieto (Tổng thống thứ 57 của Mexico) đã có nhiều quyết định khiến Washington không hài lòng bởi nhân viên Mỹ bị mời ra khỏi trung tâm tình báo ở Monterrey của Mexico vì ông thấy sự hợp tác này vô ích. 

Ngoài ra, ông Enrique Pena Nieto cũng công bố chiến lược an ninh mới, trong đó tập trung vào tái cấu trúc các cơ quan hành pháp và phòng chống tội phạm - thành lập một lực lượng cảnh sát quốc gia mới trấn áp tội phạm và chống lại các băng đảng ma tuý đang hoành hành ở Mexico.