Nhiều hậu quả từ du lịch tự phát ở Quảng Trị

Theo thống kê, trên địa bàn huyện miền núi Hướng Hóa (Quảng Trị) có trên 15 điểm du lịch được đầu tư, xây dựng và phát triển theo các loại hình cộng đồng, du lịch canh nông và sinh thái nhưng không đúng pháp luật về mục đích sử dụng đất. Chẳng hạn, công trình du lịch “Trosie garden” ở ngay khối 1, thị trấn Khe Sanh, được xây dựng trái phép trên hơn 6.000m2 đất trồng cây lâu năm. Ngoài xây trái phép, công trình này còn có một số vi phạm khác như nằm sát hành lang an toàn bờ hồ sinh thái – thủy lợi Tân Độ và mở đường sát bên rừng thông của Ban quản lý rừng phòng hộ Hướng Hóa – Đakrông.

Tìm hiểu được biết, chủ đầu tư dự án này là bà Trương Thị Thùy Trang (trú khối 4, Khe Sanh). Ông Nguyễn Xuân Hữu, Chủ tịch UBND thị trấn Khe Sanh cho hay, quá trình xây dựng trái phép kể trên diễn ra trong 11 tháng vào năm 2023. Ngay sau phát hiện sự việc, cán bộ chức năng và chính quyền địa phương đã 2 lần đến kiểm tra, xử lý; trong đó, 1 lần cảnh cáo và 1 lần xử phạt hành chính nhưng đến nay chủ đầu tư dự án này vẫn lì lợm, tiếp tục thực hiện các hoạt động về đầu tư, xây dựng và kinh doanh du lịch trái phép.

Mới đây, Công ty CP cà phê Khe Sanh cũng đã liên tục phát hiện một số hộ dân thường trú tại xã Hướng Tân (Hướng Hóa) xâm lấn, sử dụng trái phép đất của công ty để đầu tư, xây dựng các mô hình du lịch kể trên. Công ty này đã yêu cầu tháo dỡ nhưng đến nay các hộ gia đình này vẫn chưa chấp hành. Tìm hiểu về nhu cầu và hướng phát triển kinh tế của người dân địa phương, bà con ở đây đều mong muốn sớm được các cấp chính quyền, cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan kiểm tra, khảo sát thực tế, tạo điều kiện về chuyển đổi mục đích sử dụng đất, nhất là từ đất nông, lâm nghiệp sang đất thương mại, dịch vụ để bà con được phép tiến hành đầu tư, xây dựng và phát triển các loại hình du lịch này đúng với pháp luật, phù hợp với các điều kiện khách quan thuận lợi, sẵn có. Trong đó, đặc biệt là phong cảnh về đồi núi, thác nước, rừng nguyên sinh và các đầu mối giao thông đến địa phương rất đẹp, an toàn và thuận tiện.

Đây cũng là nhìn nhận chung của các cấp ủy đảng, chính quyền, cơ quan chức năng liên quan của địa phương. Theo thống kê, số lượng khách du lịch đến Hướng Hóa tăng mạnh qua hằng năm. Năm 2018, số lượng ước tính trên 30.000 lượt, trong đó khách nước ngoài chiếm trên 14.000 người. Đến năm 2023, số lượt tăng đạt 80.000 lượt, trong đó có trên 30.000 khách nước ngoài, và từ đầu năm 2024 đến nay, con số này là gần 80.000 lượt, trong đó khách nước ngoài chiếm hơn một nửa.

Đáng tiếc, do những nắm bắt, điều chỉnh trong công tác quản lý hành chính nhà nước không theo kịp nhu cầu, hướng đi trong phát triển kinh tế của người dân, cũng như không dứt khoát trong kiểm tra, phát hiện, xử lý những sai phạm liên quan, dẫn đến việc gây ra những hậu quả, hệ lụy đáng tiếc. Trong đó, phải kể tới tình trạng về đầu tư, xây dựng và phát triển du lịch trái phép hiện nay trên địa bàn huyện miền núi này là “mạnh ai nấy làm”, coi thường phép tắc và có các dấu hiệu tiêu cực liên quan.

Trao đổi với PV Báo CAND, lãnh đạo Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị khẳng định, việc các cá nhân, tổ chức đầu tư, xây dựng và phát triển các mô hình du lịch kể trên ở huyện Hướng Hóa trong nhiều năm qua là vi phạm pháp luật. Cụ thể, chiếu theo Điều 11, Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai thì tất cả các điểm du lịch này đều bị xử phạt, mức xử phạt bằng tiền tùy thuộc vào diện tích của từng điểm. Ngoài ra, chiếu theo Điểm a, Khoản 4 của Điều này về biện pháp khắc phục hậu quả thì các chủ đầu tư này buộc phải tháo dỡ các công trình xây dựng, khôi phục lại đất đai đúng như hiện trạng ban đầu trước khi xây dựng.

Lãnh đạo đơn vị này cũng thông tin thêm, hiện không riêng Hướng Hóa, nhiều nơi khác trên địa bàn tỉnh Quảng Trị xảy ra tình trạng tương tự trên. Đơn cử như Công ty TNHH Giáo dục trải nghiệm Trưng Vương Garden, do ông Bùi Mạnh Dũng ở TP Đông Hà (Quảng Trị) làm đại diện, đã bất chấp pháp luật, xây dựng công trình du lịch trái phép quy mô lớn tại thửa đất số 317 thuộc xã Gio An, huyện Gio Linh quản lý không đúng với mục đích sử dụng đất.