Kiểm tra quy trình xả lũ của các thủy điện thượng nguồn theo kiến nghị của người dân

Ngày 20/5, UBND tỉnh Kon Tum đã có văn bản giao Sở Công Thương chủ trì, phối hợp với UBND huyện Đăk Hà và các đơn vị liên quan theo dõi, kiểm tra, đôn đốc chủ đầu tư công trình thủy điện trên địa bàn xã Đăk Pxi xử lý dứt điểm kiến nghị của người dân liên quan đến việc các thủy điện gây sạc lở đất, ngập úng, hư hại cây trồng của người dân.

Trước đó, 2 cơn bão số 6 và số 9 năm 2020 đã gây mưa to trên địa bàn xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà. Nước từ thượng nguồn đổ về nhanh và mạnh làm ngập cầu cống, nhà cửa, cây cối, hoa màu của người dân. Sau khi tan bão, UBND xã Đăk Pxi đã phối hợp với Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai (Chủ đầu tư Thủy điện Đăk Psi 5) kiểm tra và xác định mức độ thiệt hại của người dân do việc tích nước, xả lũ gây ra.

Kết quả xác định có 62 hộ gia đình thuộc vùng lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5 bị thiệt hại, ảnh hưởng. Từ đó đến nay, địa phương đã có rất nhiều văn bản yêu cầu các đơn vị liên quan khẩn trương xử lý dứt điểm các phản ánh của người dân về việc đền bù, hỗ trợ thiệt hại do việc tích nước, xả lũ của thủy điện trong mùa mưa gây thiệt hại cho người dân.

Mới đây, Sở Công thương tỉnh Kon Tum đã có văn bản gửi các đơn vị, địa phương liên quan và Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai yêu cầu khẩn trương hoàn thành kiểm đếm, thống kê thiệt hại, chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ 1 lần cho người dân bị ảnh hưởng trước ngày 30/6. Nếu quá thời hạn nói trên, phía Công ty chưa hoàn thành việc chi trả tiền cho người dân bị ảnh hưởng bởi thủy điện Đăk Psi 5, Sở Công thương sẽ tham mưu UBND tỉnh Kon Tum đề nghị Tổng Công ty điện lực Miền Trung tạm dừng huy động công suất nhà máy thủy điện đến khi hoàn thành việc hỗ trợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng theo quy định.

Sau khi nhận được văn bản này của Sở Công thương, Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai đã có văn bản gửi Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum “kêu cứu”. Văn bản nêu rõ: Nhà máy thủy điện Đăk Psi 5 đi vào vận hành, khai thác từ năm 2012 và không gây ngập lụt cho các hộ dân ở khu vực lòng hồ. Đến năm 2020, khi thủy điện Đăk Psi bậc 1 và Đăk Psi bậc 2 (phía thượng nguồn) đi vào hoạt động và xả lũ với lưu lượng nước nên đã gây ngập lụt cho 62 hộ dân.

Cũng theo văn bản này, thủy điện Đăk Psi 5 có dung tích thiết kế 1,56 triệu m3 và sử dụng đập tràn tự do, không tích nước. Trong khi đó, thủy điện Đăk Psi bậc 1 và Đăk Psi bậc 2 có dung tích toàn phần là gần 20 triệu m3, sử dụng van cung xã lũ nên khi thủy điện ở thượng nguồn xã lũ với lưu lượng lớn đã vượt quá sức chứa của thủy điện Đăk Psi 5, từ đó dẫn đến ngập lụt cho các hộ dân.

Vì vậy, Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai đề nghị Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum xem xét, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và UBND huyện Đăk Hà yêu cầu thủy điện bậc 1, 2 phía thượng nguồn phối hợp, hỗ trợ thiệt hại cho các hộ dân theo tỷ lệ công suất nhà máy thủy điện để tránh khiếu kiện kéo dài. Đồng thời, kiểm tra lại quy trình xả lũ của các thủy điện phía thượng nguồn để không tái diễn tình trạng ngập lụt cho các hộ dân vùng lòng hồ như đã diễn ra.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, thủy điện Đăk Psi 5 là thủy điện bậc cuối đặt trên hệ thống sông đi qua địa bàn xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà. Ngoài thủy điện này, phía thượng nguồn còn có 6 thủy điện khác đang vận hành, khai thác.