Có hành vi bắt tay đóng các mỏ cát gây hỗn loạn giá ở Quảng Nam, Đà Nẵng?
Hiện cát xây dựng tại TP Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam đang cực kỳ khan hiếm, hàng loạt điểm, cửa hàng, bãi tập kết vật liệu, cát xây dựng tại các quận huyện như Hòa Vang, Ngũ Hành Sơn, Cẩm Lệ (Đà Nẵng); Điện Bàn, Duy Xuyên (tỉnh Quảng Nam), không có nguồn cát để đáp ứng nhu cầu xây dựng từ sau Tết nguyên đán đến nay khiến người dân, doanh nghiệp xây dựng điêu đứng.
Tại Đà Nẵng, ngày 20/2, qua khảo sát các cửa hàng, điểm bán vật liệu xây dựng trên địa bàn phường Hòa Quý (quận Ngũ Hành Sơn); phường Hòa Xuân (quận Cẩm Lệ) cho thấy, giá cát tăng mạnh từ 50.000-100.000 đồng/m3 (tùy loại). Theo khảo sát, giá của vật liệu cát xây dựng hiện đang có giá từ 350.000 - 400.000 đồng/m3.
Trong khi đó, thời gian trước Tết, giá chỉ từ 250.000 – 300.000 đồng/m3. Anh Lê Văn H, chủ một trong điểm cung cấp vật liệu, cát xây dựng lớn nhất tại phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn cho biết, khó khăn lớn nhất đó là nguồn cát nhập từ các mỏ cát ở Quảng Nam về thiếu hụt đột ngột. Giá cát xây dựng sau Tết tăng cao, nhưng sẽ vẫn tiếp tục tăng mạnh, khan hiếm do nhu cầu xây dựng nhiều mà lại không có cát để cung cấp.
Hiện nay, cát xây dựng trên thị trường tăng cao đã ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thi công, cũng như hoạt động kinh doanh, xây dựng nhà cửa của người dân, các đơn vị xây dựng, thi công công trình tại Đà Nẵng, Quảng Nam.
Ông N.V. C, đại diện Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng D..O (Hòa Cường Nam, quận Hải Châu, Đà Nẵng) thông tin, từ sau tết, hầu hết các đại lý xây dựng, nguồn cung cấp cát và vật liệu xây dựng cho công ty đều bị gián đoạn, thậm chí là tạm dừng vì thiếu nguồn cung nên việc ảnh hưởng tiến độ xây dựng công trình là điều không thể tránh khỏi.
Ông Phạm Văn Chính (TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) - chủ thầu xây dựng ở TP Tam Kỳ cho biết, mỗi khối cát khi đến chân công trình có thể lên đến 350.000-400.000 đồng/m3 (tùy loại). Với việc giá tăng cao và khan hiếm như hiện nay thì doanh nghiệp xây dựng bị ảnh hưởng nặng nề, khi các hợp đồng đã ký kết với chủ nhà. Ông Chính cho hay và mong muốn, cơ quan chức năng sớm có biện pháp để tháo gỡ tình trạng thiếu cát xây dựng trên địa bàn tỉnh.
Còn ông Lâm Văn Ngãi (trú quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng) cho biết, hiện nay ông đang xây dựng dang dở căn nhà, nhưng buộc phải tạm dừng vì không thể tìm mua cát do khan hiếm, đội giá lên quá cao so với dự toán chi phí vật liệu xây dựng ban đầu mà gia đình chuẩn bị từ trước.
Nếu tình trạng này kéo dài, một số đại lý VLXD phải đóng cửa, dẫn theo người lao động làm xây dựng lâm vào cảnh thất nghiệp. Ông H. chủ bãi tập kết cát tại xã Cẩm Thanh, TP Hội An cho hay từ nhiều tháng qua, khi UBND tỉnh Quảng Nam áp dụng nhiều biện pháp mạnh nhằm kiểm soát tình trạng khai thác cát lậu trên các sông Vu Gia, Thu Bồn thì nguồn cung cho các đại lý đã gặp khó khăn, nay lại càng khó khăn hơn. Hiện tại, nay giá cát tăng chóng mặt từ 400 - 500 nghìn đồng/m3 mà vẫn không thể chen chân mua được cát để cung cấp cho người có nhu cầu xây, sửa chửa nhà, công trình tại Hội An…
Bên cạnh những dự án tư nhân gặp khó, nhiều dự án công trên địa bàn tỉnh cũng đang có nguy cơ chậm tiến độ do tình trạng thiếu hụt nguồn vật liệu xây dựng xây dựng. Khảo sát một vòng các các bến, bãi tập kết cung cấp cát cho thị trường Đà Nẵng, Quảng Nam tại thị xã Điện Bàn, anh Tr (chủ bến thủy tập kết cát tại thị xã Điện Bàn, Quảng Nam) cho biết: “Từ sau Tết Nguyên đán đến nay doanh nghiệp chỉ bán một lần, rồi sau đó thì phải đóng cửa vì không có nguồn cung, do các mỏ cát chuyên cung cấp cho doanh nghiệp đều tạm dừng khai thác”.
Đúng như lời phản ánh của các chủ bán vật liệu xây dựng, tất cả mỏ cát trên địa bàn huyện Đại Lộc và Điện Bàn đều dừng khai thác. Một chủ một doanh nghiệp khai thác cát Công ty TNHH Đầu tư thương mại P.L (huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam) cho biết, đơn vị hiện đang tạm dừng khai thác để trập trung đầu tư đường sá, chấn chỉnh môi trường, khắc phục trạm cân…. Đơn vị sẽ đưa mỏ vào hoạt động sớm nhất.
Được biết, mới đây, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Văn Minh đã chủ trì buổi công bố Quyết định số 466/QĐ-TTCP ngày 29/11/2022 của Tổng Thanh tra về thanh tra việc thực hiện pháp luật trong công tác quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng, việc cấp phép, khai thác các mỏ đất, đá làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
Theo Quyết định 466/QĐ-TTCP, đoàn thanh tra do ông Nguyễn Hồng Giang, Cục trưởng làm Trưởng đoàn. Thời hiệu thanh tra trong thời kỳ 1/1/2016 đến 31/12/2021, khi cần thiết có thể thanh tra trước và sau thời kỳ thanh tra. Thời gian làm việc trong vòng 60 ngày kể từ ngày công bố quyết định thanh tra (không kể ngày lễ, ngày nghỉ). Nhiệm vụ, quyền hạn của đoàn thanh tra thực hiện theo Luật Thanh tra và các quy định khác của pháp luật. Qua thanh tra sẽ chỉ ra bất cập, sai phạm (nếu có) để chấn chỉnh, khắc phục nhằm tuân thủ đúng quy định pháp luật...
Từ quyết định này dư luận tại Quảng Nam, Đà Nẵng đã đặt câu hỏi, phải chăng các mỏ cát ở Quảng Nam cố tình tạm dừng khai thác sau quyết định thanh tra?. Được biết, để đáp ứng kịp thời nhu cầu vật liệu xây dựng thông thường phục vụ thi công các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Quảng Nam cũng đã có văn bản yêu cầu các huyện, thị xã khẩn trương tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với các điểm mỏ khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường (đá, cát, sỏi) và đất san lấp, xây dựng công trình.
Theo đó, UBND tỉnh Quảng Nam gửi các huyện, thị xã Điện Bàn, Duy Xuyên, Đại Lộc, Phước Sơn, Nam Giang, Đông Giang, Tây Giang, Bắc Trà My, Tiên Phước, Phú Ninh yêu cầu khẩn trương tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với các điểm mỏ khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường (đá, cát, sỏi) và đất san lấp, xây dựng công trình đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy thống nhất chủ trương và UBND tỉnh phê duyệt Danh mục dự án đầu tư khai thác khoáng sản. Đồng thời, hướng dẫn các đơn vị trúng đấu giá lập đầy đủ hồ sơ, thủ tục theo quy định, trình cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép khai thác khoáng sản để triển khai thực hiện.
Các ngành chức năng cũng phải theo dõi, hướng dẫn, giải quyết kịp thời các hồ sơ, thủ tục về môi trường, đất đai, đầu tư, cấp giấy phép khai thác khoáng sản theo thẩm quyền, đúng quy định, tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ thực hiện để cung cấp vật liệu phục vụ thi công các công trình trên địa bàn tỉnh...