Sớm có hướng dẫn về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Thông tin tại Hội nghị “Báo cáo kết quả hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2024 và định hướng kế hoạch năm 2025” chức ngày 6/12, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, sau hơn 12 năm thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, tỷ lệ hút thuốc lá chủ động ở người trưởng thành ở Việt Nam có giảm nhưng khá chậm, với tỷ lệ chung ở hai giới là 20,8%; tỷ lệ hiện hút ở nam giới trưởng thành là 41,1% (năm 2021) thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ người hút thuốc lá cao nhất thế giới.

Hút thuốc lá chủ động và thụ động là yếu tố nguy cơ đứng thứ hai gây tử vong và bệnh tật. Ước tính năm 2022, thiệt hại kinh tế đối với xã hội do hút thuốc lá chủ động và thụ động gồm chi phí khám chữa bệnh, tổn thất năng suất lao động do mắc bệnh và tử vong sớm bởi hút thuốc lá chiếm 1,14% GDP (tương đương 108,7 nghìn tỷ đồng). Chi phí này cao gấp 5 lần so với nguồn thu từ thuế thuốc lá mang lại.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết thêm, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV vừa qua, Quốc hội đã thống nhất thông qua quy định cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, cùng các loại khí và chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người, bắt đầu thực hiện từ năm 2025.

Quyết định này không chỉ nhằm bảo đảm sức khỏe cộng đồng mà còn góp phần duy trì trật tự, an toàn xã hội. Quốc hội cũng giao Chính phủ tổ chức triển khai thực hiện các quy định cụ thể; đồng thời yêu cầu tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, đặc biệt đối với thanh thiếu niên, về tác hại của rượu, bia, thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, và các chất gây hại khác.

Tuy nhiên, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá ở nước ta thời gian qua vẫn tồn tại một số khó khăn, bất cập như Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các nước có tỷ lệ nam giới hút thuốc lá cao nhất trên thế giới.

Trong khi đó, thuốc lá được bán ở khắp mọi nơi; khả năng tiếp cận với các sản phẩm thuốc lá rất dễ dàng, nhất là giá thuốc lá tại Việt Nam hiện nay còn rất thấp so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Vì vậy, chúng ta vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu giảm tiêu dùng các sản phẩm thuốc lá.

Năm 2024, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã hỗ trợ 93 cơ quan, đơn vị triển khai các hoạt động trọng điểm, bao gồm việc thực thi quy định về môi trường không khói thuốc, tăng cường truyền thông đa dạng nhằm nâng cao nhận thức và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá, đặc biệt tại khu vực nông thôn nơi tỷ lệ hút thuốc vẫn còn cao.

Đặc biệt, tỷ lệ giới trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha, bóng cười tăng cao. Nhiều căn bệnh nguy hiểm do sử dụng thuốc lá điện tử, nhiều ca ngộ độc thuốc lá điện tử chứa ma tuý đã được ghi nhận.

Về nhiệm vụ năm 2025, để thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về cấm sử dụng, sản xuất, kinh doanh, lưu hành sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nong nóng, shisha, bóng cười, các đại biểu đề nghị Bộ Y tế cần sớm xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết; kiện toàn Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại của thuốc lá của UBND các cấp, các cơ quan ban, ngành.

Tiếp tục tăng cường năng lực thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá cho các cơ quan, đơn vị và các tỉnh, thành phố; tăng cường hoạt động thanh tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và xử lý vi phạm theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. 

Được biết, chiều nay, Bộ Y tế tổ chức họp lấy ý kiến của các đơn vị, chuyên gia để hoàn thiện kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.