Đổi thay trên quê hương đồng bào dân tộc Mông

Là tỉnh miền núi, nằm ở phía Tây Bắc của Tổ quốc với diện tích tự nhiên hơn 14.000km2 với 274km đường biên giới, tỉnh Sơn La tiếp giáp với 2 tỉnh Hủa Phăn và Luông Pha Băng (nước CHDCND Lào). Tính đến tháng 1/2023 Sơn La có hơn 1,2 triệu người, trong đó đồng bào dân tộc Mông có 214.573 người (chiếm khoảng 15,79% dân số toàn tỉnh) cư trú ở 133 bản (trong đó: 512 bản có 100% là người dân tộc Mông; 309 bản người Mông sống xen kẽ với đồng bào dân tộc khác) tại 133 xã, phường, thị trấn.

Những ngày đầu xuân, khi những đóa hoa mơ, hoa mận trắng rực trên những triền đồi, qua những cung đường núi dốc cheo leo, chúng tôi đến huyện Bắc Yên. Đón chúng tôi bằng cái bắt tay nồng hậu, ông Nguyễn Đăng Thức, Trưởng phòng Dân tộc huyện Bắc Yên (Sơn La) kể cho chúng tôi nghe về những đổi thay nơi đất này trong thời gian qua.

Trong những năm qua, huyện Bắc Yên thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội đối với đồng bào dân tộc Mông được triển khai đầy đủ, kịp thời. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng đồng bào Mông trên địa bàn huyện được đảm bảo ổn định và giữ vững, đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân được giải quyết kịp thời; công tác tuyên truyền di cư tự do, truyền học đạo trái phép, không tái trồng cây thuốc phiện được chú trọng và tăng cường, chính sách an sinh xã hội được thực hiện có hiệu quả. Lùi xa thời gian của những ngày tháng cũ, huyện Bắc Yên cũng như các địa phương khác trong tỉnh cũng là huyện phức tạp về tình hình ANTT, đặc biệt là vấn đề liên quan đến ma túy.

Theo Đại tá Vì Quyền Chứ, Phó Giám đốc Công an tỉnh Sơn La: Thời gian qua lực lượng Công an đã thường xuyên củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng của các mô hình, tổ An ninh nhân dân (ANND), phát động sâu rộng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, huy động sức mạnh cả hệ thống chính trị, trong đó lực lượng Công an làm nòng cốt. Gắn phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ với các phong trào khác như “Xóa đói giảm nghèo”; Cuộc vận động “Toàn dân xây dựng nông thôn mới”; “5 có 5 không”… Nâng cao hoạt động của các mô hình đảm bảo ANTT như: Tổ ANND, tổ hòa giải, tổ PCCC và các nhóm liên gia tự quản theo Chỉ thị số 01/CT-TTg, ngày 9/1/2015 của Thủ tướng Chính phủ về “Tổ chức phong trào toàn dân bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia trong tình hình mới” và Đề án 05 của Bộ Công an về “Công tác Công an phòng ngừa, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong tình hình mới”. Góp phần đảm bảo ANTT trong vùng đồng bào dân tộc Mông trên địa bàn toàn tỉnh Sơn La.

Trở lại các bản làng người Mông hôm nay, những nương, những đồi thuốc phiện ngày xưa, nay đã được trồng thành rừng cây nông nghiệp, cây công nghiệp cho hiệu quả kinh tế cao; cuộc sống của bà con nay đã được ấm no, trẻ em được đi học.

Ông Mùa A Sang, Chủ tịch UBND xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên vui mừng cho biết: Từ năm 2016 đến nay, thông qua các nguồn vốn Chương trình 30a, 135 của Nhà nước, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, cùng các nguồn vốn đầu tư của tỉnh, huyện, xã Tà Xùa đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, đặc biệt là những hộ người Mông trong xã tích cực chăm sóc giống chè đặc sản. Đến nay, xã có gần 200ha chè Shan tuyết, 1.650 cây chè cổ thụ đang cho thu hoạch, tập trung tại các bản như: Bản Bẹ, bản Tà Xùa và bản Chung Chinh, sản lượng chè búp tươi đạt gần 1.000 tấn/năm. Hiện, người dân trong xã đang áp dụng kỹ thuật mới vào sản xuất; chủ động tìm mối liên kết trong sản xuất tiêu thụ sản phẩm chè đem lại thu nhập cao.

Hay như “triệu phú người Mông” Sùng A Chư, ở bản Pa Chè, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, cũng nhờ từ bỏ cây thuốc phiện, chăm chỉ làm ăn mà nay đời sống đã khấm khá hơn.

“Được cán bộ xã, huyện đến tận nhà vận động không tái trồng và hút thuốc phiện, tôi đã cai nghiện thành công. Nhà nước hỗ trợ giống cây và hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, gia đình tôi đã cải tạo hơn 3ha đất trồng mận, 1ha chè, còn lại trồng ngô, lúa; giá mận ổn định, có năm lãi cả trăm triệu…”.

Đất không bao giờ phụ công người, nhìn những bản làng đổi mới với các con đường rải nhựa thênh thang, lưới điện quốc gia được thắp sáng, niềm vui qua ánh mắt các em thơ trong lớp học… màu xanh của cây rừng, của những triền đồi bạt ngàn cây ăn trái là thành quả của sự nỗ lực từng ngày, từng giờ của đồng bào Mông nơi đây với khát vọng đổi thay có một cuộc sống ấm no hơn thuở trước.