“Đoàn kịch Công an Hà Nội là máu thịt của đời tôi...”
Mấy chục năm nay, nhà biên kịch Văn Báu cùng gia đình sống trong căn gác hai chật hẹp, cũ kỹ tại số 9, phố ẩm thực Tống Duy Tân. Khi biết vở “Bản danh sách điệp viên” của mình một lần nữa được dựng, ông thực sự xúc động. Đặc biệt là, nó lại được tái hiện bởi cái tên quen thuộc đã trở thành một phần cuộc đời ông - Đoàn Kịch Công an Hà Nội.
Mặc dù sức khỏe của ông hiện rất kém do di chứng từ một cơn bạo bệnh, khiến ông nói năng và đi lại hết sức khó khăn, nhưng ông vẫn dõi theo từng buổi tập của đoàn qua bạn bè và người thân.
Kịch bản “Bản danh sách điệp viên” ra đời từ năm 1968 là một kỷ niệm không bao giờ quên được trong cuộc đời cầm bút của nhà biên kịch Văn Báu. Với vở diễn này, Đoàn Kịch Công an Hà Nội đã diễn hơn 1.000 đêm, đêm nào cũng đông chật khán giả. Bản lĩnh của người chiến sĩ công an trong kịch bản này được thể hiện tập trung qua hai nhân vật là chiến sĩ tình báo Sơn và Huệ - cơ sở hoạt động nội thành, là người yêu của Sơn.
“Bản danh sách điệp viên” đã được các đồng chí lãnh đạo của Bộ Nội vụ rất quan tâm. Bộ trưởng Trần Quốc Hoàn là người trực tiếp sửa bức thư tuyệt mệnh của Huệ viết cho Sơn. Mấy chục năm qua, bức thư ấy vẫn gây xúc động mạnh mẽ với người xem, bởi nó đã khắc họa chân thực tình cảm của người chiến sĩ công an chiến đấu và hy sinh thầm lặng cho Tổ quốc bình yên. Bức thư như lời thề kiên trung của lực lượng Công an với Tổ quốc, với nhân dân: “...Vài phút nữa bọn chúng đưa em đi như bao liệt sĩ vô danh khác. Cái chết của em càng làm cho kẻ thù hiểu rõ: một dân tộc đã quyết vùng lên giành độc lập tự do thì không bao giờ chịu khuất phục. Anh báo cáo với cấp trên thay em. Đến giờ phút cuối cùng của cuộc đời em vẫn làm theo lời Bác Hồ dạy: “Trung với nước, hiếu với dân”. Sung sướng và tự hào biết bao nhiêu là người con của Đảng chiến đấu trên trận tuyến thầm lặng này. Chúc các đồng chí thu được nhiều thắng lợi trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc thương yêu của chúng ta...”.
Kịch bản này đã qua tay nhiều đạo diễn, nhưng hễ cứ đến trường đoạn nhân vật chính đọc bức thư, nhiều người vẫn không cầm được nước mắt! Bởi vì đó chính là lời thề kiên trung với Tổ quốc, với nhân dân của lực lượng Công an.
Nhà biên kịch Văn Báu gắn bó với Đoàn Kịch Hà Nội từ những ngày đầu thành lập (năm 1967), cùng với 20 đồng nghiệp khác đã dựng được nhiều vở diễn gây được tiếng vang, trong đó có rất nhiều vở do ông sáng tác như: “Chiếc xe đạp 2 khóa”, “Chị Công an Hà Nội”, “Lối thoát”, “Sống ngoài tiêu chuẩn”, “Hương gai”...
Nhắc lại những ngày tháng đã lùi xa, ông ngậm ngùi: “Đoàn Kịch Hà Nội là máu thịt, là tuổi trẻ của tôi. Suốt đời tôi trung thành với một mảng đề tài mà nhiều người kêu khó. Giờ được thấy lại hình ảnh của Đoàn Kịch Công an Hà Nội (dù chỉ qua... cái tên), cũng là điều đáng mừng rồi! Những thành viên cũ của đoàn, vài người trong số đó đã đi xa, nhưng năm nào chúng tôi cũng tổ chức một buổi gặp mặt để nhớ về một thời thiếu ăn, thiếu mặc, mà ai cũng làm việc thật hăm hở, diễn viên đắm mình trong từng vai diễn...”.
Hiện nay, Đoàn Kịch Công an Hà Nội đã hoàn thiện vở diễn “Bản danh sách điệp viên” (đạo diễn Tuấn Hải) với sự góp mặt của các diễn viên Hoàng Dũng, Minh Hòa, Lệ Hằng, Trần Đức... Đặc biệt, vai nữ chính trong vở (Huệ) do diễn viên Đỗ Hải - vốn là diễn viên của Đoàn Kịch Công an Hà Nội trước đây vào vai. Khi còn là diễn viên của đoàn, Đỗ Hải đã nhiều lần vào vai này, hiện chị đang công tác tại Công an quận Tây Hồ. Mắt lóng lánh niềm vui, chị tâm sự: “Dưới ánh đèn sân khấu, mình biết ơn những thế hệ đi trước đã hy sinh tuổi thanh xuân của mình cho đất nước, thấy yêu công việc của mình đang làm, thêm yêu những đồng chí đồng đội của mình hơn...”