Phiên họp lần thứ 16 Ủy ban hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc

Ngày 10/12, tại Nhà khách Điếu Ngư Đài, thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã cùng Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đồng chủ trì Phiên họp lần thứ 16 Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc.

Trong không khí chân thành, hữu nghị, cởi mở và thực chất, hai bên bày tỏ vui mừng trước sự phát triển toàn diện của quan hệ hợp tác giữa hai Đảng, hai nước Việt Nam - Trung Quốc kể từ Phiên họp lần thứ 15 (vào tháng 12/2023 tại Hà Nội) đến nay; cùng đi sâu trao đổi và đạt nhất trí về nhiều biện pháp tiếp tục triển khai hiệu quả nhận thức chung giữa lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước, nỗ lực đưa quan hệ song phương bước vào giai đoạn phát triển mới, ngày càng hiệu quả, thực chất.

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn chúc mừng những thành tựu to lớn của Trung Quốc trong sự nghiệp cải cách mở cửa toàn diện, bày tỏ tin tưởng dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc do đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình làm hạt nhân, nhân dân Trung Quốc sẽ thực hiện thắng lợi mục tiêu “100 năm thứ hai”. Phó Thủ tướng Chính phủ khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam hết sức coi trọng việc củng cố và phát triển quan hệ ổn định, lành mạnh, bền vững với Trung Quốc, coi đây là chủ trương nhất quán, yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược và ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa của Việt Nam.

Đồng chí Vương Nghị khẳng định Trung Quốc luôn coi Việt Nam là phương hướng ưu tiên trong chính sách ngoại giao láng giềng; chân thành chúc và tin tưởng dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam do đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đứng đầu, Việt Nam sẽ hoàn thành thắng lợi các mục tiêu đề ra, xây dựng Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới.

Hai bên cho rằng quan hệ Việt - Trung thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực, nổi bật là: tiếp xúc cấp cao và các cấp được tăng cường, hợp tác kinh tế thương mại, đầu tư, du lịch tăng trưởng tích cực; kết nối giao thông đạt tiến triển đột phá, hợp tác địa phương và giao lưu hữu nghị nhân dân diễn ra sôi động.

Về phương hướng, trọng tâm giao lưu, hợp tác thời gian tới, hai bên nhất trí tiếp tục duy trì trao đổi cấp cao; tăng cường giao lưu kênh Đảng và giữa Chính phủ, Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với các cơ quan tương ứng của Trung Quốc; phát huy tốt vai trò điều phối tổng thể của Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương; đẩy mạnh các cơ chế giao lưu, hợp tác trong các lĩnh vực ngoại giao, quốc phòng, an ninh và giữa các cấp, các ngành, địa phương và nhân dân hai nước; triển khai thiết thực các hoạt động kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và Năm giao lưu nhân văn Việt Nam - Trung Quốc 2025; tăng cường phối hợp tại các diễn đàn đa phương.

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đề nghị đẩy nhanh kết nối đường sắt, ưu tiên triển khai 3 tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Lạng Sơn - Hà Nội, Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng, khôi phục tuyến vận tải liên vận đường sắt quốc tế giữa hai nước; tạo điều kiện về slot máy bay cho các hãng hàng không của Việt Nam; vận hành an toàn Khu cảnh quan Bản Giốc – Đức Thiên; đề nghị Trung Quốc tiếp tục mở cửa thị trường cho nông sản chất lượng cao của Việt Nam, tạo thuận lợi để Việt Nam mở thêm Văn phòng Xúc tiến thương mại tại một số địa phương Trung Quốc. Phó Thủ tướng Chính phủ cũng đề nghị thúc đẩy đầu tư chất lượng cao của Trung Quốc vào Việt Nam; triển khai hiệu quả các khoản viện trợ của Trung Quốc; tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực như nông nghiệp, môi trường, tài chính ngân hàng, khoa học công nghệ, văn hóa, giáo dục đào tạo, mở ra những lĩnh vực hợp tác mới, động lực tăng trưởng mới cho quan hệ song phương.

Đánh giá cao các đề xuất hợp tác của Việt Nam, đồng chí Vương Nghị khẳng định Trung Quốc coi trọng thúc đẩy hợp tác cùng có lợi trên các lĩnh vực, sẵn sàng mở rộng nhập khẩu hàng hóa chất lượng cao của Việt Nam, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực mua bán điện; phối hợp xử lý vướng mắc trong một số dự án đầu tư của Trung Quốc tại Việt Nam; khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư vào Việt Nam phù hợp với nhu cầu, thế mạnh của hai bên; đề nghị hai bên tăng cường kết nối chiến lược phát triển, hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất ổn định ở khu vực; thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác tiếp tục tiến triển mạnh mẽ hơn, sâu rộng và thực chất hơn; đưa quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Trung Quốc lên tầm cao mới, đóng góp thiết thực xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược.

Hai bên trao đổi thẳng thắn về vấn đề trên biển, nhất trí tiếp tục thực hiện nghiêm túc nhận thức chung cấp cao, kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng, duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông. Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đề nghị hai bên kiên trì lấy Thoả thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam - Trung Quốc, luật pháp quốc tế làm nền tảng; đặt mình vào vị trí của nhau, tôn trọng chủ quyền, lợi ích hợp pháp của nhau; tiếp tục phát huy vai trò của các cơ chế đàm phán về biển, thúc đẩy hợp tác trên biển đạt tiến triển thực chất, xử lý thỏa đáng vấn đề trên biển, trong đó có vấn đề tàu cá, ngư dân phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 và tinh thần hữu nghị cũng như đà phát triển tốt đẹp của quan hệ hai Đảng, hai nước; cùng các nước trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) thúc đẩy đàm phán, sớm đạt văn bản Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) hiệu lực, thực chất.

Nhân dịp phiên họp, hai bên đã trao Thỏa thuận giữa hai Chính phủ về hợp tác xây dựng 3 tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn (Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Lạng Sơn - Hà Nội, Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng).

Cùng ngày, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn và đồng chí Vương Nghị đã tham dự Lễ kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước Biên giới và 15 năm ký 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc và tham quan Triển lãm ảnh phân giới cắm mốc và hợp tác biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, việc ký Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc và 3 văn kiện pháp lý là sự kiện có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn, mở ra trang mới trong quan hệ hai nước, đóng góp quan trọng trong việc khẳng định các nguyên tắc chung của luật quốc tế. Từ sau khi triển khai quản lý theo 3 văn kiện pháp lý đến nay, tình hình biên giới trên đất liền Việt Nam – Trung Quốc cơ bản ổn định; hệ thống đường biên, mốc giới được giữ vững; trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới được bảo đảm; công tác mở, nâng cấp cửa khẩu, đấu nối giao thông, thực hiện các sáng kiến thúc đẩy hợp tác phát triển ở khu vực biên giới… được hai bên quan tâm triển khai. Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hy vọng trong thời gian tới, các cơ quan quản lý biên giới hai nước tiếp tục phối hợp chặt chẽ, đẩy mạnh kết nối cơ sở hạ tầng, giao thông qua biên giới, đặc biệt là các tuyến đường sắt kết nối giữa hai nước, đưa biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc trở thành cầu nối giữa Trung Quốc và các nước ASEAN.

Về phần mình, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị khẳng định, năm 2025 là dịp kỷ niệm 75 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao và là năm giao lưu nhân văn Trung Quốc - Việt Nam, do đó, hai nước cần quán triệt thực hiện tốt nhận thức chung quan trọng xoay quanh mục tiêu tổng thể “6 hơn” lãnh đạo hai Đảng hai nước đã đạt được, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai đi vào chiều sâu và thực chất, mang lại nội hàm thời đại mới cho quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện hai nước. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Vương Nghị nhấn mạnh Trung Quốc và Việt Nam sẽ cùng nhau nỗ lực xây dựng đường biên giới rõ ràng ổn định, phát triển phồn vinh, đời đời phát triển tốt đẹp. Trên tinh thần láng giềng hữu nghị, thẳng thắn, đề nghị hai bên tiếp tục thông qua đối thoại hiệp thương song phương, tìm kiếm biện pháp cả hai bên đều có thể chấp nhận được để giải quyết vấn đề trên biển.

Trước đó, vào ngày 8/12, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ và Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tôn Vệ Đông đã tổ chức cuộc họp giữa hai Tổng Thư ký để chuẩn bị cho Phiên họp Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương. Ngày 9/12, hai bên đã tiến hành Phiên họp lần thứ nhất Đối thoại cấp Thứ trưởng giữa các Bộ: Ngoại giao, Quốc phòng, Công an trong khuôn khổ Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc. Tại Đối thoại, hai bên bên đi sâu trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực; nhất trí duy trì trao đổi chiến lược thường xuyên, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực ngoại giao, quốc phòng, an ninh; thúc đẩy “hợp tác an ninh - quốc phòng chặt chẽ hơn” trên cơ sở phù hợp với đường lối đối ngoại, chính sách quốc phòng, chính sách an ninh của mỗi nước, đóng góp thiết thực cho hòa bình, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.