Căng thẳng Biển Đông bao trùm Hội nghị thượng đỉnh ASEAN
Với chủ đề “Đoàn kết hướng tới một cộng đồng hòa bình và thịnh vượng”, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 tập trung bàn về tình hình triển khai Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015, chuẩn bị cho giai đoạn phát triển của Cộng đồng sau năm 2015 cũng như quan hệ đối ngoại của Cộng đồng ASEAN. Tuy nhiên, Biển Đông đã làm “dậy sóng” trong hội nghị.
Phát biểu khai mạc, Tổng thống nước chủ nhà Myanmar Thein Sein nhấn mạnh đến các nỗ lực chung của ASEAN trong việc bảo đảm hòa bình và thịnh vượng chung của khu vực. Dù không trực tiếp đề cập đến Biển Đông nhưng ông đề nghị các nước có hành động tập thể và thống nhất trong các vấn đề mà ASEAN có quan tâm chung. Về phía Việt Nam, dự kiến Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ đề cập đến các diễn biến gần đây trên Biển Đông, việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép HD-981 trên vùng biển của Việt Nam. Ông cũng sẽ cập nhật tới cộng đồng quốc tế các diễn biến nguy hiểm và khiêu khích gần đây quanh giàn khoan trên vùng biển của Việt Nam, xâm phậm chủ quyền, gây hại tài sản và thương tích cho phía Việt Nam.
 |
| Lãnh đạo cấp cao các nước ASEAN sẽ họp bàn về vấn đề Biển Đông trong cuộc họp ngày 11/5. (ảnh: Reuters) |
Được biết, trước đó, vào hôm 8/5, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã thông qua Tuyên bố riêng về tình hình hiện nay ở Biển Đông, thể hiện sự đoàn kết, nhất trí cao và vai trò chủ động, trách nhiệm của ASEAN đối với hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông nói riêng và của khu vực nói chung. Cùng với đó, cộng đồng quốc tế tiếp tục lên tiếng trước diễn biến căng thẳng này. Ngoại trưởng các nước ASEAN đã bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước diễn biến căng thẳng Việt Nam-Trung Quốc trên Biển Đông, đồng thời thúc giục Bắc Kinh có nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán về an ninh hàng hải.
Tại Hội nghị này, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cũng trình bày rõ việc Trung Quốc lần đầu tiên hạ đặt giàn khoan nước sâu Hải Dương-981 và đưa tàu hộ tống vào sâu trong thềm lục địa của Việt Nam 80 hải lý. Cho đến nay, Trung Quốc đã điều hơn 80 tàu, bao gồm cả tàu quân sự, tới khu vực giàn khoan. Các tàu của Trung Quốc đã cố tình đâm va vào các tàu thực thi pháp luật của Việt
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, Việt Nam đã tiến hành nhiều cuộc tiếp xúc ở các cấp khác nhau với phía Trung Quốc, phản đối và yêu cầu Trung Quốc rút ngay tàu và giàn khoan ra khỏi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Việt Nam cũng đề nghị Trung Quốc giải quyết tranh chấp liên quan đến chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán tại Biển Đông thông qua đàm phán và các biện ph áp hòa bình, phù hợp Luật pháp Quốc tế, bao gồm Hiến chương Liên Hợp Quốc và UNCLOS.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cũng nhấn mạnh ASEAN cần bảo đảm đoàn kết, phát huy vai trò và đóng góp tích cực cho hoà bình, an ninh và phát triển ở khu vực, nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN trước những chuyển biến mới trong cục diện chiến lược ở khu vực và thế giới
