Cần có chế độ cho người chèo đò cùng mẹ Suốt năm xưa
Sau nhiều lần hỏi thăm, cuối cùng tôi cũng tìm về được nhà ông Lại Tấn Chuyên, người đã một thời gạt mưa bom bão đạn để cùng với nữ Anh hùng Nguyễn Thị Suốt chở bộ đội qua sông Nhật Lệ vào chiến trường đánh Mỹ. Gần 40 năm đất nước ca khúc khải hoàn, mẹ Suốt đã được lịch sử ghi công, còn ông Lại Tấn Chuyên vẫn sống khiêm nhường trong căn nhà nhỏ bên đường Hồ Chí Minh.
Trong một buổi chiều đầu thu, cuối hạ, bên tách cà phê đặc quánh, lần đầu tiên câu chuyện đời người của Lại Tấn Chuyên vỡ òa với phóng viên Báo CAND.
Man mác bên dòng Nhật Lệ
Lặng người bên dòng sông tuổi thơ, Lại Tấn Chuyên trầm mặc nhìn như để cả quá khứ lai vãng về trong khoảng không hiếm hoi. Nước Nhật Lệ xanh trong, trời đầu thu man mác như chất chứa thêm nhiều suy nghĩ mông lung, diệu vợi trong ánh mắt người cựu binh chưa già nhưng không còn trẻ.
Lại Tấn Chuyên cất tiếng khóc ở làng Trung Bính, Bảo Ninh, TP Đồng Hới, Quảng Bình đúng vào những ngày lịch sử dân tộc bước sang trang mới (1945). Trung Bính làng quê nghèo bên bờ sông Nhật Lệ, nơi đó có bến đò mẹ Suốt vẫn hàng ngày chở khách qua sông.
Tuổi thơ của Lại Tấn Chuyên gắn bó mặn mòi với dòng sông quê hương. Bước sang những năm 1964, giặc Mỹ bắt đầu điên cuồng bắn phá miền Bắc nước ta. Quảng Bình trở thành tuyến lửa vì là hậu phương trực tiếp của chiến trường miền
Năm 1965, giặc bắn phá dữ dội, mảnh đất Đồng Hới nhiều nơi bị san phẳng, Lại Tấn Chuyên được chính quyền xã giao nhiệm vụ xuống bến đò cùng mẹ Nguyễn Thị Suốt chèo đò để đưa đón bộ đội qua sông vào chiến trường đánh giặc. Lúc này mẹ Suốt tuổi đã tương đối lớn, chiếc đò lại lớn, sông Nhật Lệ thẳng dốc chảy mạnh nên một mình mẹ không thể suốt ngày đánh vật với đò ngang.
 |
|
Ông Lại Tấn Chuyên cùng mẹ Suốt chèo đò trên sông Nhật Lệ trong những năm đánh Mỹ. |
Mẹ Suốt cầm lái, Lại Tấn Chuyên cầm phách, hai người đã đội mưa bom bão đạn để đưa những chuyến đò cập bến an toàn. Sau một thời gian chèo đò cùng mẹ Suốt, chiến trường Quảng Bình ngày càng ác liệt, Lại Tấn Chuyên được cấp trên chọn lên đường vào TNXP phục vụ trên tuyến lửa đường 16 và đường 20 Quyết Thắng thuộc cung đường Trường Sơn.
Sau đó anh bị thương được đưa ra miền Bắc chữa trị, vết thương lành, Lại Tấn Chuyên được điều động về Cục Xăng dầu của Đoàn 559, thực hiện nhiệm vụ hướng dẫn dân công làm ống nối xăng dầu từ Vinh vào phà Linh Cảm. Đến năm 1975 đất nước hòa bình, Lại Tấn Chuyên rời quân ngũ.
Sao nỡ đành quên
Mới đây, trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày mở đường Trường Sơn huyền thoại được tổ chức tại Quảng Bình. Tôi may mắn được xem những thước phim tư liệu lịch sử quý giá do Xưởng phim tư liệu Quân đội nhân dân sản xuất tháng 4/1965 với tiêu đề "Mỹ muốn chơi với lửa, Mỹ sẽ thiêu thân", và bộ phim "Việt Nam" của các nhà làm phim Nhật Bản.
Trong những thước phim tư liệu về hình ảnh mẹ Suốt Anh hùng cùng với một thanh niên đội mưa, vạch bom đạn do hải quân, không quân Mỹ bắn phá để chở bộ đội qua sông Nhật Lệ. Nhiều lần tôi tự hỏi, người chèo đò với mẹ Suốt là ai? Cuối cùng qua nhiều nhân chứng lịch sử và cả những thước phim, chúng tôi biết được, người thanh niên chèo đò với mẹ Suốt là Lại Tấn Chuyên.
Đến năm 2005, một người bạn cùng chiến đấu với Chuyên đến thăm bạn, thấy cuộc sống của anh quá khó khăn đã lấy giấy tờ ố vàng phục vụ trong TNXP của Chuyên làm được chế độ thương binh 4/4 cho anh. Trong mấy năm qua theo lời khuyên của đồng đội, Lại Tấn Chuyên đã làm đầy đủ giấy tờ gửi lên UBND TP Đồng Hới, Quảng Bình đề nghị có hình thức khen thưởng thành tích trong kháng chiến chống Mỹ của anh.
Đồng chí Đoàn Thị - nguyên Phó ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Bình xác nhận: "Anh Lại Tấn Chuyên đã cùng tôi tham gia phục vụ chiến đấu trong Đội Ba phòng từ đầu cuộc kháng chiến chống Mỹ (1965) ở Bảo Ninh. Trong khó khăn ác liệt anh Chuyên đều khắc phục hoàn thành nhiệm vụ được giao. Đặc biệt là anh có mặt trên nhiều chuyến đò lịch sử đưa bộ đội sang sông Nhật Lệ mà mẹ Suốt chèo lái, anh Chuyên chèo mũi dưới mưa bom bão đạn của không quân Mỹ. Nhưng đến nay anh Chuyên chưa được đãi ngộ một cách xứng đáng. Tôi kính đề nghị các cấp có thẩm quyền cần xem xét để có hình thức khen thưởng xứng đáng để không bỏ sót công lao cống hiến hy sinh của người có công như anh Chuyên - Một nhân vật trên chuyến đò mẹ Suốt mà lâu nay bị lãng quên".
Ông Bùi Xuân Ngẫu - Phó Chủ tịch UBND TP Đồng Hới cũng ký xác nhận "Ông Lại Tấn Chuyên là người cùng mẹ Nguyễn Thị Suốt chèo đò trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước từ năm 1964-1965".
Trong cuốn "Lịch sử Đảng bộ xã Bảo Ninh" ghi rõ: "Anh Lại Tấn Chuyên ở làng Trung Bính đã dũng cảm cùng mẹ Suốt chèo một số chuyến đò trên sông Nhật Lệ để hoàn thành nhiệm vụ trong những ngày đầu chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của Mỹ, của nhân dân Bảo Ninh".
Sau khi có được rất nhiều xác nhận của lãnh đạo cũng như đồng đội cùng chiến đấu, Lại Tấn Chuyên đã làm đơn gửi lên UBND TP Đồng Hới và tỉnh Quảng Bình đề nghị được khen thưởng. Song không hiểu sao, các Phòng, Ban thi đua khen thưởng của thành phố và tỉnh đều trả hồ sơ về lại cho ông không một lời giải thích…
Thiết nghĩ lãnh đạo tỉnh Quảng Bình cần xem xét một cách cụ thể, xác đáng để đánh giá công lao, có phần thưởng xứng đáng đối với ông Lại Tấn Chuyên. Một người đã cùng mẹ Suốt Anh hùng bất chấp bom đạn vận chuyển quân lương, vũ khí, bộ đội qua sông đêm ngày trên dòng Nhật Lệ
