Ukraine trở thành ứng cử viên EU

Reuters dẫn lời Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel xác nhận các nhà lãnh đạo EU ngày 23/6 đã nhất trí cấp quy chế ứng cử viên gia nhập EU cho Ukraine và Moldova. Quyết định này được 529 phiếu thuận, 45 phiếu chống và 15 phiếu trắng tại cuộc bỏ phiếu của Nghị viện châu Âu.

"Khoảnh khắc lịch sử. Ngày hôm nay đánh dấu một bước tiến quan trọng trên lộ trình hướng tới EU của các bạn. Chúc mừng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Moldova Maia Sandu, cũng như nhân dân Ukraine và Moldova", ông Michel viết trên Twitter.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng động thái cấp tư cách ứng viên cho Ukraine đã gửi "tín hiệu rất mạnh mẽ" tới Điện Kremlin rằng, EU ủng hộ nguyện vọng hướng về phương Tây của Ukraine.

Ngay sau quyết định của EU, Tổng thống Zelensky đăng Twitter ca ngợi đây là "thời khắc lịch sử và duy nhất trong quan hệ Ukraine - EU, khởi đầu cho trang sử mới của châu Âu". Ông Zelensky cũng nói rằng "tương lai của Ukraine nằm ở EU" và "châu Âu không có sự chia rẽ".

Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cũng gọi quyết định của EU tạo nên "ngày lịch sử" và "giai đoạn mới trong công cuộc xây dựng châu Âu". Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, ông Andriy Yermak, trong khi đó, khẳng định, Kiev sẽ quyết tâm thực hiện các kế hoạch cần thiết để sớm trở thành thành viên EU.

Ukraine đệ đơn gia nhập EU vài ngày sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt cuối tháng 2/2022. Nhiều quốc gia EU suốt 4 tháng qua thể hiện sự thận trọng về khả năng kết nạp Ukraine.

Hôm 31/5, Thủ tướng Italia Mario Draghi nói rằng, chỉ có Italia ủng hộ việc trao cho Ukraine tư cách ứng viên EU, còn các nước thành viên chủ chốt khác trong liên minh đều phản đối.

Tình hình bắt đầu đảo chiều khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Olaf Scholz tuần trước bày tỏ quyết tâm trao tư cách ứng viên EU cho Ukraine trong chuyến công du tới Kiev.

Theo giới quan sát, cánh cửa gia nhập EU rộng mở lúc này được mô tả là có ý nghĩa biểu tượng lớn lao, mở ra tia hi vọng vào thời điểm Ukraine đang nỗ lực củng cố vị thế trước đà tiến công của Nga khi chiến sự chính thức bước sang tháng thứ 5.

Reuters cho biết, việc công nhận Ukraine là ứng cử viên không đồng nghĩa với rằng nước này chắc chắn trở thành thành viên của khối.

Ukraine và Moldova sẽ sớm nhận được một danh sách yêu cầu liên quan đến cải cách kinh tế, tư pháp, giải quyết tham nhũng cùng nhiều vấn đề khác về chính sách theo bộ Tiêu chuẩn Copenhagen, trước khi họ có thể chuyển sang giai đoạn đàm phán gia nhập chính thức.

Bất cứ quốc gia ứng viên nào cũng chỉ được công nhận đạt một chương mục của bộ Tiêu chuẩn Copenhagen nếu toàn bộ thành viên EU thông qua.

Với mỗi ứng viên, quãng thời gian đó là khác nhau. Ví dụ, Slovakia nhận được tư cách ứng cử viên năm 1999 và trở thành thành viên EU sau 5 năm. Thổ Nhĩ Kỳ nộp đơn gia nhập năm 1987, được cấp tư cách ứng viên năm 1999, nhưng đến nay chưa phải thành viên.