Trung-Nhật lần đầu đàm phán an ninh sau 4 năm

Cuộc đàm phán được tổ chức ngày 22/2 tại Tokyo, Nhật Bản, nhằm giảm bớt căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn thứ hai và thứ ba thế giới. Tokyo bày tỏ quan ngại về nguy cơ Bắc Kinh sẽ dùng vũ lực với Đài Loan trong bối cảnh “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga và Ukraine sắp tròn một năm, gây ra một cuộc xung đột có thể ảnh hưởng đến Nhật Bản và phá vỡ thương mại toàn cầu.

Nhật Bản vào tháng 12/2022 tuyên bố sẽ tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng trong vòng 5 năm tới lên 2% tổng sản phẩm quốc nội - tổng cộng là 320 tỷ USD - để ứng phó trong trường hợp Trung Quốc sử dụng hành động quân sự. Trong khi đó, Bắc Kinh cũng tăng ngân sách quốc phòng lên 7,1% vào năm ngoái, chi tiêu cho lực lượng của mình nhiều gấp 4 lần so với Nhật Bản.

Tokyo có kế hoạch mua các tên lửa tầm xa hơn, có thể tấn công Trung Quốc đại lục, và tích trữ các loại vũ khí khác.

“Tình hình an ninh quốc tế đã trải qua những thay đổi lớn và chúng ta đang chứng kiến sự quay trở lại của chủ nghĩa đơn phương, chủ nghĩa bảo hộ và tâm lý Chiến tranh Lạnh”, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tôn Vệ Đông phát biểu khi bắt đầu cuộc gặp tại Tokyo với Thứ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Shigeo Yamada.

Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản, chiếm khoảng 1/5 kim ngạch xuất khẩu và gần 1/4 kim ngạch nhập khẩu của nước này. Trung Quốc cũng là trung tâm sản xuất chính của các công ty Nhật Bản.

Trong khi đó, ông Yamada nhấn mạnh giữa hai bên còn nhiều vấn đề và quan ngại, như tranh chấp lãnh thổ đối với các đảo không có người ở ở Biển Hoa Đông được Nhật Bản gọi là Senkaku và Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, các cuộc tập trận quân sự chung gần đây của Bắc Kinh với Moscow và các khinh khí cầu bị nghi ngờ làm gián điệp của Trung Quốc bị phát hiện trong không phận Nhật Bản ít nhất 3 lần kể từ năm 2019.

Sau vụ Mỹ bắn rơi một khinh khí cầu bị nghi là do thám của Trung Quốc, Nhật Bản tuần trước cho biết có kế hoạch xem xét các quy định để cho phép máy bay chiến đấu bắn hạ các thiết bị không người lái vi phạm không phận của họ.

Hai bên đã đồng ý cố gắng thiết lập một đường dây nóng liên lạc trực tiếp trong thời gian trước mắt và tăng cường đối thoại giữa các quan chức an ninh cấp cao.