Nga-Ukraine sắp đạt thỏa thuận giải cứu ngũ cốc

Phát biểu tại cuộc họp báo chung với Thủ tướng Italia Mario Draghi ở thủ đô Ankara, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 6/7 xác nhận Nga và Ukraine sắp đạt thỏa thuận về việc tái khởi động hoạt động xuất khẩu nông sản từ ngả biển Đen, Politico đưa tin.

"Các cuộc đàm phán đang được tiến hành để lúa mì, dầu hướng dương và mọi thứ có thể đến được với thế giới", Tổng thống Erdogan nói, đồng thời cho rằng, các nước ở châu Phi đang đối mặt vấn đề lớn do thiếu hụt nguồn cung lương thực từ Nga, Ukraine.

Ở chiều ngược lại, Thủ tướng Italia Mario Draghi mô tả Thổ Nhĩ Kỳ có "vai trò trung tâm" trong nỗ lực giải cứu ngũ cốc Ukraine. "Vai trò đó là đảm bảo an ninh cho các con tàu và đảm bảo rằng các con tàu không mang theo vũ khí", ông Draghi nói thêm.

Theo Thủ tướng Italia, kế hoạch mà Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ có ưu điểm là không yêu cầu rà phá bom mìn tại các cảng bên bờ biển Đen, hoạt động vốn cần nhiều thời gian, mà tìm các tuyến đường tiềm năng khác cũng an toàn.

Các tuyên bố trên được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Nga nói rằng họ đã mở hai hành lang nhân đạo phục vụ hoạt động đi lại của tàu bè dân sự ở biển Đen và biển Azov, đồng thời hoàn tất rà phá bom mìn xung quanh cảng Mariupol.

Nga và Ukraine là hai nhà xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới, chiếm tới 1/3 nguồn cung lúa mì toàn cầu. Bên cạnh đó, Nga cũng là nhà xuất khẩu phân bón chủ chốt, còn Ukraine là nhà cung cấp chính ngô và dầu hướng dương.

Sau vài tháng giao tranh, Nga kiểm soát khu vực dọc biển Azov ở Ukraine và chiếm ưu thế quân sự trên biển Đen. Tại các cảng mà Ukraine kiểm soát, bao gồm cảng lớn nhất Odessa, Nga lâu nay hối thúc Kiev rà phá bom mìn để đảm bảo an toàn cho các hoạt động đi lại của tàu bè.

Theo truyền thông phương Tây, Ukraine những tuần qua tìm cách xuất khẩu hơn 20 triệu tấn ngũ cốc mắc kẹt qua cảng của Romania và qua đất liền châu Âu nhưng các tuyến này không hiệu quả bằng biển Đen, nơi trung chuyển 98% ngũ cốc xuất khẩu của Ukraine trước chiến sự.

Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát các eo biển kết nối biển Đen và các vùng biển rộng lớn nên được kì vọng có thể đóng vai trò tích cực trong nỗ lực "giải cứu" ngũ cốc Ukraine mắc kẹt; cũng như tham gia vào tiến trình hòa giải hai bên xung đột.