Iran sắp đủ nguyên liệu làm bom hạt nhân
Iran sở hữu khoảng 3/4 lượng uranium làm giàu ở cấp độ cao đủ để sản xuất một quả bom hạt nhân, theo báo cáo mới nhất của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA).
Reuters ngày 3/3 dẫn báo cáo mới nhất của IAEA cho biết, kho dự trữ uranium được làm giàu ở độ tinh khiết 60% của Iran đã tăng gấp đôi so với tháng 11/2021, hiện vào khoảng 33,2 kg, tương đương 3/4 lượng uranium cần thiết để chế tạo một quả bom hạt nhân.
Báo cáo của IAEA chỉ ra rằng, tính đến ngày 19/2, kho dự trữ uranium ở các cấp độ tinh khiết khác nhau của Iran ước đạt khoảng 3,2 tấn, tăng hơn 700kg so với báo cáo gần nhất. Con số này vượt ngưỡng cho phép trong thoả thuận 2015, nhưng thấp hơn mốc 5 tấn mà Iran từng sở hữu cách đây hơn 7 năm.
Iran từ năm 2019 đã ngừng thực thi một số cam kết trong thoả thuận 2015 để đáp trả việc Mỹ rời khỏi thoả thuận. Từ đó đến nay, Iran lần lượt nâng cấp độ tinh khiết làm giàu uranium lên 4,5%, 20% rồi 60%.
Theo Reuters, để sản xuất vũ khí hạt nhân, uranium cần được làm giàu ở mức trên 90%. Mỗi quả bom hạt nhân về lí thuyết cần ít nhất 25kg uranium độ tinh khiết trên 90%. Điều đáng lo là, giới hạn về mặt công nghệ để làm giàu uranium từ mức 60% đến 90% cách nhau không xa.
Dù tăng cường làm giàu uranium, song Tehran vẫn cương quyết loại trừ khả năng sở hữu vũ khí hạt nhân. Lãnh tụ tinh thần tối cao Iran Ali Khamenei hồi tháng 2/2022 nhấn mạnh nước này muốn tăng cường năng lực hạt nhân để phục vụ phát triển đất nước, không phải để làm vũ khí.
Mỹ- Iran sẽ sớm đạt thoả thuận cứu thoả thuận hạt nhân 2015?
Theo trang tin Axios, dù vẫn còn đó một số bất đồng, Mỹ và Iran ngày 3/3 dường như đã đạt một thoả thuận để cứu vãn thoả thuận hạt nhân 2015 tại các cuộc đàm phán gián tiếp tại Vienna, Áo, do các cường quốc gồm Nga, Pháp, Anh, Đức và Trung Quốc tổ chức.
Dự kiến, người đứng đầu IAEA sẽ tới Iran vào ngày 5/3 để cố gắng dỡ bỏ lệnh hạn chế mà Tehran áp đặt với thanh sát viên LHQ từ năm ngoái. Nếu thuận lợi, Mỹ sẽ trở lại với thoả thuận 2015, còn Iran tiếp tục tuân thủ nghiêm ngặt các điều khoản mà thoả thuận này quy định.
Trong diễn biến tích cực liên quan, từ hồi tháng 2/2022, Mỹ đã khôi phục một lệnh miễn trừ trừng phạt với Iran, theo đó cho phép các công ty Nga, Trung Quốc và châu Âu "thực hiện các công tác không phổ biến vũ khí hạt nhân" tại các địa điểm hạt nhân của Iran.
Mỹ khi đó thừa nhận việc dỡ bỏ bớt trừng phạt là một bước cần thiết trong những tuần cuối cùng của cuộc đàm phán ở Vienna. Bước đi này sau đó được Iran và các cường quốc hoan nghênh.