Diễn biến mới nhất vụ CEO Telegram Pavel Durov bị bắt
Không chỉ có Nga và Telegram lên tiếng, hôm 27/8 (giờ địa phương), Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) đã đề nghị bảo hộ lãnh sự cho nhà sáng lập kiêm CEO nền tảng xã hội Telegram Pavel Durov sau khi người này bị bắt tại Pháp hôm 24/8.
Theo đó, Bộ Ngoại giao UAE ra thông báo nêu rõ: "UAE theo dõi sát sao trường hợp của công dân Pavel Durov, nhà sáng lập Telegram. UAE đã gửi đề nghị tới Chính phủ Cộng hòa Pháp để cung cấp cho ông này các dịch vụ lãnh sự cần thiết theo hình thức khẩn cấp".
Được biết, CEO Telegram Pavel Durov có quốc tịch Nga, Pháp, UAE, Saint Kitts và Nevis (quốc gia vùng Caribe). Người này bị bắt vào khoảng 20h hôm 24/8 khi máy bay riêng vừa hạ cánh tại một sân bay ở ngoại ô Thủ đô Paris, Pháp. Phía Pháp cáo buộc Telegram không hạn chế người dùng phát tán các nội dung bất hợp pháp trên nền tảng có trên 900 triệu người dùng này.
Phía Telegram hiện bác bỏ cáo buộc trên, ra thông cáo cho biết: "Telegram tuân thủ luật pháp Liên minh châu Âu (EU), bao gồm Đạo luật dịch vụ kỹ thuật số, và hoạt động kiểm duyệt của họ nằm trong tiêu chuẩn của ngành. Thật vô lý khi cho rằng một nền tảng hoặc chủ sở hữu của nó phải chịu trách nhiệm cho việc lạm dụng nền tảng đó".
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 26/8 đã phủ nhận có yếu tố chính trị trong vụ bắt giữ Pavel Durov. Đây là ý kiến chính thức đầu tiên của ông Macron về vụ việc đang gây tranh cãi trên khắp thế giới. Nga sau đó cho rằng Pháp tiến hành các hoạt động hạn chế giao tiếp đối với Pavel Durov và yêu cầu nước này đưa ra các bằng chứng nghiêm túc. Hôm 27/8, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nêu rõ, mối quan hệ giữa Moscow và Paris đã xuống mức thấp nhất.
Truyền thông quốc tế dẫn lời giới chuyên gia phân tích chính trị thế giới nhận định, việc bắt giữ Pavel Durov cho thấy vai trò quan trọng của Telegram trong cuộc xung đột Nga - Ukraine. Ứng dụng này đã cho phép hàng triệu người theo dõi các diễn biến trên chiến trường gần như theo thời gian thực, biến các binh lính trở thành những người tường thuật về cuộc xung đột đang diễn ra. Các phát biểu của hai bên đối lập cũng thường xuyên được cập nhật qua ứng dụng này.
Theo Trung tâm Levada (một tổ chức thăm dò độc lập của Nga), ngày nay, cứ hai người Nga thì có một người sử dụng Telegram, hoặc để thu thập thông tin hoặc để liên lạc với người khác, tăng lên từ khoảng 38% so với thời gian đầu diễn ra chiến dịch quân sự của Nga. Tại Ukraine, Telegram cũng trở thành một nguồn thông tin nổi bật về cuộc chiến. Nhiều người ở nước này tìm đến Telegram để nhận cảnh báo không kích, vì nhanh hơn so với ứng dụng của chính phủ.
Reuters dẫn một nguồn thạo tin tiết lộ, trước khi Pavel Durov bị bắt, Telegram có lẽ đã trở thành phương tiện chính cho công tác chỉ huy và kiểm soát của các đơn vị thuộc lực lượng Nga. Nhưng các quan chức an ninh nước này hôm 26/8 đã nhận được chỉ thị xóa ứng dụng khỏi điện thoại.
Một số nhà phân tích cho rằng việc ông Durov bị giam giữ có thể làm phức tạp việc gây quỹ của công ty, tạo ra nghi ngờ về khả năng tài chính trong tương lai của nền tảng này. Những người khác đã bày tỏ lo ngại về thời gian tồn tại của các biện pháp bảo mật trên Telegram sau khi truyền thông Pháp đưa tin rằng các cơ quan thực thi pháp luật của nước này đang tìm cách truy cập vào cơ sở dữ liệu các cuộc trò chuyện riêng tư trên Telegram.
Trong một diễn biến có liên quan, truyền thông Nga cho biết, người phụ nữ đi cùng Pavel Durov hôm 24/8 dường như cũng bị bắt giữ. RT dẫn các nguồn tin cho hay, người phụ nữ này được xác định là Yulia Vavilova, 24 tuổi, một nhà đầu tư tiền ảo và một nhà sáng tạo nội dung đến từ Dubai. Theo tiểu sử trên Instagram với hơn 22.000 người theo dõi, Yulia biết 4 thứ tiếng, gồm tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Arab.
Các bài đăng của Yulia trên mạng xã hội cho thấy gần đây cô đã đến các quốc gia cùng thời điểm với người sáng lập Telegram, bao gồm Kazakhstan, Kyrgyzstan và Azerbaijan. Yulia cũng đăng những câu chuyện có liên quan đến máy bay riêng của Pavel Durov và cả việc tới Pháp.
Nhà nghiên cứu dữ liệu về quyền riêng tư Baptiste Robert nhận định: "Thật khó để nói liệu các bài đăng của cô ấy có đóng vai trò trực tiếp trong việc bắt giữ Durov hay không, nhưng nếu theo dõi cô ấy trên mạng xã hội, bạn có thể dễ dàng theo dõi hành tung của Durov".
Theo truyền thông Pháp, Yulia đã được thả sau khi kết thúc thẩm vấn. Trong khi đó, gia đình của Yulia khẳng định, đến nay họ vẫn không thể liên lạc với cô.