Rủ nhau “bùng nợ” vay online: Xem xét trách nhiệm người lập nhóm

Người lập hội nhóm có thể bị xử phạt đến 7 năm tù

Mạng xã hội phát triển, đồng nghĩa với việc nhiều hội nhóm hướng dẫn “bùng tiền” vay qua ứng dụng ngày càng nhiều khiến các công ty tài chính, tín dụng luôn trong trạng thái bất an và có thể mất tiền bất cứ lúc nào.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Kết nối Việt, Đoàn Luật sư TP Hà Nội thừa nhận, việc lập các hội nhóm chia sẻ thông tin, bài viết liên quan đến “bùng nợ” hiện nay là rất dễ dàng. Chỉ cần 1 tài khoản Facebook, bất cứ ai cũng có thể thành lập diễn đàn và mời bạn bè tham gia.

“Với điều kiện vay đơn giản, không gặp mặt, giải ngân nhanh,… hình thức vay qua app online nhanh chóng trở thành xu hướng của những người “kẹt tiền”. Tuy nhiên, nhiều người khi đến hạn thanh toán lại không có khả năng để chi trả, lúc này chắc chắn họ sẽ tìm đến hội “bùng tiền” app vay online để kiếm một chút kinh nghiệm.

Không ít trường hợp khách hàng vay tiền của các app vay online, tổ chức “tín dụng đen”, nhưng khi đến hạn thì lại không có khả năng chi trả. Lúc này, chắc chắn họ sẽ nảy suy nghĩ “bùng tiền” hoặc trốn nợ. Nắm được tâm lý này, nhiều hội “bùng tiền” app vay online đã ra đời, nhằm mục đích chia sẻ các kinh nghiệm để người vay có thể trốn nợ một cách dễ dàng”, Luật sư Hùng chia sẻ.

Theo vị Luật sư này, hiện nay, các trường hợp bùng app vay đều bằng cách lợi dụng kẽ hở của quy trình duyệt hồ sơ tự động. Người vay sẽ sử dụng sim rác, tài khoản mạng xã hội ảo, danh bạ ảo, giấy tờ giả…để lách qua kẽ hở này.

Mặc dù pháp luật hiện hành không nghiêm cấm tổ chức, cá nhân thành lập các hội, nhóm trên mạng, song Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng khẳng định, những hội nhóm này vẫn phải hoạt động trong khuôn khổ pháp luật. Mỗi hội, nhóm trên mạng xã hội do một người, nhóm người hoặc một tổ chức thành lập, quản lý. Họ sẽ phải chịu trách nhiệm nếu nội dung, hoạt động mà họ đưa ra vi phạm điều cấm của pháp luật, hoặc có nội dung kích động.

“Những người kích động, xúi giục, “vẽ đường chỉ lối” cách lừa đảo, hoặc cung cấp những điều kiện cần thiết cho người thực hiện hành vi lừa đảo nêu trên, có dấu hiệu của tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông theo Điều 288 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Đối chiếu các quy định của pháp luật, những người đứng đầu các hội nhóm chia sẻ thông tin, bài viết để người khác “bùng nợ”, trốn nợ sẽ có thể bị xử phạt đến 7 năm tù theo quy định tại Bộ luật Hình sự khi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông. Bên cạnh đó, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 200 triệu đồng”, Luật sư Hùng cảnh báo.

Người dân cần tỉnh táo khi tham gia mạng xã hội

Bên cạnh người đứng đầu các hội nhóm phải chịu trách nhiệm hình sự, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng cũng nhắc đến hình phạt mà người vay tiền phải đối mặt.

Những cá nhân có những hành vi sử dụng giấy tờ giả, lợi dụng app vay tiền để vay tiền với mục đích sử dụng chi tiêu cá nhân, đến thời hạn trả nợ nhưng không trả, được thể hiện qua các hành vi như bùng nợ, tắt máy, bỏ trốn, tìm mọi cách để trốn tránh không trả nợ theo đúng quy định, điều kiện của app… Nếu đủ căn cứ chứng minh hành vi gian dối ngay từ đầu nhằm mục đích để chiếm đoạt tiền từ các tổ chức, cá nhân thông qua sử dụng dịch vụ app cho vay thì có thể có dấu hiệu của tội phạm “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” được quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015.

“Đây là điều mà mỗi người dân cần phải cân nhắc trước khi có ý định bùng nợ, trốn nợ, không thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Bất cứ ai cũng đều bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật”, Luật sư Hùng cảnh báo.

Để tránh hiện tượng các hội nhóm chia sẻ thông tin sai lệch, tiêu cực, lôi kéo người khác phạm tội, vị luật sư đề nghị, các cơ quan quản lý nhà nước cần kiểm soát chặt chẽ hoạt động cho vay tiền qua app, cần sớm hoàn thiện quy định pháp luật đối với dịch vụ cho vay tiền qua app vay tiền online, xây dựng và công bố công khai danh sách các app vay tiền online hợp pháp để người dân nắm rõ app nào hợp pháp app nào không hợp pháp trước khi quyết định vay tiền. Đồng thời, xử lý nghiêm các hành vi kinh doanh cho vay tiền online bất hợp pháp và xây dựng cơ chế bảo vệ người tiêu dùng trong hoạt động cho vay tiêu dùng nói chung và vay tiêu dùng qua các app vay tiền online nói riêng.

Để đảm bảo an toàn khi vay tiền online, người dân nên tìm hiểu, lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín được nhà nước cho phép hoạt động, thể hiện đầy đủ các thông tin trên website như: tên công ty, mã số doanh nghiệp, địa chỉ, các chính sách cụ thể về lãi suất vay (trả nợ trước hạn, chậm trả…). Đồng thời, cần phải tìm hiểu kỹ thông tin điều khoản, dịch vụ, các quy định về lãi, phí, hạn mức trả nợ… trước khi quyết định vay tiền qua app, web.

“Người dân cần tỉnh táo, không tin và nghe theo những chia sẻ, rủ rê trốn nợ trên mạng, bởi thực chất đằng sau những người đứng đầu xúi giục, chia sẻ cách trốn nợ có thể là các tổ chức tín dụng đen khác và tiếp tục dụ dỗ người đi vay đăng ký vay tiền online tại các ứng dụng, website khác với lãi suất cao, điều khoản mập mờ.

Mục đích chính của những hội nhóm lôi kéo người vay bùng nợ xuất phát từ những tổ chức tín dụng trôi nổi không được cấp phép hoạt động, muốn mở rộng khách hàng tiềm năng quan tâm và đăng ký vay tiền, bằng việc kết nối với một bên thứ 3. Bên này có trách nhiệm quảng cáo chương trình vay tiền online và sau khi người dân đăng ký vay thành công thì người đó sẽ được trả một số tiền coi như là hoa hồng, và những người này sẽ nghĩ ra nhiều cách khác nhau để lôi kéo khách hàng trong đó có việc lập ra các hội bùng tiền qua app vay online để đánh vào tâm lý số đông”, Luật sư Hùng cảnh báo.