Xử lý nghiêm cán bộ sợ trách nhiệm, đùn đẩy, né tránh khi thực thi công vụ
Sau phiên khai mạc Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV, sáng 22/5, Quốc hội nghe Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) năm 2022 và tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KTXH những tháng đầu năm 2023 do Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái trình bày.
Ổn định kinh tế vĩ mô, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo
Theo Phó Thủ tướng, năm 2022, trong bối cảnh rất khó khăn, chúng ta vẫn thực hiện được mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; đạt và vượt 13/15 chỉ tiêu kế hoạch, trong đó nhiều chỉ tiêu tốt hơn số đã báo cáo Quốc hội, đáp ứng kịp thời, đầy đủ các nhiệm vụ chi đầu tư phát triển, thực hiện chính sách an sinh xã hội, cải cách tiền lương và các nhiệm vụ cấp thiết khác...
Về tình hình, kết quả triển khai thực hiện kế hoạch phát triển KTXH những tháng đầu năm 2023, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm. Trong điều kiện rất khó khăn, GDP quý I vẫn duy trì đà tăng trưởng nhưng không cao, chỉ đạt 3,32% so với cùng kỳ. Chỉ số giá tiêu dùng có xu hướng giảm, bình quân 4 tháng tăng 3,84%. Thị trường tiền tệ, tín dụng, ngoại tệ cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất tiếp tục xu hướng giảm, thu ngân sách nhà nước (NSNN) 4 tháng ước đạt 632,5 nghìn tỷ đồng, bằng 39% dự toán năm.
Công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí được đẩy mạnh, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân. Chuyển đổi số quốc gia được đẩy mạnh ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực, nhất là Đề án 06 và xây dựng, triển khai các cơ sở dữ liệu quốc gia.
"Quốc phòng an ninh được củng cố; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình, không để bị động, bất ngờ; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo đảm an toàn tuyệt đối các sự kiện chính trị, kỷ niệm các ngày lễ lớn. Công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm đạt nhiều kết quả quan trọng, nhất là về ma túy, buôn lậu, buôn bán người qua biên giới, trên biển, vượt nhiều chỉ tiêu Quốc hội giao", Phó Thủ tướng Lê Minh Khái thông tin.
Trong 4 tháng đầu năm 2023, lực lượng Công an đã điều tra, làm rõ 12.308 vụ, đạt tỷ lệ 82,79% (cao hơn chỉ tiêu Quốc hội đề ra 7,79%); triệt phá 82 băng, nhóm tội phạm. Phát hiện, xử lý 1.960 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế; 292 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ; 9.766 vụ phạm tội về ma túy; 210 vụ phạm tội về môi trường, an toàn thực phẩm. Qua đó, tạo chuyển biến tích cực về trật tự an toàn xã hội, góp phần từng bước xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn, lành mạnh...
Về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thời gian tới, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh việc khẩn trương hoàn thiện cơ chế về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung; xử lý nghiêm cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, né tránh khi thực thi công vụ. Tăng cường cải cách thủ tục hành chính gắn với chuyển đổi số, thực hiện hiệu quả Đề án 06, nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, tiết giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Đẩy mạnh hơn nữa công tácphòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; đẩy nhanh tiến độ, kết thúc điều tra, truy tố để đưa ra xét xử các vụ án tham nhũng, tiêu cực.
Sở hữu chéo, lợi ích nhóm trong lĩnh vực ngân hàng đáng lo ngại
Qua thẩm tra, Ủy ban Kinh tế (UBKT) cơ bản tán thành với báo cáo của Chính phủ; dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có những quyết sách đúng đắn, kịp thời, giúp kinh tế nước ta đã phục hồi nhanh, đạt được những kết quả khá toàn diện, tích cực trên nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, năm 2022, còn 2 chỉ tiêu không đạt kế hoạch, và cả 2 chỉ tiêu này đều phản ánh chất lượng tăng trưởng, chất lượng nền kinh tế còn hạn chế.
Bước sang năm 2023, UBKT đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ việc tăng trưởng GDP Quý I/2023 rất thấp (tăng 3,32% so với cùng kỳ), đặc biệt tăng trưởng ở một số địa phương âm so với cùng kỳ. Chậm giải ngân vốn đầu tư công, thu hút vốn FDI 4 tháng giảm gần 18%. Thu NSNN 4 tháng ước giảm so với cùng kỳ năm trước. Tín dụng tăng trưởng thấp, mặt bằng lãi suất cho vay bình quân vẫn ở mức cao; thị trường tài chính, tiền tệ vẫn tiềm ẩn rủi ro; thị trường bất động sản tiếp tục khó khăn; lạm phát cơ bản cao hơn chỉ số giá tiêu dùng bình quân...
"Tình trạng sở hữu chéo, thao túng, lợi ích nhóm trong lĩnh vực ngân hàng vẫn rất đáng lo ngại và đề nghị Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đánh giá việc xử lý sở hữu vượt mức quy định và sở hữu chéo; đồng thời, đề nghị làm rõ trách nhiệm của các cơ quan chức năng để xảy ra các vấn đề của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) và ngân hàng" - Chủ nhiệm UBKT Vũ Hồng Thanh nêu.
Ông cho rằng, những khó khăn trên thị trường tài chính và thị trường TPDN khiến doanh nghiệp bất động sản khó tiếp cận vốn và hầu như không huy động được vốn TPDN, dẫn đến thị trường bất động sản gần như "đóng băng", ảnh hưởng trực tiếp và tác động dây chuyền đến nhiều ngành, lĩnh vực của nền kinh tế, việc làm của người dân.
Việc triển khai Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025 và phương án xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, các dự án, công trình chậm tiến độ, đầu tư kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài còn rất chậm. Năng lực, hiệu quả quản lý đối với các tổ chức tín dụng còn có phần hạn chế; tình trạng "sở hữu chéo", tài sản bảo đảm được định giá không đúng giá trị, cho vay các doanh nghiệp "nội bộ", "sân sau" còn phức tạp...