Việt Nam nằm trong các nước dẫn đầu châu Á về đảm bảo quyền trẻ em gái
Báo cáo “Trẻ em gái khu vực châu Á - Thái Bình Dương 2021: Tiếng nói, lựa chọn và sức mạnh” tiếp nối Báo cáo năm 2020 của tổ chức Plan International về khả năng lãnh đạo của trẻ em gái và phụ nữ trẻ trong khu vực vừa được công bố ngày 5/11 khẳng định, Việt Nam nằm trong số các nước dẫn đầu khu vực châu Á về đảm bảo sự tham gia của trẻ em gái vào đời sống chính trị và chính sách.
Cụ thể, trong số 19 nước khu vực châu Á, Việt Nam đứng thứ 4 về tổng chỉ số với 0,712 điểm và dẫn đầu khu vực trong lĩnh vực luật pháp và chính sách; đứng thứ hai trong lĩnh vực khả năng đại diện và tiếng nói chính trị. Lĩnh vực luật pháp và chính sách được tính toán dựa trên các chỉ số về thừa kế, trả lương bình đẳng, quấy rối tình dục, kết hôn trẻ em và bạo lực gia đình. Ở lĩnh vực này, Việt Nam đứng đầu khu vực châu Á cùng với Philippines và Thái Lan.
Lĩnh vực khả năng đại diện và tiếng nói chính trị được tính toán dựa trên các chỉ số về tỉ lệ đại diện trong Quốc hội, sự bình đẳng khi làm chứng trước tòa và tỉ lệ đăng ký khai sinh cho trẻ em gái. Ở lĩnh vực này, Việt Nam đạt 0,773 điểm - xếp thứ hai khu vực châu Á sau Singapore. Ngoài ra, các chỉ số sức khỏe và giáo dục của Việt Nam cũng tăng so với chỉ số công bố năm 2020. Trong khi chỉ số về bảo vệ không thay đổi, chỉ số cơ hội kinh tế của trẻ em gái Việt Nam giảm nhẹ, đứng thứ 10 trong khu vực.
Báo cáo nghiên cứu các cơ hội của trẻ em gái và phụ nữ tại 19 nước châu Á và 14 nước Thái Bình Dương. Chỉ số trẻ em gái lãnh đạo khu vực châu Á được đo lường trên sáu lĩnh vực: giáo dục, sức khỏe, cơ hội kinh tế, bảo vệ, khả năng đại diện và tiếng nói chính trị, luật pháp và chính sách. Trong báo cáo lần này, tổ chức Plan International cũng nhấn mạnh rằng hoạt động xã hội của giới trẻ ở châu Á - Thái Bình Dương có vai trò thiết yếu trong đảm bảo bình đẳng giới và quyền lãnh đạo của trẻ em gái, khuyến khích các chính phủ và các tổ chức xã hội dân sự hỗ trợ trẻ em gái và phụ nữ trẻ phát triển và nêu lên tiếng nói của mình. Bà Bhagyashri Dengle, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Plan International cho biết: “Chúng ta phải tạo ra một không gian an toàn, toàn diện và cởi mở để các em gái có thể nêu lên tiếng nói của mình, lan tỏa thông điệp về đảm bảo các quyền bình đẳng cho tất cả mọi người và phát triển sức mạnh tập thể cũng như cá nhân”.
Theo bà Bhagyashri Dengle, đảm bảo quyền tham gia của trẻ em và thanh, thiếu niên, bao gồm trẻ em gái và phụ nữ trẻ, là một ưu tiên hoạt động của Plan International tại Việt Nam. Một trong những hoạt động tiêu biểu mà Plan International đã thực hiện là mô hình Hội đồng Trẻ em. Hội đồng Trẻ em (HĐTE) là đại diện của trẻ em trên địa bàn định kỳ bày tỏ ý kiến, nguyện vọng với các đại biểu, các lãnh đạo của địa phương về những vấn đề liên quan đến trẻ. Đây là mô hình mà Plan International Việt Nam phối hợp với Hội đồng đội Trung ương thực hiện thí điểm từ năm 2017. Từ 5 mô hình thí điểm cấp tỉnh của Trung ương Đoàn, đến nay đã có 14 mô hình HĐTE cấp tỉnh và 21 mô hình HĐTE cấp huyện trên cả nước.
Tham gia "Hội đồng Trẻ em", các em nhỏ được đào tạo kiến thức để không chỉ hiểu biết rõ các quyền của bản thân mà còn được rèn luyện nhiều kĩ năng mềm phục vụ việc thu thập thông tin, tổ chức thảo luận, tổng hợp ý kiến và trình bày ý kiến. Nhiều bạn nhỏ có cơ hội đại diện tiếng nói của bạn bè xung quanh, thể hiện tâm tư, nguyện vọng, ước mơ và dần được các cô bác lãnh đạo địa phương "chắp cánh" bằng những quyết sách thực tế.
Trong giai đoạn từ 7/2020 đến 6/2021, 372 trẻ em tiêu biểu (trong đó 162 trẻ là đồng bào dân tộc thiểu số, chiếm 43.5%) là thành viên của 10 HĐTE, đại diện cho hơn 983,000 trẻ em của 5 tỉnh dự án của Plan International Việt Nam đã tổng hợp hơn 14,880 ý kiến từ các bạn trên địa bàn các thành viên HĐTE sinh sống và học tập về các vấn đề liên quan đến trẻ. Mô hình HĐTE được Cục Trẻ em, Bộ LĐTBXH đánh giá là mô hình phát huy sự tham gia của trẻ vào các vấn đề liên quan đến các em tại địa phương từ trong gia đình, nhà trường và tại cộng đồng nơi trẻ sinh sống. Mô hình giúp các em phát triển toàn diện; đồng thời là cầu nối giúp lãnh đạo các tỉnh, thành phố, quận, huyện và các ngành, cơ quan hoạt động trong lĩnh vực trẻ em nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của các em, tạo sự chuyển biến nhận thức các cấp, các ngành và toàn xã hội về trách nhiệm thực hiện các mục tiêu vì trẻ em.