Vì sao Chính phủ đề xuất giảm tổng mức đầu tư và đất thu hồi Dự án sân bay Long Thành?

Chiều 28/9, tiếp tục phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Tờ trình do Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn trình bày cho biết, trong quá trình triển khai, một số nội dung của dự án có thay đổi so với chỉ tiêu chủ yếu đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 53. Theo Nghị quyết số 94 và Nghị quyết số 38 của Quốc hội thì Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua một số nội dung thay đổi trước khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định của Luật Đầu tư công.

Tờ trình đề nghị điều chỉnh 4 nội dung. Đó là, giảm tổng mức đầu tư Dự án từ 22.938 tỷ đồng xuống 19.207,504 tỷ đồng (giảm hơn 3.730 tỷ đồng so với sơ bộ tổng mức đầu tư tại Nghị quyết số 53 của Quốc hội và giảm hơn 3.648 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư tại Quyết định số 1487 ngày 6/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ).

Bên cạnh đó, điều chỉnh diện tích đất thu hồi là 5.317,35 ha (giảm 82 ha). Điều chỉnh thời gian thực hiện dự án (đến hết năm 2024). Đồng thời, bổ sung nội dung: Bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn.

Qua thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho biết, việc xem xét điều chỉnh các nội dung trên là cần thiết. Tuy nhiên, 2 nội dung đề nghị giảm tổng mức đầu tư, giảm diện tích thuộc thẩm quyền của Thủ tướng (nếu tăng thì Quốc hội mới xem xét điều chỉnh). Về nội dung điều chỉnh thời gian thực hiện dự án thì có thể trình Quốc hội xem xét và đưa vào nghị quyết chung của kỳ họp.

Trước đề nghị báo cáo Quốc hội giảm phần diện tích đầu tư xây dựng dự án thành phần xây dựng Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn ra khỏi Dự án nhằm tiết kiệm quỹ đất và giao UBND tỉnh Đồng Nai quản lý, sử dụng để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu quan điểm: "Trước đây thu hồi đất cho mục đích tái định cư, giờ mà sử dụng không đúng mục đích như xây nhà ở thương mại, dự án bất động sản thì có khả năng sinh ra khiếu kiện. Do đó, đề nghị UBTVQH cân nhắc".

Thường trực Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị đánh giá, làm rõ hơn việc chuẩn bị thực hiện các dự án thành phần trước khi tạm ngưng triển khai như công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các chi phí liên quan. Đánh giá tác động cũng như làm rõ cơ sở pháp lý việc sử dụng ngân sách địa phương để hoàn trả ngân sách Trung ương phần chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị xác định rõ nội dung nào thuộc diện phải điều chỉnh nghị quyết của Quốc hội, nội dung nào liên quan đến tổ chức thực hiện mà thay đổi.

"Tôi thấy nội dung kéo dài thời gian là liên quan điều chỉnh nghị quyết của Quốc hội. Còn đất giảm, kinh phí giảm (có nơi tăng lên một ít) thì đó là quá trình tổ chức thực hiện dự án hay phải điều chỉnh lại nghị quyết của Quốc hội? Điều chỉnh lại thì đủ cơ sở không? Sau này Kiểm toán vào nói không phải thế, các cơ quan chức năng bảo không phải thế thì tự dưng Quốc hội lại đi làm cái việc là hợp thức hóa các nội dung thực tế phát sinh", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Kết lại nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến, hoàn thiện hồ sơ gửi lại UBTVQH để báo cáo Quốc hội, làm rõ vấn đề nào phải xin ý kiến Quốc hội và vấn đề nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng...