Thủ tướng yêu cầu đảm bảo cung ứng điện, xăng dầu, phục vụ sản xuất và tiêu dùng
Thủ tướng Chính phủ vừa có công điện yêu cầu tập trung thực hiện hiệu quả các giải pháp đảm bảo cung ứng điện, xăng dầu trong thời gian tới.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa có Công điện gửi Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Tài chính; Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Chủ tịch, Tổng giám đốc các Tập đoàn: Điện lực Việt Nam, Dầu Khí Việt Nam, Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Xăng dầu Việt Nam yêu cầu tập trung thực hiện hiệu quả các giải pháp bảo đảm cung ứng điện, xăng dầu trong thời gian tới.
Công điện nêu rõ: Để bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, yếu tố nền tảng và là tiền đề quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo từ sớm, từ xa, yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan liên quan, các địa phương thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể nhằm bảo đảm cung ứng đủ điện, xăng dầu phục vụ sản xuất kinh doanh và tiêu dùng của nhân dân.
Tuy nhiên, việc cung ứng điện, xăng dầu trong thời gian qua có lúc, có nơi còn bất cập, khó khăn; trong đó xảy ra tình trạng thiếu điện cục bộ ở miền Bắc vào cuối mùa khô năm 2023 và thiếu hụt xăng dầu tại một số địa bàn vào cuối năm 2022.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, tập đoàn nêu trên tập trung thực hiện các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Văn bản số 745/TTg-CN ngày 15/8/2023 và các văn bản liên quan; trong đó: Đối với Bộ Công Thương. khẩn trương hoàn thiện kế hoạch bảo đảm cung ứng điện cho sản xuất kinh doanh và tiêu dùng của nhân dân các tháng cuối năm 2023 và năm 2024, tuyệt đối không để thiếu điện, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/9/2023...
Chỉ đạo triển khai quyết liệt, đồng bộ công tác chuẩn bị đầu tư các dự án đầu tư thuộc dự án đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch, Quảng Bình đến Phố Nối, Hưng Yên theo đúng quy định để có thể khởi công xây dựng các dự án thành phần sớm nhất có thể; phấn đấu khởi công vào tháng 9/2023. Trong quá trình thực hiện tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm, v..v…
Khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành cơ chế chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái tự sản, tự tiêu và cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA); báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/9/2023.
Khẩn trương hoàn thiện Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về đảm bảo cung ứng điện, cung cấp than, khí cho sản xuất điện trong thời gian tới, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/9/2023.
Tăng cường công tác giám sát vận hành hệ thống điện quốc gia, trong đó giám sát trực tiếp và toàn diện, hiệu quả hoạt động của Trung tâm Điều độ Hệ thống điện quốc gia (A0), không để xảy ra rủi ro, sự cố do các yếu tố chủ quan trong quản lý vận hành hệ thống điện quốc gia.
Thủ tướng giao nhiệm vụ Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, PVN, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và các cơ quan liên quan chủ động, quyết liệt trong công tác điều hành, cân đối cung cầu thị trường xăng dầu theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao; bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và tiêu dùng của người dân trong mọi tình huống.
Chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động kinh doanh xăng dầu; bảo đảm ổn định, lành mạnh của thị trường xăng dầu trong nước, không để xảy ra vi phạm.
Bộ Công Thương lý giải về đề xuất giá điện “gánh lỗ” của EVN
Trước ý kiến cho rằng, việc hạch toán khoản lỗ (chênh lệch tỷ giá, lỗ kinh doanh…) của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) là không phù hợp, Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương cho rằng, đề xuất tính thêm khoản lỗ của EVN vào giá điện là phù hợp với Luật giá và quy định tại Quyết định 24/2017/QĐ- TTg.
Đại diện Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương cho biết, cơ sở để đề xuất quy định cho thu hồi lỗ sản xuất kinh doanh điện của EVN trong tính toán giá điện tại Dự thảo Quyết định thay thế Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân (Quyết định 24) đã được xem xét dựa trên quy định của pháp luật và tình hình thực tế, cũng như ý kiến của các bộ, ngành...
Cụ thể, Điều 4 Quyết định 24 quy định các thành phần cấu thành lên giá bán lẻ điện bình quân hàng năm bao gồm chi phí của các khâu trong chuỗi sản xuất - cung ứng điện (phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều độ hệ thống điện và điều hành giao dịch thị trường điện lực, chi phí dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, chi phí quản lý chung của Tập đoàn Điện lực Việt Nam) và các khoản chi phí khác chưa được tính vào giá điện.
Theo quy định tại Quyết định 24, các khoản chi phí khác chưa được tính vào giá điện bao gồm cả chênh lệch tỷ giá đánh giá lại chưa được phân bổ được đưa vào giá thành sản xuất kinh doanh điện năm N (năm tính giá) do Bộ Công Thương, Bộ Tài chính xem xét, quyết định hàng năm. Quyết định 24 đã quy định việc các khoản chi phí đã phát sinh nhưng chưa được tính vào giá điện trong các lần điều chỉnh trước đây sẽ được xem xét để tính toán phân bổ vào giá điện của kỳ đang tính toán.
Trong giai đoạn trước khi ban hành Quyết định 24, chênh lệch tỷ giá là khoản chi phí lớn nhất thường bị treo chưa hạch toán vào giá thành sản xuất kinh doanh điện cũng như giá điện hoặc chỉ được hạch toán phân bổ một phần tùy tình hình tài chính của mỗi năm.
Năm 2022, EVN lỗ hơn 26 nghìn tỷ đồng (đã tính đến các khoản doanh thu và thu nhập khác từ hoạt động cho thuê cột điện và hoạt động tài chính). Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do chi phí mua điện tăng cao nhưng giá bán lẻ điện được giữ ổn định dẫn đến kết quả sản xuất kinh doanh điện của EVN lỗ.
Theo Cục Điều tiết Điện lực, việc điều chỉnh tăng giá bán lẻ điện bình quân năm 2023 ở mức 3% từ ngày 4/5/2023 là mức tăng thấp nhất theo quy định tại Quyết định 24 và thấp hơn so với kết quả tính toán.
Giá điện được điều chỉnh đã giải quyết một phần khó khăn cho tình hình tài chính và dòng tiền của EVN, tuy nhiên chi phí năm 2023 tiếp tục bị dồn tích do mức điều chỉnh giá điện chưa đủ thu hồi chi phí đầu vào hình thành giá, mà chủ yếu là chi phí mua điện, chiếm hơn 80% tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện của EVN.
Như vậy, thực tế năm 2022, 2023, việc lỗ hoạt động sản xuất kinh doanh điện là do doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh điện không đủ bù đắp cho các chi phí phát sinh phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh điện (chính là việc giá bán lẻ điện chưa đủ bù đắp chi phí giá thành sản xuất kinh doanh điện).
Do đó, các khoản chi phí đầu vào của các năm 2022, 2023 theo quy định tại Quyết định 24 được thu hồi thông qua giá điện mà chưa được thu hồi (năm 2022 không điều chỉnh tăng giá điện) hoặc chưa được thu hồi đầy đủ (năm 2023 chỉ điều chỉnh tăng ở mức 3%) để đảm bảo an sinh xã hội và phát triển chung thì cần được xem xét thu hồi trong các lần điều chỉnh giá điện tiếp theo.
Bên cạnh đó, theo Luật Giá năm 2012, khoản 1 Điều 20 quy định: “Bảo đảm bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận phù hợp với mặt bằng giá thị trường và chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ”.
Luật Giá năm 2023 được Quốc hội thông qua ngày 19/6/2023, có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 cũng có quy định tương tự.
Do đó, Bộ Công Thương nhấn mạnh, dự thảo Quyết định thay thế Quyết định 24 cần có cơ chế để đảm bảo các chi phí chưa được thu hồi đủ trong các lần điều chỉnh giá điện thì được xem xét thu hồi trong các lần điều chỉnh tiếp theo.
Giá điện kế hoạch ngoài việc đảm bảo thu hồi chi phí giá thành điện cho giai đoạn kế hoạch còn cần đảm bảo thu hồi chi phí giá thành điện thực tế đã phát sinh hợp lý hợp lệ trong quá khứ nhưng chưa được thu hồi đầy đủ dẫn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bị lỗ trong quá khứ, từ đó có thể ảnh hưởng đến khả năng phát triển và bảo toàn vốn Nhà nước của EVN.
Ngoài ra, các khoản lỗ này cũng được xác định theo Báo cáo tài chính đã kiểm toán nên số liệu là thực tế, nên dự thảo đưa ra đề xuất trên.
Bộ Công Thương sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp rà soát phương án phân bổ các khoản chi phí chưa được tính vào giá điện do EVN đề xuất để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho ý kiến, đảm bảo sự thống nhất trong quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô mà giá điện là một yếu tố trong đó.
Dự thảo Quyết định thay thế Quyết định 24 hiện đã được hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định sau khi lấy ý kiến của các bộ, ngành, doanh nghiệp, người dân liên quan.
Tháo gỡ khó khăn, đảm bảo cung ứng xăng dầu trên địa bàn TP Hồ Chí Minh 
Đảm bảo nguồn cung ứng xăng dầu không bị gián đoạn 
