Thủ tướng Phạm Minh Chính: Chưa bao giờ ASEAN ở vị thế tốt như hiện nay

Thứ Ba, 23/04/2024, 09:38

Ngày 23/4, tại Hà Nội, Diễn đàn Tương lai ASEAN 2024 (ASEAN Future Forum - AFF 2024) đã chính thức khai mạc với sự tham dự của gần 500 đại biểu, gồm lãnh đạo cấp cao của một số nước ASEAN và đối tác, đại diện các tổ chức quốc tế và các học giả hàng đầu khu vực và thế giới. Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu dẫn đề diễn đàn. 

Diễn đàn có sự tham dự của đông đảo các diễn giả là lãnh đạo cấp cao của ASEAN và các nước ASEAN như: Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, nước Chủ tịch ASEAN năm 2024; Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn; Bộ trưởng Ngoại giao các nước Indonesia, Brunei; quan chức chính phủ, các Đại sứ, cơ quan ngoại giao, doanh nghiệp, các học giả hàng đầu khu vực ASEAN, các nước đối tác và quốc tế. Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã gửi thông điệp ghi hình đến hội nghị.

Về phía Việt Nam có sự tham dự của Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung; Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Vũ Hải Hà; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng.

ASEAN vừa là tâm điểm, vừa là trọng điểm

Phát biểu dẫn đề diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, sự tham gia đông đảo của gần 500 đại biểu đại diện chính phủ, các đại sứ, học giả, cộng đồng doanh nghiệp từ ASEAN và các đối tác cũng như các tổ chức quốc tế đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc, hưởng ứng tích cực đối với sáng kiến mới của Việt Nam trong nỗ lực tiếp tục góp phần định hình tương lai chung của ASEAN và khu vực.

Theo Thủ tướng, bàn về tương lai và hoạch định tương lai trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết trong bối cảnh thế giới ngày nay đang đứng trước bước ngoặt lớn, nổi lên ba xu hướng chiến lược: Cạnh tranh, phân tách ngày càng gay gắt giữa các khu vực và các nước, đặt ra những thách thức lớn với môi trường hòa bình, đoàn kết, hợp tác, phát triển ở cấp độ khu vực và toàn cầu; xu hướng phát triển bùng nổ của các công nghệ mới số hóa, vừa mở ra cơ hội phát triển đột phá, vừa tiềm ẩn nguy cơ tụt hậu, nhất là các nước đang phát triển và kém phát triển; và xu hướng phát triển bền vững, bao trùm và kinh tế số, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn vừa là cơ hội, vừa tạo sức ép lớn, đòi hỏi phải có tư duy, cách tiệm cận mới mang tính toàn cầu, toàn diện, toàn dân, vì lợi ích lâu dài.

Diễn đàn Tương lai ASEAN:  -0
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu dẫn đề diễn đàn. 

"Trong bối cảnh đó, sau gần 6 thập kỷ hình thành và phát triển, có thể khẳng định, chưa bao giờ ASEAN ở vị thế tốt như hiện nay và cũng chưa bao giờ phải đối mặt với nhiều thách thức như hiện nay", Thủ tướng nhấn mạnh.

ASEAN là hạt nhân thúc đẩy đối thoại, hợp tác, phát triển; là tâm điểm của hàng loạt sáng kiến, liên kết ở khu vực nhưng cũng là trọng điểm của cạnh tranh chiến lược gay gắt. Vai trò trung tâm của ASEAN đang được thừa nhận rộng rãi, nhưng có lúc, có nơi chưa thực sự hiệu quả. ASEAN là khối kinh tế lớn thứ 5 thế giới nhưng chênh lệch trình độ phát triển còn đáng kể, mức độ hợp tác, liên kết nội khối còn chưa thực sự bền chặt. 

"Những thực tế đó đòi hỏi ASEAN càng cần có tầm nhìn chiến lược, toàn diện, nâng cao sự chủ động và khả năng thích ứng để nắm bắt cơ hội, hóa giải thách thức, phát triển ổn định và bền vững”, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định.

Con đường phát triển của Việt Nam luôn gắn liền với ASEAN

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhận định, gần ba thập kỷ tham gia ASEAN, Việt Nam luôn coi ASEAN là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại, an ninh, kinh tế, quốc phòng; luôn nỗ lực hết mình vì cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh, có vai trò, vị thế ngày càng cao trong khu vực và trên thế giới.

"Con đường phát triển của Việt Nam trong tiến trình đổi mới, hội nhập luôn gắn liền với ASEAN và đã gặt hái được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực trong mối quan hệ chặt chẽ này. Thành công của Việt Nam khẳng định tính đúng đắn, chiến lược của các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong việc xây dựng 3 yếu tố nền tảng về dân chủ, pháp chế và thị trường: Xây dựng nền dân chủ XHCN; xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân, vì dân; phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN", Thủ tướng nêu rõ.

Diễn đàn Tương lai ASEAN: -0
Gần 500 đại biểu tham dự Diễn đàn Tương lai ASEAN tổ chức lần đầu tiên tại Việt Nam. 

Đồng thời, Việt Nam tập trung thực hiện 6 trọng tâm: Đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn, đối tác tin cậy, thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; chính sách quốc phòng "4 không"; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân; xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, "văn hóa soi đường cho quốc dân đi"; tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.

"Quan điểm xuyên suốt của Việt Nam là lấy con người là trung tâm, chủ thể, là mục tiêu, nguồn lực, động lực của sự phát triển; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần", Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ.

Tuy nhiên, theo Thủ tướng, Việt Nam cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Là nước đang phát triển, có nền kinh tế đang chuyển đổi, với quy mô khiêm tốn, độ mở cao, sức chống chịu của Việt Nam còn hạn chế với các cú sốc bên ngoài.

Thủ tướng cho rằng đây cũng là những thách thức chung mà nhiều quốc gia ASEAN phải đối mặt trên hành trình phát triển; đòi hỏi sự đoàn kết, tin tưởng, chung sức, đồng lòng của tất cả các nước thành viên cùng sự hợp tác, hỗ trợ của các đối tác, bạn bè quốc tế. Chúng ta cùng kiên trì theo đuổi cách tiếp cận toàn cầu, toàn dân, toàn diện để ngôi nhà chung ASEAN vững vàng trong mọi hoàn cảnh, phát triển nhanh, bền vững.

5 tăng cường để thực hiện Tầm nhìn ASEAN

ASEAN đang hướng đến các mục tiêu đến năm 2045 với khát vọng về một cộng đồng năng động, gắn kết, tự cường. Để thực hiện Tầm nhìn ASEAN 2045, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị cần thực hiện 5 tăng cường, cụ thể: 

 Thứ nhất, tăng cường đoàn kết, hợp tác, thống nhất trong đa dạng, nêu cao tinh thần độc lập, tự cường, tự chủ chiến lược của ASEAN. Phát huy vai trò trung tâm ASEAN; đồng thời tôn trọng sự khác biệt, bảo đảm hài hòa lợi ích; kiên định lập trường nguyên tắc của ASEAN về các vấn đề an ninh - phát triển của khu vực và thế giới.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Chưa bao giờ ASEAN ở vị thế tốt như hiện nay -0
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone tham dự diễn đàn.

Thứ hai, tăng cường tin cậy chiến lược trong ASEAN và trong quan hệ với các đối tác; góp phần ngăn ngừa xung đột, duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng ở khu vực và thế giới.

Thứ ba, tăng cường chuyển đổi số, phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số; thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, tạo ra các động lực tăng trưởng mới, bền vững cho ASEAN trong thời gian tới, cùng với việc làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống.

Thứ tư, tăng cường phát triển hài hòa, bền vững, bao trùm, lấy người dân là trung tâm, chủ thể, động lực, nguồn lực và là mục tiêu của sự phát triển. Không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần.

Thứ năm, tăng cường huy động mọi nguồn lực xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là hợp tác công tư; tạo đột phá chiến lược về thể chế, nhân lực, hạ tầng và quản trị quốc gia, giúp ASEAN phát triển nhanh và bền vững.

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ: “ASEAN đã, đang và sẽ đóng góp ngày càng chủ động, tích cực hơn cùng cộng đồng quốc tế trong định hình tương lai của thế giới. 'Ngày mai bắt đầu từ ngày hôm nay', Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực hơn nữa cùng các quốc gia, các đối tác và bạn bè quốc tế, nhất là các nước ASEAN chung tay viết tiếp những câu chuyện thành công, mở ra tương lai thống nhất trong đa dạng, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và thế giới, lấy con người là trung tâm, chủ thể cho sự phát triển và không để ai bị bỏ lại phía sau". 

Diễn đàn Tương lai ASEAN: -0
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại sự kiện. 

Nền tảng toàn diện hướng đến đối thoại thực chất

Trước đó, trong bài phát biểu chào mừng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhận định, diễn đàn đối thoại kênh 1.5 lần này hướng đến giải quyết những thách thức chung của khu vực, chẳng hạn như làm thế nào để duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trước những thay đổi trong môi trường chiến lược; cách cân bằng những lợi ích đa dạng của các quốc gia thành viên; làm thế nào để đảm bảo sự hài hòa giữa đổi mới và bảo tồn các giá trị cốt lõi của ASEAN; ASEAN và các đối tác có thể làm gì để đảm bảo tăng trưởng nhanh và bền vững cũng như xây dựng một cộng đồng ASEAN luôn đặt người dân làm trung tâm.

Bằng cách tụ hội nhiều bên liên quan, bao gồm các nhà lãnh đạo, bộ trưởng, quan chức cấp cao, học giả, đại diện thanh niên và các tổ chức, diễn đàn hướng đến thúc đẩy trao đổi và thảo luận toàn diện, qua đó đưa ra ý tưởng và giải pháp có thể phục vụ nhu cầu của người dân một cách tốt nhất. Do đó, Diễn đàn Tương lai ASEAN là sáng kiến cấp thiết nhằm tạo ra một nền tảng toàn diện hướng đến đối thoại thực chất và tìm ra giải pháp cho những vấn đề cấp bách và có tác động lớn đến tương lai của người dân ASEAN.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn hy vọng, Diễn đàn Tương lai ASEAN có thể đóng vai trò là kênh cung cấp các ý tưởng và sáng kiến cho quá trình hoàn thiện và thực hiện Tầm nhìn ASEAN 2045, đồng thời góp phần nâng cao tiếng nói của khu vực tại Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai của Liên hợp quốc vào tháng 9 năm nay và hơn thế nữa.

Sáng kiến sẽ là minh chứng cho sự tương hỗ giữa các nỗ lực chung khu vực và chương trình nghị sự toàn cầu, sự đóng góp tích cực của ASEAN trong nền quản trị toàn cầu và tái khẳng định cam kết của Hiệp hội là thành viên có trách nhiệm và chủ động của cộng đồng quốc tế.

Linh Chi - Phong Sơn
.
.
.