Kiến nghị sớm ban hành hướng dẫn phát triển điện mặt trời mái nhà

Theo EVN, phát triển điện mặt trời mái nhà với mục đích tự dùng cho nhu cầu sử dụng tại chỗ của khách hàng sử dụng điện (không phát điện lên lưới) là một trong những giải pháp cần thiết để tháo gỡ khó khăn trong việc cung ứng điện năm 2023 và các năm tiếp theo; đồng thời phù hợp với Quy hoạch điện VIII vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Trước đó, EVN đã có một số văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về khả năng cung ứng điện toàn quốc và điều chỉnh phụ tải giai đoạn 2023 - 2025, báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh và đầu tư xây dựng của EVN, báo cáo Bộ Công Thương về tình trạng nguy cấp về cung cấp điện.

Tại các văn bản này, EVN đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương các giải pháp đảm bảo cung cấp điện, trong đó đề xuất phát triển các nguồn điện mặt trời mái nhà tại miền Bắc với mục đích tự dùng cho nhu cầu sử dụng tại chỗ (không phát điện lên lưới - zero export) của khách hàng sử dụng điện.

Điểm b khoản 1 mục III của Quy hoạch Điện VIII vừa được phê duyệt về phương án phát triển nêu rõ: “Ưu tiên và có chính sách đột phá để thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà của người dân và mái công trình xây dựng, nhất là các khu vực có nguy cơ thiếu điện như miền Bắc và điện mặt trời tự sản, tự tiêu.

Từ nay đến năm 2030, công suất các nguồn điện loại hình này ước tính tăng thêm 2.600 MW. Loại hình nguồn điện này được ưu tiên phát triển không giới hạn công suất, với điều kiện giá thành hợp lý và tận dụng lưới điện sẵn có, không phải nâng cấp”.

Do đó, EVN đề nghị Bộ Công Thương sớm ban hành hướng dẫn phát triển điện mặt trời mái nhà không phát lên lưới (zero export) để triển khai thực hiện.

Trước đó, 23 nhà đầu tư điện gió, mặt trời vừa kiến nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương sớm ban hành hướng dẫn về mức giá tạm thời và cho vận hành phát điện lên lưới, thực hiện thanh quyết toán theo hợp đồng mua bán điện.

Cụ thể, 23 nhà đầu tư cho biết, đến nay EVN chưa nhận được hướng dẫn của Bộ Công Thương nên quá trình đàm phán sửa đổi, bổ sung hợp đồng mua bán điện (PPA) cho các dự án tiếp tục gặp vướng mắc. Vì vậy chưa thể ký hợp đồng, khi chưa làm rõ được việc thanh quyết toán sau khi có giá mua điện chính thức sẽ được thực hiện như thế nào.

Nhóm các nhà đầu tư này cũng kiến nghị Bộ Công Thương sớm sửa quy định về khung giá.

Theo các chuyên gia, các tỉnh miền Bắc còn nhiều tiềm năng phát triển điện mặt trời, nhất là điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN), với cường độ bức xạ trung bình ngày trong năm khu vực miền Bắc khoảng 4 kWh/m2/ngày, số giờ nắng trong năm khoảng 1.500 – 1.700 giờ. Trong khi đó, chi phí sản xuất điện mặt trời cũng đang giảm nhanh.

ĐMTMN là nguồn điện có tính chất phân tán và thuận tiện để tiêu thụ tại chỗ. Ngoài mái nhà của các hộ gia đình, thì mái nhà của các cơ quan, công sở, trường học, bệnh viện, nhà hàng, khách sạn, các trung tâm thương mại, nhà xưởng trong các khu công nghiệp… cũng là những nơi có thể lắp đặt.

Bên cạnh đó, EVN cũng dự báo, tình trạng nắng nóng gay gắt, kỷ lục sẽ còn tiếp tục trong các tháng tới, khiến nhu cầu sử dụng điện tăng cao. Vận hành hệ thống điện trong các tháng cao điểm nắng nóng (tháng 5, tháng 6 và tháng 7) sẽ rất khó khăn, đặc biệt hệ thống điện miền Bắc phải đối mặt với tình trạng không đáp ứng được phụ tải đỉnh của hệ thống với công suất thiếu hụt lớn nhất khoảng từ 1.600MW đến 4.900MW.

Đến ngày 12/5/2023, đã có 13/47 hồ thủy điện lớn đã về mực nước chết hoặc gần mực nước chết, đa số các hồ thủy điện còn lại có mực nước thấp hơn nhiều so với mực nước quy định trong Quy trình điều tiết hồ chứa/liên hồ chứa. Trong khi đó, công tác cung cấp nhiên liệu (than, dầu, khí) cho sản xuất điện không đáp ứng được yêu cầu vận hành.