“Không nói không, nói khó, nói có nhưng không làm” khi triển khai Đề án 06

Sau khi nghe các bộ, ngành, địa phương phát biểu tham luận, phát biểu kết luận hội nghị, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trân trọng biểu dương những nỗ lực, cố gắng và kết quả đạt được của các bộ, ngành, địa phương trong tháo gỡ các “điểm nghẽn” đối với Đề án 06 và thực hiện Chỉ thị số 18 để thúc đẩy phát triển thương mại điện tử.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng cũng chỉ rõ công tác triển khai Đề án 06 và kết nối, chia sẻ dữ liệu trong thời gian tới vẫn đối diện một số tồn tại, hạn chế như tiến độ xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách vẫn chậm so với yêu cầu.

Vẫn còn nhiều sức ỳ trong tháo gỡ “điểm nghẽn”

Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, vẫn còn 3/6 Nghị định chưa được ban hành đúng thời hạn. Việc triển khai Luật Giao dịch điện tử có hiệu lực từ ngày 1/7/2024 đứng trước nguy cơ không bảo đảm tiến độ. Còn 1 địa phương (Cần Thơ) chưa hoàn thành việc ban hành các nghị quyết miễn, giảm phí lệ phí thực hiện dịch vụ công trực tuyến.

Việc rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) còn chậm, vẫn còn 317 TTHC được quy định tại 65 văn bản quy phạm pháp luật, gồm: 1 luật, 26 nghị định, 8 thông tư liên tịch, 30 thông tư cần tiếp tục sửa đổi. Đặc biệt, việc tái cấu trúc, quy trình nghiệp vụ các TTHC còn rất chậm, nhất là với các TTHC liên quan đến nhiều cơ quan.

Thể chế, cơ chế, chính sách về thương mại điện tử còn chậm thay đổi, chưa bám sát tình hình thực tế và phù hợp với thông lệ quốc tế; chưa xây dựng chiến lược về phát triển thương mại điện tử mang tính dài hạn.

Theo Thủ tướng, việc phát triển hạ tầng số còn nhiều bất cập, chưa khắc phục được tình trạng “manh mún, cát cứ thông tin, chia cắt và co cụm dữ liệu”. Vẫn còn các thôn, bản “trắng” sóng, “lõm” sóng, chưa có điện lưới để đáp ứng nhu cầu của người dân và phục vụ công tác chuyển đổi số, Đề án 06 và phát triển thương mại điện tử. Tỷ lệ tái sử dụng lại thông tin, dữ liệu số hóa phục vụ giải quyết thủ tục hành chính còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu.

Việc kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin của các bộ, ngành, địa phương còn gặp khó khăn, chưa đồng bộ, tương thích về mặt kỹ thuật. Triển khai định danh và xác thực điện tử, đồng bộ dữ liệu dân cư với dữ liệu hộ tịch, thuế, ngân hàng, viễn thông... còn chậm; định danh, xác thực cá nhân, tổ chức, triển khai hóa đơn điện tử còn gặp nhiều khó khăn, rào cản.

Thủ tướng cũng đánh giá, công tác an ninh mạng, an toàn thông tin ở nhiều nơi còn chưa được quan tâm đúng mức, tình trạng tấn công mạng có xu hướng gia tăng. Vẫn còn tình trạng chưa bảo đảm về an toàn thông tin, lộ lọt dữ liệu công dân, gây ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế xã hội và đời sống của người dân, kịp thời phát hiện, hạn chế, có giải pháp hóa giải nhất là những nội dung tiêu cực trên không gian mạng.

Quản lý thuế, nhất là thu thuế dịch vụ trên mạng, thương mại điện tử, dịch vụ ăn uống, còn thất thoát thuế, các dịch vụ thanh toán bằng tiền mặt vẫn còn nhiều. Công tác tuyên truyền triển khai Đề án 06 cần phải được đẩy mạnh, nhất là cách làm hay, mô hình có hiệu quả của các đơn vị, địa phương để lan tỏa.

Từ sơ kết công tác triển khai trong thời gian qua và trên cơ sở nhận diện những tồn tại, hạn chế đã nêu, Thủ tướng Chính phủ chỉ ra một số bài học kinh nghiệm như sau để lưu ý quán triệt trong thời gian tới. Cụ thể, phải quán triệt, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tuân thủ nghiêm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của thủ trưởng các cơ quan đơn vị, địa phương để thúc đẩy triển khai Đề án 06 và phát triển thương mại điện tử.

Huy động sự vào cuộc, tham gia của cả hệ thống chính trị, người dân và cộng đồng doanh nghiệp. Chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng vì vậy lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tạo ra phong trào, tạo ra xu thế để chúng ta làm, không làm không được.

Phải quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động rất quyết liệt, hiệu quả hơn nữa, đặc biệt là của người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương. Chỉ đạo điều hành và tổ chức triển khai đồng bộ, linh hoạt, xác định rõ ưu tiên, có trọng tâm, trọng điểm. Làm việc nào dứt điểm việc đó, không dây dưa kéo dài, dàn trải, dễ gây ra tự tin, lo sợ.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, phải đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách, thí điểm các mô hình mới trong triển khai Đề án 06 và phát triển thương mại điện tử đáp ứng yêu cầu thực tiễn và xu thế phát triển. Các đồng chí bộ trưởng, trưởng ngành phải làm đề án, khuyến khích chuyển đổi số trong đơn vị, địa phương, lĩnh vực của mình phụ trách.

“Phải lấy người dân, doanh nghiệp là chủ thể, là trung tâm trong triển khai Đề án 06 nói riêng và chuyển đổi số nói chung và phát triển thương mại điện tử; để người dân, doanh nghiệp tham gia, được thụ hưởng những thành quả từ Đề án 06 và thương mại điện tử mang lại; minh bạch hóa và tăng cường sự tham gia của người dân, doanh nghiệp”- Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, phải luôn giữ vững kỷ luật, kỷ cương; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, tăng cường kiểm tra, giám sát; kiên quyết phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, nhất là tham nhũng vặt xảy ra với người dân và doanh nghiệp; đẩy mạnh truyền thông chính sách, góp phần tạo đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân.

Chỉ bàn làm, không bàn lùi, làm phải có hiệu quả

Trong thời gian tới, để hoàn thành thắng lợi các mục tiêu chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, trong đó có việc triển khai hiệu quả Đề án 06 và phát triển thương mại điện tử, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, theo Thủ tướng Chính phủ, nhiệm vụ đặt ra là hết sức nặng nề nhưng vô cùng quan trọng nhưng cũng không kém phần vẻ vang.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu nêu cao tinh thần trách nhiệm, “không nói không, không nói khó, không nói có nhưng không làm”, phát huy quyết tâm “đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện, đã làm là có kết quả”, “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, tập trung thực hiện 5 nhiệm vụ cụ thể để xử lý dứt điểm các điểm nghẽn, tồn tại. Cụ thể, khẩn trương hoàn thiện thể chế phục vụ phát triển dữ liệu về dân cư, kết nối, chia sẻ dữ liệu nói riêng và chuyển đổi số quốc gia nói chung. Các bộ, ngành, địa phương không trông chờ, ỷ lại, phải chủ động triển khai các đề án gắn kết với Đề án 06 của Chính phủ và các đề án của Bộ Công an.

Bộ Công an khẩn trương hoàn thiện đề nghị xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân và Luật Dữ liệu; sớm trình Chính phủ ban hành Nghị định về định danh và xác thực điện tử để thay thế Nghị định số 59/2022/NĐ-CP; tổ chức rà soát, nghiên cứu sửa đổi các Nghị định số 37/2021/NĐ-CP và số 137/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Căn cước. Đồng thời, phối hợp với các bộ, ngành rà soát, nghiên cứu sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý dân cư; thống nhất phương án đơn giản hóa triệt để 317 thủ tục hành chính liên quan đến khai thác dữ liệu công dân.

Bộ Công Thương khẩn trương nghiên cứu, tham mưu Chính phủ về đề xuất sửa đổi các luật và văn bản hướng dẫn liên quan đến thương mại điện tử, nhất là Luật Bảo vệ người tiêu dùng; nghiên cứu xây dựng Chiến lược phát triển thương mại điện tử nhằm quản lý, phát triển bền vững các nền tảng thương mại điện tử trong nước, xuyên biên giới, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, bảo đảm tính cạnh tranh và ngăn chặn có hiệu quả các hành vi bán hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng kém chất lượng, tiêu cực trên thương mại điện tử.

Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 123/2020/NĐ-CP quy định về áp dụng hóa đơn điện tử đối với các giao dịch thương mại điện tử trên không gian mạng, dịch vụ ăn uống.

Bộ Thông tin và Truyền thông khẩn trương xây dựng, hoàn thiện để trình Chính phủ ban hành các văn bản thi hành Luật Giao dịch điện tử (có hiệu lực từ ngày 1/7/2024); Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 73/2019/NĐ-CP ngày 5/9/2019 quy định quản lý đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước. Bộ Nội vụ khẩn trương xây dựng, hoàn thiện để trình Chính phủ ban hành các văn bản thi hành Luật Lưu trữ (sửa đổi).

Văn phòng Chính phủ khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ ban hành Nghị định liên thông điện tử với 2 nhóm TTHC liên thông; hoàn thiện tài liệu hướng dẫn mô hình mẫu về Bộ phận một cửa cung cấp dịch vụ công theo hướng kết hợp bộ phận một cửa của các đơn vị hành chính các cấp trên địa bàn.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh đơn giản hóa, tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính để nâng cao số lượng, chất lượng dịch vụ công cung cấp cho người dân. Bảo đảm các điều kiện cần thiết để từ ngày 1/7/2024 chuyển đổi sang sử dụng VNeID là tài khoản duy nhất trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trên môi trường điện tử. Hướng dẫn các cơ sở y tế và người dân sử dụng thông tin sổ sức khỏe điện tử trên VNeID; khẩn trương đánh giá những dịch vụ công đang thí điểm hiệu quả như cấp phiếu lý lịch tư pháp trên VNeID tại Thừa Thiên Huế và Hà Nội để nhân rộng trên toàn quốc.

Các bộ, cơ quan, địa phương khẩn trương hoàn thành việc kết nối Kho quản lý dữ liệu điện tử của tổ chức, cá nhân trên Hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp bộ, cấp tỉnh với Kho quản lý dữ liệu điện tử của tổ chức, cá nhân trên Cổng dịch vụ công quốc gia phục vụ giải quyết TTHC, cung cấp dịch vụ công.

Thủ tướng nhấn mạnh đẩy nhanh tiến độ triển khai xây dựng Trung tâm dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành của các bộ, ngành, địa phương, dữ liệu phải đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống”, tạo tiền đề cho phát triển, khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia và hình thành kho thông tin định danh số cho công dân, tổ chức trong thực hiện các TTHC. Đẩy mạnh tích hợp đồng bộ, liên thông giữa các cơ sở dữ liệu quốc gia để phát triển Chính phủ số và thúc đẩy các giao dịch thương mại trên môi trường số được thường xuyên, liên tục, an toàn.

Thủ tướng chỉ rõ, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế và thực hiện đồng bộ các giải pháp về hóa đơn điện tử, nhất là trong quản lý hoạt động thương mại điện tử, hàng ăn. Đẩy mạnh số hóa, làm giàu cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành, địa phương; xây dựng và đưa vào vận hành cơ sở dữ liệu dùng chung về thương mại điện tử.

Quyết liệt thực hiện các giải pháp về hóa đơn điện tử, nhất là hóa đơn điện tử trong bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng. Rà soát, xử lý nghiêm các vi phạm của các cơ sở kinh doanh không xuất hóa đơn điện tử. Các bộ, các ngành, địa phương chủ động rà soát, khắc phục 6 nhóm vấn đề còn tồn tại, “điểm nghẽn” và có lộ trình thực hiện nghiêm túc, đảm bảo nghiêm minh, hiệu quả. Phải đẩy mạnh an ninh, an toàn mạng cho người dân, doanh nghiệp. Phát huy nguồn lực sẵn có từ các bộ, ngành, địa phương.

“Hơn 2 năm vừa qua là chặng đường không ngắn nhưng cũng chưa dài đối với nhiệm vụ thực hiện Đề án 06 của chúng ta nói riêng và công cuộc chuyển đổi số quốc gia nói chung. Phía sau chúng ta là những kết quả triển khai rất ấn tượng nhưng hết sức cơ bản, và phía trước vẫn còn nhiều việc phải làm. Tôi mong muốn và tin tưởng rằng, với quyết tâm, trí tuệ, tinh thần đoàn kết, đổi mới sáng tạo và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, thời gian tới chúng ta sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả Đề án 06, đồng thời thực hiện hiệu quả việc kết nối, chia sẻ dữ liệu nhằm thúc đẩy thương mại điện tử nói riêng và phát triển kinh tế xã hội nói chung, mang lại nhiều thành công, thắng lợi mới ở cấp độ quốc gia và những lợi ích cụ thể, thiết thực cho địa phương, người dân và doanh nghiệp”- Thủ tướng Chính phủ nêu rõ.