Không được phép công chứng bất động sản ngoại tỉnh

Chiều 26/11, với 450/453 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 93,95% tổng số đại biểu Quốc hội), Luật Công chứng (sửa đổi) được Quốc hội thông qua. Một trong những nội dung đáng chú ý, liên quan đến thẩm quyền công chứng giao dịch về bất động sản, Điều 44 Luật Công chứng (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua quy định: “Công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng chỉ được công chứng giao dịch về bất động sản trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nơi tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở”. Quy định nói trên được loại trừ trường hợp công chứng di chúc, văn bản từ chối nhận di sản, văn bản ủy quyền liên quan đến việc thực hiện các quyền đối với bất động sản, thỏa thuận xác lập chế độ tài sản của vợ chồng về bất động sản và công chứng việc sửa đổi, bổ sung, chấm dứt, hủy bỏ các giao dịch này theo quy định của pháp luật.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, nước ta theo mô hình công chứng La tinh, là công chứng nội dung, Theo đó, công chứng viên phải chịu trách nhiệm về tính xác thực, hợp pháp của giao dịch, bao gồm cả đối tượng của giao dịch. Trường hợp đối tượng giao dịch là bất động sản, ngoài việc kiểm tra các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng về bất động sản, trong trường hợp cần thiết, công chứng viên cần tiến hành kiểm tra, xác minh thực tế tại nơi có bất động sản để bảo đảm an toàn pháp lý cho giao dịch. Hiện nay chưa có cơ sở dữ liệu công chứng áp dụng chung toàn quốc; vẫn còn một số địa phương chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu công chứng nên việc thực hiện công chứng bất động sản theo địa hạt cấp tỉnh sẽ hạn chế tối đa nguy cơ rủi ro về công chứng, chứng thực nhiều lần đối với một bất động sản tại một thời điểm, đồng thời bảo đảm thực hiện thống nhất, tránh việc áp dụng pháp luật tùy nghi phụ thuộc vào ý chí của từng công chứng viên, có thể gây ra sơ hở, lạm dụng.  

Ngoài ra, một vấn đề được nhiều người quan tâm đó là quy định về địa điểm công chứng. Theo Điều 46 Luật Công chứng (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua thì quy định việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ một số trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định cụ thể để bảo đảm linh hoạt, thuận tiện.