Hoàn thiện hệ thống pháp luật, đảm bảo thu hồi tài sản tham nhũng một cách hiệu quả

Sáng 24/10, giải trình trước Quốc hội về thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) Tối cao Lê Minh Trí cho biết, thời gian qua, với chủ trương của Đảng và quyết tâm chính trị là yêu cầu các cơ quan tố tụng phải làm tốt hơn nữa công tác thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát của Nhà nước. Trong thực tế những năm gần đây chúng ta có làm tốt hơn, có chuyển biến tích cực hơn. Tuy nhiên, so với yêu cầu chúng ta cảm thấy vẫn chưa hài lòng. Bởi vì rõ ràng số mất với số lấy lại nó vẫn chưa tương xứng.

“Nhưng vấn đề đặt ra ở đây là kể cả chúng ta có quyết tâm kê biên, rồi thu hồi thì cũng phải theo luật hiện hành. Không phải lúc nào chúng ta cũng niêm phong, cũng kê biên được hết, khi mà chúng ta còn phải chịu trách nhiệm bồi thường Nhà nước nếu chúng ta kê biên, niêm phong không đúng thì người ta có quyền khởi kiện. Cho nên, làm thì khẩn trương, quyết tâm chính trị nhưng cũng phải chặt chẽ và chính xác. Hệ thống pháp luật hiện nay, xin thưa với các đại biểu và Quốc hội, chúng ta phải tiếp tục rà soát để tiếp tục hoàn chỉnh và hoàn thiện, không phải dễ gì cứ muốn thu là thu” – Viện trưởng Viện KSND Tối cao nhấn mạnh.

Đồng chí Lê Minh Trí cũng chia sẻ từng đề xuất 2 việc trong Hội nghị tổng kết 8 năm phòng, chống tham nhũng là đề nghị Quốc hội nên nghiên cứu, xem xét để đưa vào chương trình xây dựng luật của Quốc hội, là xây dựng luật đăng ký tài sản.

“Hiện nay, chúng ta chỉ mới có kiểm soát tài sản trong hệ thống chính trị, nhưng tài sản đối tượng ngoài xã hội đang đứng tên, chiếm, sở hữu mà có thể nó là hợp pháp hay không hợp pháp, nó có chứng minh được nguồn gốc hợp pháp hay không, cái này chúng ta còn một khoảng trống rất lớn ở ngoài xã hội. Nếu chưa có luật đăng ký tài sản thì tài sản tham nhũng mà các đối tượng có thủ đoạn che giấu, ẩn nấp ở ngoài xã hội, nhờ người khác đứng tên như xe ô tô, nhà đất...chúng ta không đụng vào được. Mặc dù, biết khi không giải trình được nguồn gốc thì tài sản bất minh, nhưng chúng ta cũng không thu hồi được. Nên không có luật thì lỗ trống đó vẫn là một cái hết sức khó khăn” – Viện trưởng Viện KSND Tối cao nêu ý kiến.

Thứ hai, Viện trưởng Viện KSND Tối cao kiến nghị Chính phủ nên có một lộ trình cho việc hạn chế sử dụng tiền mặt ở mức độ ngày càng tốt nhất, đặc biệt trong xu thế hiện nay đang áp dụng trực tuyến để thanh toán, không qua ngân hàng. Việc này càng đẩy mạnh hơn nữa,  góp phần cho chuyện thu hồi tài sản và minh bạch. Các hoạt động kinh tế phải minh bạch thì chống tham nhũng, thu hồi tài sản mới tốt được.

“Còn nếu chúng ta hiện nay quyết tâm chính trị nhưng vừa làm, vừa lo, không thu thì không được, nhưng thu không đúng luật người ta kiện. Ngay thụ lý tin báo, tố giác tội phạm, xin thưa các đồng chí, muốn đụng vào là khó chứ không phải đơn giản. Thanh tra, kiểm tra nói kê biên, nhưng kê không đúng thì người ta kiện, mà bây giờ đúng hay không thì phải xác minh, mà trong quá trình xác minh thì họ tẩu tán mất rồi. Cho nên, việc này cũng có lẽ phải giải quyết bằng nhiều biện pháp đồng bộ, trong đó có biện pháp căn cơ là pháp luật, để chúng ta có thể thu hồi tốt hơn” – đồng chí Lê Minh Trí cho biết.

Viện trưởng Viện KSND Tối cao cũng cho biết, thời gian qua, các cơ quan tố tụng, Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án, trong các khâu tố tụng đều quan tâm tới việc thu hồi tài sản, thu rất tốt nhưng so với yêu cầu không đạt.

“Không đạt không có nghĩa là không làm, mà vì nó vướng những việc tôi vừa trình bày. Chính vì vậy, tôi đề nghị qua diễn đàn Quốc hội thì Quốc hội cũng nên có cân nhắc để hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện hành và bổ sung lượt đăng ký tài sản” – Viện trưởng Viện KSND Tối cao nhấn mạnh.