Đề xuất chuyển 11 doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Công Thương về “siêu ủy ban”

Tại văn bản số 5480/BCT-KHTC gửi Văn phòng Chính phủ về kết quả giám sát tình hình chấp hành pháp luật về chuyển doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước thành công ty cổ phần, Bộ Công Thương cho biết, trên cơ sở quyết định của Thủ tướng về tiêu chí phân loại doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn Nhà nước thực hiện chuyển đổi sở hữu, sắp xếp lại, thoái vốn, Bộ Công Thương đã xây dựng kế hoạch triển khai, kế hoạch cơ cấu lại doanh nghiệp do bộ làm đại diện chủ sở hữu phần vốn Nhà nước.

Tại các văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Văn phòng Chính phủ, Bộ Công Thương đã đề xuất việc thực hiện bàn giao đồng thời và nguyên trạng tất cả doanh nghiệp do Bộ đang là đại diện chủ sở hữu sang Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và SCIC trong giai đoạn 2022-2025. Việc này nhằm tránh tình trạng doanh nghiệp tốt thì nhận bàn giao, doanh nghiệp không tốt thì không nhận và làm ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước.

11 doanh nghiệp đề xuất chuyển giao về Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp gồm: Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM); Tổng Công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội (Habeco); Tổng Công ty Giấy Việt Nam; Tổng Công ty Máy và Thiết bị công nghiệp (MIE); Tổng Công ty cổ phần Xây dựng công nghiệp Việt Nam; Công ty cổ phần Xây dựng và Xuất nhập khẩu tổng hợp; Công ty cổ phần Nông thổ sản Việt Nam; Công ty cổ phần Đầu tư xây lắp và Vật liệu xây dựng; Công ty TNHH MTV Xây lắp thương mại và Vật liệu xây dựng BMC; Công ty cổ phần Viện nghiên cứu dệt may; Công ty cổ phần Viện máy và Dụng cụ công nghiệp IMI.

Trong số các doanh nghiệp trên, nhiều “ông lớn” đang sở hữu mức doanh thu, lợi nhuận cả nghìn tỷ đồng/năm như: VEAM có doanh thu 6 tháng đầu năm là 6.170 tỷ đồng; Habeco là 2.078 tỷ đồng; MIE là 584 tỷ đồng; Tổng công ty cổ phần Xây dựng công nghiệp Việt Nam là 4.675 tỷ đồng...

Bộ Công Thương cũng cho hay, trong số các đơn vị thuộc quyền quản lý, lợi nhuận chủ yếu đến từ các doanh nghiệp bán bia và làm liên doanh sản xuất ô tô với nước ngoài. Cụ thể, Tổng Công ty Cổ phần Bia, rượu, nước giải khát Hà Nội (Habeco) năm 2022 đạt doanh thu hơn 6.461 tỷ đồng, tăng 20,4% so với năm 2021; lợi nhuận sau thuế đạt 442 tỷ đồng, bằng 135,9% so với cùng kỳ.

Tuy vậy, Bộ Công Thương cho biết, đến nay, có 3 doanh nghiệp chưa thực hiện quyết toán cổ phần hóa gồm: Tổng công ty Thép (VNSteel), Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp (VEAM), Tổng công ty Máy và Thiết bị công nghiệp (MIE) do còn tồn tại khó khăn, vướng mắc.

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, Tổng công ty Máy động lực và Máy Nông nghiệp (VEAM) vẫn giữ được phong độ trong năm 2022. Tổng doanh thu của VEAM năm qua đạt 6.455 tỷ đồng. Trong đó, doanh thu từ bán hàng và cung cấp dịch vụ của tổng công ty đạt 533 tỷ đồng. Số còn lại hơn 5.918 tỷ đồng doanh thu đến từ hoạt động tài chính (chiếm 91,68% tổng doanh thu). Tổng lợi nhuận sau thuế của VEAM lên tới 5.624 tỷ đồng, vượt kế hoạch 25%.

Theo báo cáo, đến ngày 31/12/2022, tổng khoản mục phải thu của VEAM là 3.487,5 tỷ đồng, trong đó nợ phải thu cổ tức của Công ty Honda là 2.189,9 tỷ đồng, lãi dự thu tiền gửi ngân hàng là 437,4 tỷ đồng, còn lại là các khoản phải thu khác; đã bao gồm trích lập dự phòng phải thu khó đòi là 397,9 tỷ đồng.