Đề nghị rà soát thêm quy định về hậu kiểm chất lượng thuốc

Sáng 12/8, tại Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược.

Báo cáo một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thuý Anh cho biết dự thảo luật lần này đã lược bỏ một số nội dung, làm rõ và cụ thể hơn các quy định so với dự thảo luật trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7.

Về kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử, dự thảo luật lần này đã quy định cụ thể loại thuốc được kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử. Cụ thể, tại khoản 1a Điều 42 quy định "Thuốc được bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử phải thuộc Danh mục thuốc không kê đơn trừ thuốc thuộc Danh mục hạn chế bán lẻ, thuốc phải kiểm soát đặc biệt"; "Thuốc, nguyên liệu làm thuốc được bán buôn theo phương thức thương mại điện tử trừ các thuốc, nguyên liệu làm thuốc phải kiểm soát đặc biệt".

Dự thảo luật cũng bổ sung những hành vi bị nghiêm cấm, như "cấm bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử đối với thuốc kê đơn, thuốc phải kiểm soát đặc biệt, thuốc thuộc Danh mục thuốc hạn chế bán lẻ"; "cấm bán buôn theo phương thức thương mại điện tử đối với thuốc, nguyên liệu làm thuốc phải kiểm soát đặc biệt". Dự thảo luật cũng cấm kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử thông qua các phương tiện không phải sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử bán hàng, website thương mại điện tử bán hàng có chức năng đặt hàng trực tuyến.

Về cách thức tiến hành, tư vấn, hướng dẫn sử dụng thuốc, quy trình giao thuốc, vận chuyển, dự thảo luật ủy quyền giao Bộ trưởng Bộ Y tế quy định cơ sở bán lẻ thuốc phải tổ chức tư vấn, hướng dẫn về cách sử dụng thuốc cho người mua thuốc và tổ chức thực hiện giao thuốc đến người mua.

“Về cơ chế quản lý quảng cáo thuốc, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo luật đã được chỉnh lý theo hướng giữ lại quy định xác nhận nội dung quảng cáo thuốc như luật hiện hành và giao Chính phủ quy định chi tiết nội dung quảng cáo thuốc, hồ sơ, thủ tục tiếp nhận, thẩm định và xác định nội dung quảng cáo thuốc; yêu cầu và trách nhiệm đối với các đối tượng thực hiện, tham gia quảng cáo thuốc” – Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội nêu.

Theo đó, dự thảo luật cũng đã quy định chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư và ưu đãi, hỗ trợ đầu tư đặc biệt cho doanh nghiệp dược; chính sách ưu tiên mua sắm thuốc sản xuất trong nước tại các cơ sở y tế công lập; phát triển hệ thống cung ứng thuốc theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại; cải cách, ưu tiên về thủ tục hành chính trong cấp giấy đăng ký lưu hành, cấp phép nhập khẩu…

Theo Ủy ban Xã hội, thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và mỹ phẩm điều trị không phải là thuốc nên không điều chỉnh các sản phẩm này trong dự thảo luật, đồng thời đề nghị Chính phủ thanh tra, kiểm tra, xử lý theo quy định đối với những bất cập trong quản lý thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm điều trị.

Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý về kinh doanh thuốc và nguyên liệu làm thuốc, cần làm rõ nguy cơ mất cân đối thị trường phân phối thuốc, ảnh hưởng quyền kinh doanh của các cơ sở kinh doanh nhỏ. Đặc biệt, cần thận trọng khi quy định kinh doanh thuốc theo phương thức thương mại điện tử.

Về phân phối thuốc cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, Chủ tịch Quốc hội lưu ý việc mở rộng quyền phân phối cần thận trọng, từng bước, đảm bảo thống nhất với các văn bản luật có liên quan.

Về quản lý giá thuốc và chất lượng thuốc, Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát thêm quy định về hậu kiểm chất lượng thuốc để đảm bảo an toàn đối với người sử dụng. "Hiện nay, vấn đề người dân quan tâm nhất là chất lượng thuốc. Tôi từng nói đừng để "tiền mất, tật mang" khi nghe quảng cáo thuốc trên các phương tiện thông tin đại chúng. Để người dân sử dụng thuốc an toàn, ngành y tế phải kiểm soát được chất lượng thuốc, giá bán ở các nhà thuốc phải thống nhất, không thể cùng một loại nhưng nhà thuốc A bán giá này, nhà thuốc B bán giá khác" – Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm.

Chủ tịch Quốc hội băn khoăn khi thực tế quảng cáo thuốc trên phương tiện truyền thông rất nhiều nhưng không đảm bảo về chất lượng, đặc biệt nhiều loại quảng cáo như thuốc nhưng lại là thực phẩm chức năng. Vì thế, cần có quy định chặt chẽ về việc này.

Nhắc đến quy định của Bộ Chính trị về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong xây dựng pháp luật, Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát nhóm lợi ích trong dự thảo luật này để điều chỉnh. "Làm sao Luật Dược sửa đổi có tuổi thọ cao, giúp việc chăm sóc sức khỏe người dân tốt hơn, chất lượng hơn" - Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh.

Liên quan giá thuốc, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng bày tỏ đồng tình quy định như dự thảo. Đây là quy định đặc thù đối với quản lý giá thuốc, chưa có trong Luật Giá nhưng cũng không trái quy định trong Luật Giá. Quản lý giá bán buôn theo hình thức công bố cũng đảm bảo tính thống nhất, đồng thời đề nghị làm rõ quy định các doanh nghiệp phải gửi giá bán buôn đến Bộ Y tế và giá trị pháp lý của kiến nghị từ Bộ Y tế nếu có vấn đề nào đó.

Kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh, quy định liên quan đến giá thuốc nhằm tăng cường quản lý tốt hơn, song không làm tăng gánh nặng cho cơ sở kinh doanh, đảm bảo đồng bộ hệ thống  pháp luật, trong đó có Luật Giá.