Dao có tính sát thương cao phục vụ lao động, sản xuất, sinh hoạt hàng ngày thì không coi là vũ khí

Sáng 29/6, với 459/468 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết, chiếm 94,44% tổng số đại biểu Quốc hội, Quốc hội đã thông qua Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi). Luật có 8 chương, 75 điều, có hiệu lực thi hành từ 1/1/2026.

Dao có tính sát thương thuộc nhóm vũ khí thô sơ

Theo luật quy định thì kiếm, giáo, mác, thương, dao găm, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu; dao có tính sát thương cao quy định sử dụng với mục đích để thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ được coi là vũ khí thô sơ.

Báo cáo về nội dung này, Trung tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng  và An ninh của Quốc hội cho biết, dự thảo Chính phủ trình đề nghị bổ sung dao có tính sát thương cao nhằm tăng cường công tác quản lý, tạo cơ sở pháp lý để phòng ngừa, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật sử dụng dao có tính sát thương cao. Để bảo đảm rõ ràng, chặt chẽ, phù hợp với yêu cầu quản lý Nhà nước và đấu tranh phòng, chống tội phạm, trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo bổ sung khoản 6 Điều 2 giải thích từ ngữ “dao có tính sát thương cao”. Trên cơ sở giải thích từ ngữ “dao có tính sát thương cao”, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quy định 3 chế độ quản lý “dao có tính sát thương cao” gắn với mục đích sử dụng.

Cụ thể: trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” phục vụ mục đích lao động, sản xuất, sinh hoạt hàng ngày thì không coi là vũ khí, nhưng phải được quản lý chặt chẽ, bảo đảm an toàn, nhằm phòng ngừa, ngăn chặn nguy cơ sử dụng “dao có tính sát thương cao” vào mục đích vi phạm pháp luật; trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” với mục đích thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ, thì quy định là vũ khí thô sơ (điểm b khoản 4 Điều 2); trường hợp sử dụng “dao có tính sát thương cao” với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật, thì quy định là vũ khí quân dụng (điểm d khoản 2 Điều 2).

Các hành vi liên quan đến dao có tính sát thương cao không có động cơ, mục đích theo quy định tại phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ thì không bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự; chỉ trong trường hợp sử dụng với mục đích phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ thì mới xác định là vũ khí quân dụng hoặc vũ khí thô sơ.

“Để bảo đảm tính thống nhất trong áp dụng pháp luật, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan hữu quan rà soát quy định của Bộ luật Hình sự có liên quan đến vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng để thống nhất ban hành văn bản hướng dẫn áp dụng quy định về hành vi phạm tội liên quan đến dao có tính sát thương cao khi luật có hiệu lực thi hành”-Trung tướng Lê Tấn Tới nêu.

Súng bắn đạn ghém, súng săn…là vũ khí quân dụng

Theo quy định của luật, vũ khí quân dụng bao gồm: súng cầm tay, súng vác vai, vũ khí hạng nhẹ, vũ khí hạng nặng, đạn sử dụng cho các loại vũ khí này; các loại bom, mìn, lựu đạn, ngư lôi, thủy lôi; súng bắn đạn ghém, súng nén khí, súng nén hơi, đạn sử dụng cho các loại súng trên; súng săn, dao có tính sát thương cao sử dụng với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật; linh kiện cơ bản của súng quy định tại điểm a khoản này bao gồm: thân súng, nòng súng, bộ phận cò, bộ phận khóa nòng, kim hỏa; thân súng, bộ phận cò; súng săn là súng kíp, đạn sử dụng cho súng này sử dụng vào mục đích săn bắn…

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới, theo số liệu báo cáo của Bộ Công an, trong 5 năm gần đây, đối tượng sử dụng các loại súng tự chế gây án nhiều gấp 6 lần về số vụ, 5 lần về số đối tượng so với số vụ, số đối tượng sử dụng trái phép súng quân dụng; nhiều vụ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm chết nhiều người, nguy hiểm như vũ khí quân dụng. Tuy nhiên, các loại súng này chưa được quy định trong luật hiện hành và cũng chưa có đủ chế tài để xử lý hình sự. Vì vậy, tội phạm đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng trái phép các loại súng này. 

“Với những lý do trên, dự thảo luật đã bổ sung các loại súng bắn đạn ghém, súng kíp, súng nén khí, súng nén hơi và đạn sử dụng cho các loại súng này vào nhóm vũ khí quân dụng; đồng thời, phân định rõ theo mục đích sử dụng. Theo đó, khi sử dụng các loại súng này vào mục đích săn bắn là súng săn, khi sử dụng vào mục đích luyện tập, thi đấu thể thao là vũ khí thể thao nhằm đảm bảo phù hợp với Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) và là cơ sở pháp lý cho các lực lượng chức năng phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm” – Trung tướng Lê Tấn Tới nhấn mạnh.