5 giải pháp ngăn chặn, đấu tranh với tội phạm lừa đảo qua mạng

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 24, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã thảo luận về công tác dân nguyện của Quốc hội tháng 5 và tháng 6/2023. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành nội dung phiên họp. Trung tướng Lê Quốc Hùng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công đại diện Bộ Công an dự, báo cáo kết quả công tác của Bộ Công an. Dự phiên họp có đại diện Ban Dân vận Trung ương, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Thanh tra Chính phủ, Ban Tiếp công dân trung ương, Uỷ Ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc  Việt Nam, Bộ Tài chính…

Cử tri lo lắng thiếu điện, nhà ở xã hội hạn chế

Trình bày Báo cáo công tác dân nguyện của Quốc hội tháng 5 và tháng 6/2023 tại phiên họp, Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình cho biết, cử tri và nhân dân bày tỏ sự quan tâm, lo lắng trước tình trạng thiếu điện, cắt điện luân phiên; việc tiếp cận, thụ hưởng nhà ở xã hội còn nhiều hạn chế, giá bán còn cao, vượt quá khả năng tài chính của đa số người lao động; tình hình khó khăn của nhiều doanh nghiệp do sụt giảm đơn hàng, người lao động bị mất việc, ngừng việc, giảm việc xảy ra nhiều địa phương; tình trạng nguyên, nhiên, vật liệu, vật tư sản xuất nông, lâm nghiệp, chi phí dịch vụ tăng, trong khi tiêu thụ sản phẩm gặp khó khăn…

Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình cho biết, qua báo cáo kết quả tiếp xúc cử tri trước Kỳ họp thứ 5, Ban Dân nguyện tổng hợp kiến nghị của cử tri. Sau khi rà soát, phân loại, Ban Dân nguyện đã kịp thời chuyển các kiến nghị trên đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật. 
Theo báo cáo tổng hợp từ các địa phương, trong tháng 5 và tháng 6/2023, tại một số địa phương tình hình khiếu nại, tố cáo vẫn hết sức phức tạp. Nội dung chủ yếu liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; tình trạng ô nhiễm về tiếng ồn, khói bụi, rác thải,… ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống, sinh hoạt của người dân; tình trạng chủ đầu tư không thực hiện đúng cam kết, trốn tránh trách nhiệm bảo hành, không bàn giao quỹ bảo trì và công tác quản lý, vận hành tòa nhà, cũng như chất lượng chung cư không đảm bảo… vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm, làm phát sinh một số vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp…

Trong thời gian tới, Ban Dân nguyện kiến nghị UBTVQH đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo một số nội dung cử tri quan tâm hiện nay, cụ thể: Bộ Công an khẩn trương hoàn thiện các quy định, đặc biệt là việc “làm sạch” dữ liệu để phục vụ kết nối, chia sẻ, khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; Bộ Xây dựng có cơ chế, chính sách, giải pháp đồng bộ để khuyến khích, đẩy mạnh đầu tư, phát triển nhà ở xã hội và đảm bảo giá nhà ở xã hội ở mức vừa phải để cán bộ, công nhân, người lao động có thu nhập thấp có điều kiện mua nhà ở, ổn định cuộc sống; nghiên cứu, xem xét và ban hành quy định cấm hoặc hạn chế buôn bán, sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam…

Kiến nghị làm rõ tình trạng thiếu trường Trung học phổ thông hay không?

Thảo luận nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga nói đến thực trạng phụ huynh xếp hàng thâu đêm để nộp hồ sơ cho con vào trung học phổ thông gây băn khoăn, lo lắng trong dư luận. 

Thực trạng áp lực đối với học sinh thi vào lớp 10 ở  Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là thực trạng trong nhiều năm, thi vào lớp trung học phổ thông hiện nay khó hơn thi vào đại học. Do đó, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục vào cuộc vấn đề này để làm rõ xem có tình trạng thiếu trầm trọng Trường Trung học phổ thông công lập hay không? Giải pháp để giải quyết vấn đề này trên thực tế như nào và đề nghị đưa thêm tình trạng này vào báo cáo công tác dân nguyện.

Ngoài ra, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga quan tâm tới tình trạng sử dụng bóng cười và thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên, cho biết, bóng cười và thuốc lá điện tử có tỉ lệ trá hình của ma tuý rất lớn và đang sử dụng khá phổ biến trong bộ phận thanh, thiếu niên. Do đó, đề nghị Chính phủ cần có thái độ quyết liệt và phải có quy định để cấm sử dụng bóng cười, thuốc lá điện tử cũng như cấm buôn bán thuốc lá điện tử.

Cần thúc đẩy phát triển đời sống đồng bào Tây Nguyên

Báo cáo công tác của Bộ Công an về vụ việc dư luận cử tri quan tâm trong báo cáo của Ban Dân nguyện liên quan vụ việc xảy ra tại huyện Cư Kuin, Đắk Lắk sáng 11/6/2023, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết, về vụ việc tại Đắk Lắk ngay sau khi xảy ra vụ việc, Bộ Công an đã chủ trì, huy động toàn bộ lực lượng vũ trang, hệ thống chính trị, phương tiện, biện pháp truy kích và quyết tâm bắt bằng hết số đối tượng tham gia vào vụ việc này, thu hồi triệt để các loại vũ khí, vật liệu nổ được sử dụng để gây án.

Đến nay, Bộ Công an đã bắt trên 90 đối tượng; ra quyết định truy nã đặc biệt 5 đối tượng liên quan về các tội: Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; Không tố giác tội phạm; Môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. “Qua khám nghiệm hiện trường, làm các công việc liên quan đến điều tra, thì có thể thấy đây là vụ khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân có sự chỉ đạo, tiếp tay của các thế lực thù địch ở nước ngoài” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nói và cho biết thêm, tình hình chính trị trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk và khu vực miền trung Tây Nguyên được ổn định, hoạt động của người dân quay trở lại bình thường. Tuy nhiên, trên không gian mạng, các thế lực thù địch lợi dụng tình trạng này để tuyên truyền, xuyên tạc các chủ trương, chính sách của Nhà nước. Các luận điệu này đã rất cũ và không đúng bản chất sự việc. Bộ Công an đang tham mưu cho Đảng, Nhà nước, cấp chính quyền vùng Tây Nguyên có giải pháp tổng thể; sự vào cuộc toàn quân, toàn dân, lực lượng vũ trang, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số.

“Nhân đây, đề nghị Đảng, Nhà nước, Quốc hội quan tâm, chỉ đạo, rà soát, thúc đẩy ba chương trình mục tiêu quốc gia đang triển khai, nhất là tập trung cho địa bàn vùng Tây Nguyên để xóa đi điều kiện dẫn đến vụ việc tương tự; trong đó, tập trung vào xóa đói giảm nghèo bền vững, chương trình chăm lo phát triển đời sống, vật chất, tinh thần cho người đồng bào dân tộc ít người ở Tây Nguyên; nông thôn mới nâng cao, nông thôn kiểu mới. Tôi thấy rằng, nguồn lực ba chương trình này có nhưng triển khai còn rất chậm, nhiều vấn đề chưa có sự ủng hộ của người dân. Đề nghị Quốc hội có chỉ đạo, rà soát lại văn bản, chủ trương cơ chế để các chương trình mục tiêu quốc gia sớm đi vào cuộc sống” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh.

Bộ Công an gương mẫu, đi đầu trong thực hiện Đề án 06

Về các kiến nghị của cử tri, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết, trong tháng 5 và tháng 6, đặc biệt là sau Kỳ họp thứ 5, Bộ Công an đã nhận được rất nhiều ý kiến đề nghị, kiến nghị, phản ánh của công dân và cử tri. Bộ đã yêu cầu xác minh, kiểm tra, có văn bản trả lời những tất cả các thắc mắc, kiến nghị của cử tri, đạt tỷ lệ phản hồi 100%. 

Về kết nối chia sẻ thông tin xác thực điện tử giải quyết nhu cầu dịch vụ công, thủ tục hành chính theo Đề án 06 của Chính phủ, Bộ Công an là bộ gương mẫu đi đầu. Liên tục trong tháng 5 và 6 đã tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo 16 Bộ trưởng thực hiện Đề án 06. Đến nay, cơ sở dữ liệu quốc gia dân cư, dữ liệu căn cước công dân kết nối 13 bộ ngành, 1 doanh nghiệp nhà nước và 3 doanh nghiệp viễn thông và 63 địa phương tỉnh thành. Bước đầu triển khai gặp rất nhiều khó khăn do dữ liệu không đồng bộ, không sạch. Tuy nhiên, Bộ Công an đang tập trung phối hợp làm sạch dữ liệu, liên thông giải quyết kịp thời dịch vụ công trên mạng.

“Kết quả bước đầu chúng ta thấy kết nối chia sẻ thông tin giữa Bộ Công an với các bộ, ngành 108,7 triệu yêu cầu xác minh. Hệ thống Bảo hiểm xã hội Việt Nam xác minh 87% số người theo yêu cầu. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo, 24/25 triệu hồ sơ điện tử công dân là giáo viên và học sinh. Đây là những bước tiến cơ bản tiến tới đồng bộ hóa cơ sở dữ liệu bộ ngành, trên cơ sở dữ liệu dân cư giải quyết hành chính” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh.

5 nhóm giải pháp đấu tranh, phòng chống tội phạm lừa đảo

Liên quan vụ việc lừa đảo liên quan đất đai, bất động sản, lừa đảo có tính quốc tế, xuyên quốc gia, có yếu tố người nước ngoài, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết, trong thời gian vừa qua nhiều vụ việc này nổi lên, nhiều vụ việc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng với phương thức, thủ đoạn thường xuyên thay đổi và rất tinh vi và đặc biệt là có yếu tố nước ngoài.

Hiện, Bộ Công an đã, đang tập trung thực hiện 5 nhóm giải pháp: Tuyên truyền, bằng hình thức đa dạng để người dân nâng cao nhận thức phòng ngừa tội phạm, thường xuyên thông báo thủ đoạn mới lừa đảo trên mạng để người dân kịp thời phòng tránh, kịp thời tố giác; rà soát đề xuất hoàn thiện chính sách pháp luật khắc phục sơ hở tội phạm lừa đảo lợi dụng. “Bộ Công an là một trong những bộ đề xuất nhiều dự án luật, sửa đổi bổ sung để bịt lỗ hổng về pháp luật để phòng ngừa tội phạm” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết.

Giải pháp thứ 3 đó là nắm tình hình và triển khai các giải pháp kỹ thuật, phối hợp các nhà mạng ngăn chặn phòng ngừa lợi dụng công nghệ cao để lừa đảo; giải pháp thứ 4 là tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát để ngăn chặn điều kiện phát sinh tội phạm nhất là dịch vụ mới, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tội phạm như tiền ảo, kinh doanh ngoại hối, hoạt động sử dụng sim thẻ điện thoại, sử dụng thẻ thanh toán ngân hàng, thanh toán qua biên giới, quản lý chặt chẽ các cuộc gọi quốc tế đặc biệt là cuộc gọi chỉ có chiều về Việt Nam và triển khai kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia dân cư xác thực, làm sạch với tài khoản ngân hàng, tài khoản thuê bao di động để giải quyết sim rác. “Đây là căn cơ nguyên nhân đầu vào của lừa đảo trên mạng và hoàn thành cấp định danh cá nhân được xem như căn cước công dân trên mạng thì hạn chế lừa đảo trên mạng” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng khẳng định.

Vận động nhân dân mở lối thoát hiểm thứ 2

Về phòng cháy chữa cháy (PCCC), Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết, Bộ Công an thực sự gương mẫu đi đầu tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo các vấn đề liên quan đến PCCC. Hiện nay, khó khăn nhất là ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn mới. Mà chủ yếu chức năng, nhiệm vụ không phải là ngành Công an mà thuộc ngành xây dựng, công thương, ngành kỹ thuật khác. Hiện nay việc xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn rất chậm, rất bất cập. Nhiều cái đưa vào sử dụng nhiều năm nay nhưng không có tiêu chuẩn, quy chuẩn nào, phải áp dụng ngoại lai các tiêu chuẩn nước ngoài. Tiêu chuẩn quy chuẩn nhà ở cũng liên quan Bộ Xây dựng rất nhiều.

“Chúng tôi làm việc nhiều cuộc với Bộ Xây dựng thúc đẩy, tập trung nhân lực xây dựng quy chuẩn, hạn chế bớt vấn đề áp dụng tiêu chuẩn nước ngoài vào xây dựng của Việt Nam. Cái này không dễ giải quyết ngày một ngày hai mà các bộ, ngành phải vào cuộc tích cực để giải quyết sớm bất cập” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nhấn mạnh và cho biết thêm, một số kiến nghị của doanh nghiệp, người dân chưa thỏa đáng. Doanh nghiệp thì muốn tối ưu hóa lợi nhuận nên muốn hạ thấp các tiêu chuẩn quy chuẩn PCCC, cứu hộ cứu nạn gây ra tiềm ẩn nguy cơ đe dọa tính mạng, tài sản người dân. “Cái nào cơ bản phải kiên quyết bảo vệ để doanh nghiệp phải quan tâm đầu tư hệ thống PCCC thoát hiểm thoát nạn, nhất là chung cư cao tầng, công trình tầng hầm, chữa cháy trên sông trên biển, chữa cháy rừng là những vấn để rất khó. Chúng ta đang thiếu và yếu vè giải pháp, cần học hỏi quốc tế” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng nêu quan điểm.

Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cũng cho biết thêm, thời gian vừa qua đã xảy ra nhiều vụ cháy nhà dân, gây thương vong rất lớn. Nguyên nhân là chưa có tiêu chuẩn nhà ở kết hợp với sản xuất kinh doanh. “Chúng tôi cũng đang triển khai giải pháp như vận động nhân dân mở lối thoát nạn thứ 2. Xây dựng chuồng cọp không có lối thoát nạn thứ 2 thì rất nguy hiểm. Cái này đang triển khai rất tốt đặc biệt trong đô thị lớn. Như quận Thanh Xuân, Hà Nội rất nhiều phường triển khai được. chính quyền hỗ trợ, Công an hỗ trợ người dân mở lối thoát nạn thứ 2, chuẩn bị thang dây thoát nạn, bình chữa cháy mini, tuyên truyền kỹ năng thoát nạn…Đây là việc làm rất tốt, cần nhân rộng” – Thứ trưởng Lê Quốc Hùng khẳng định.