HLV Troussier: Dũng cảm hay ảo mộng?
HLV Philippe Troussier không ngừng nói về triết lý bóng đá ông muốn phát triển ở U23 và ĐTQG Việt Nam. Hầu hết các chuyên gia và người hâm mộ đang ủng hộ, cho rằng ông dũng cảm khi kiên quyết làm mới phong cách của các ĐT Việt Nam. Tuy nhiên, cũng có một số người cảm thấy chiến lược gia người Pháp đang nuôi ảo mộng.
Sự dũng cảm của Troussier
HLV Philippe Troussier đã có khởi đầu không thể tệ hơn trong vai trò HLV U23 Việt Nam. Tại Doha Cup 2023 vừa kết thúc, U23 Việt Nam toàn thua 3 trận, không ghi được bàn nào và thủng lưới tổng cộng 7 bàn. Bất chấp điều đó, HLV 68 tuổi người Pháp chưa bao giờ ngừng tin tưởng vào triết lý bóng đá của bản thân và ông tự tin triết lý đó sẽ giúp các cầu thủ Việt Nam phát triển lên một đẳng cấp khác trong những năm với.
HLV Troussier nhấn mạnh: “Ở thời điểm hiện tại, nếu thi đấu với Nhật Bản hay Hàn Quốc thì tỷ lệ kiểm soát bóng của chúng ta chỉ ở khoảng 30-40%. Do vậy, nếu muốn chơi bóng ở trình độ cao hơn, chúng ta bắt buộc phải nâng tỷ lệ kiểm soát bóng lên ngang tầm với đối thủ. Đây là điều không hề đơn giản và cũng không phải muốn là có thể thực hiện ngay được. Chúng ta sẽ cố gắng cải thiện từng bước một”.
Ở trận đấu cuối cùng với U23 Kyrgyzstan, U23 Việt Nam cầm bóng tốt hơn và có thời điểm đạt tỷ lệ kiểm soát bóng gần gấp đôi đối thủ. Tuy nhiên, các học trò của HLV Troussier gặp vấn đề trong các tình huống phối hợp quyết định và không thể tạo ra nhiều cơ hội ăn bàn như mong đợi của người hâm mộ.
HLV người Pháp hiểu rõ vấn đề này, nhưng ông tin rằng thời gian sẽ giúp U23 Việt Nam giải quyết từng vấn đề. Ông cho biết: “Tôi hài lòng với nỗ lực và cách mà các học trò đã chơi trên sân. Đấy là kết quả của những cố gắng sau các buổi tập luyện hay chỉ đạo chuyên môn từ Ban huấn luyện. Đây cũng là mục tiêu mà U23 Việt Nam đặt trọng tâm, khi tham dự giải U23 Doha Cup 2023 tại Qatar. Tôi muốn các cầu thủ từng bước tiến bộ, về kỹ năng cá nhân cũng như sự gắn kết trong lối chơi chung của tập thể”.
Ngay lập tức, các chuyên gia bóng đá Việt Nam ca ngợi sự dũng cảm của HLV Troussier. Thực tế, rất khó để đánh giá một HLV, một đội bóng hay một cầu thủ chỉ qua các trận đấu giao hữu không có tính cạnh tranh lớn như tại Doha Cup. HLV Troussier hoàn toàn có lý khi gạt bỏ tầm quan trọng của kết quả giải đấu này ngay từ đầu.
Sự dũng cảm của Troussier nằm ở đó. Ông không chỉ mạnh tay thay đổi hoàn toàn phong cách bóng đá của người tiền nhiệm Park Hang-seo, người vốn thành công vượt bậc cùng bóng đá Việt Nam, mà ông còn chấp nhận các thất bại nặng nề để các học trò có thêm bài học quan trọng để thích nghi.
U23 Việt Nam hiện tại sẽ chỉ theo đuổi một phong cách: kiểm soát bóng, áp sát tầm cao và tấn công áp đặt. HLV Troussier tin rằng các cầu thủ Việt Nam có thể triển khai lối chơi này trước bất cứ đối thủ nào. Đó là cách ông kéo bóng đá Việt Nam ra khỏi vùng an toàn.
Thực tế, người Thái Lan đã đi trước Việt Nam khá xa. Từ nhiều năm qua, Thái Lan luôn trung thành với triết lý bóng đá tương tự. Nhờ vậy, họ tạo ra các thế hệ cầu thủ có thể chơi bóng ngắn ở tốc độ cao nhuần nhuyễn và đẹp mắt. Đây cũng là lý do tại sao “Voi chiến” nhanh chóng trở lại thống trị AFF Cup sau một thời gian khủng hoảng.
Về lý thuyết, triết lý của HLV Troussier phù hợp với tố chất của cầu thủ Việt Nam hơn cách đá phòng ngự, phản công thuần túy. Các cầu thủ Việt Nam xưa nay nổi tiếng giàu kỹ thuật, khéo léo và nhanh nhẹn. Đá kiểm soát bóng sẽ giúp họ tránh được các cuộc đấu tay đôi thiên về sức vóc và từ đó tạo ra thế trận tốt hơn trước các đối thủ mạnh.
Nhưng vẫn cần thực tế
Mặc dù hầu hết người yêu mến bóng đá Việt Nam đang ủng hộ HLV Troussier, nhưng bản thân chiến lược gia này cũng cần thực tế hơn để… giữ ghế. Bất cứ cuộc cải tổ nào chỉ có thể thành công nếu HLV tại vị đến phút chót.
VFF đang đặt niềm tin lớn vào HLV Troussier, nhưng mọi chuyện sẽ khác nếu U23 Việt Nam và ĐTQG Việt Nam cứ thua như ở Doha Cup 2023. Áp lực chiến thắng ở bóng đá Việt Nam là cực lớn, và VFF hiếm khi chịu được sức ép từ người hâm mộ.
Trên thế giới, thành công của HLV Mikel Arteta tại Arsenal gần đây là ví dụ hoàn hảo cho việc kiên nhẫn trong bóng đá quan trọng như thế nào. Arteta đã mất 2 năm và hứng chịu vô số chỉ trích thậm tệ để giúp Arsenal thăng hoa ở mùa giải này.
Câu hỏi ở đây là: HLV Troussier đã dũng cảm, nhưng VFF có thể cho ông nhiều thời gian như thế hay không, nếu như các ĐTQG Việt Nam không đạt kết quả tốt. Đó là thực tế mà chiến lược gia 68 người Pháp và các lãnh đạo của ông cần nhìn nhận và đánh giá.
Trong trường hợp VFF không thể cam kết, đảm bảo tương lai cho HLV Troussier bất chấp kết quả ra sao, ông buộc phải tùy cơ ứng biến. Về cơ bản, đây vẫn là cách làm tốt nhất cho cả đôi bên. VFF dù sao cũng không thể mãi tin tưởng vào một HLV nếu như các ĐTQG Việt Nam chỉ biết kiểm soát bóng mà không biết cách chiến thắng.
Trong trường hợp này, HLV Troussier sẽ có một ví dụ khác nổi tiếng không kém Mikel Arteta. Đó là Erik ten Hag của MU. Phong cách của Troussier và Ten Hag khá tương đồng. Cả hai đều muốn chơi bóng đá kiểm soát, triển khai tấn công từ vị trí thủ môn và trung vệ.
Hồi đầu mùa này, Ten Hag đã cố gắng áp đặt triết lý đó cho MU và thảm bại. Họ thua liên tiếp 2 trận trước Brighton và Brentford. Tất nhiên, Premier League không phải Doha Cup, và Ten Hag rơi vào tình thế buộc phải thay đổi để giảm bớt áp lực. Nói cách khác, chiến lược gia người Hà Lan hiểu rằng ông cần phải tự tạo ra thời gian cho bản thân nếu muốn cải tổ đội bóng theo ý muốn. Từ chỗ muốn MU kiểm soát bóng, Ten Hag chấp nhận đá thực dụng hơn để giành các kết quả tốt và đến bây giờ, ông đã tạo dựng được vị trí bất khả xâm phạm ở Old Trafford.
HLV Troussier chưa rơi vào tình thế bắt buộc phải thay đổi chiến thuật như Ten Hag. Nhưng nếu U23 Việt Nam không thể gây ấn tượng ở SEA Games 32 sắp tới, HLV người Pháp cần xem xét nghiêm túc việc “liệu cơm gắp mắm” trước khi cải thiện toàn diện các tuyển thủ Việt Nam theo triết lý của mình. Nếu không, giấc mơ nâng tầm bóng đá Việt Nam của ông sẽ chỉ là ảo mộng.
Khó khăn từ V.League
Một trong những yếu tố quan trọng nhất để triết lý của HLV Troussier thành công là sự đồng bộ ở các CLB. Cho dù liên tục tập trung và huấn luyện ở các ĐTQG, các cầu thủ vẫn có ít thời gian làm việc với HLV Troussier hơn so với ở CLB. Vì vậy, nếu các CLB không thể đồng bộ triết lý mà HLV người Pháp mong muốn, các cầu thủ rất dễ rơi vào cảnh tiến thoái lưỡng nan. Chưa kể riêng các cầu thủ U23 Việt Nam còn gặp vấn đề về thời gian thi đấu. Bản thân HLV Troussier đã nói về điều này khi chia tay các học trò sau Doha Cup 2032: “Tôi mong trong quãng thời gian giải chuyên nghiệp diễn ra, các cầu thủ trẻ sẽ được ra sân thi đấu ở V.League hoặc hạng Nhất một cách thường xuyên. Từ đó họ sẽ duy trì được phong độ, thể lực, cảm giác bóng”.