Vướng sai phạm vì “bánh ngọt” hàng tỷ đồng trong đại án đăng kiểm
VKSND TP Hồ Chí Minh vừa hoàn tất cáo trạng truy tố 254 bị can về 11 tội danh liên quan đến các sai phạm, tiêu cực trong lĩnh vực đăng kiểm. Đáng lưu ý, quá trình điều tra, Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh đã làm rõ sự “tiếp tay” của nhóm đối tượng nguyên lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN) và lãnh đạo, đăng kiểm viên Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR) cho các đối tượng khác trong quá trình gây án.
Cụ thể, bị can Trần Kỳ Hình, trong thời gian giữ chức vụ Cục trưởng Cục ĐKVN là người đứng đầu chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện mọi hoạt động của Cục Đăng kiểm theo sự phân công của Bộ Giao thông Vận tải; được giao nhiệm vụ quản lý Nhà nước về công tác đăng kiểm trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, ông Hình không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát để các phòng trực thuộc Cục ĐKVN, Trung tâm Đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm trên cả nước xảy ra sai phạm, tiêu cực có hệ thống trong thời gian dài.
Khi phát hiện có sai phạm, tiêu cực, ông Hình không chấn chỉnh, xử lý mà vì vụ lợi cá nhân nhận tiền hối lộ của doanh nghiệp, các đơn vị đăng kiểm bỏ qua các sai phạm trong việc cấp phép đủ điều kiện hoạt động Trung tâm Đăng kiểm, các sai phạm trong quá trình kiểm định phương tiện, nhận tiền hối lộ quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế với tổng số tiền 6.574.000.000 đồng và 23.000 USD. Ngoài ra, ông Hình còn lợi dụng chức vụ quyền hạn, vị trí công tác, làm trái quy định, đã duyệt cấp đủ năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện theo quy định; tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, làm ảnh hưởng hoạt động bình thường của các Chi cục Đăng kiểm và uy tín của Cục ĐKVN.
Cựu Cục trưởng Cục ĐKVN Đặng Việt Hà (người kế nhiệm của ông Hình) đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát để các phòng trực thuộc Cục ĐKVN, Trung tâm Đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm trên địa bàn cả nước xảy ra sai phạm, tiêu cực có hệ thống trong thời gian dài. Khi phát hiện có sai phạm, tiêu cực, ông Hà cũng không chấn chỉnh, xử lý. Do vụ lợi, ông Hà tiếp tục đưa ra các chủ trương, chỉ đạo trái pháp luật theo hướng nâng mức hưởng lợi của mình đối với số tiền tiêu cực, hối lộ mà cán bộ phòng kiểm định xe cơ giới, các Trung tâm Đăng kiểm nhận được.
Ông Hà nhận hối lộ của Phòng kiểm định xe cơ giới từ ngày 1/8/2021 đến 30/9/2022 là 31.124.000.000 đồng; số tiền nhận hối lộ của 4 Trung tâm Đăng kiểm (Khối V) tại TP Hồ Chí Minh từ ngày 1/4/2022 đến tháng 11/2022 là 7.675.840.000 đồng; số tiền nhận hối lộ của 5 Trung tâm Đăng kiểm Khối V tại TP Hà Nội là 780.000.000 đồng và số tiền hối lộ của các Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm khối D là 680.000.000 đồng. Tổng số tiền nhận hối lộ ông Hà phải chịu trách nhiệm hình sự là 40.259.840.000 đồng, trong đó ông Hà hưởng lợi số tiền 8.793.200.000 đồng và 13.000 USD.
Với vai trò là Cục phó Cục ĐKVN phụ trách hoạt động của Phòng tàu sông, bị can Nguyễn Vũ Hải lợi dụng chức vụ quyền hạn, vị trí công tác, làm trái quy định, đã duyệt cấp đủ năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện theo quy định; tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, làm ảnh hưởng hoạt động bình thường của các Chi cục Đăng kiểm và uy tín của Cục đăng kiểm Việt Nam, làm giảm hiệu lực công tác quản lý nhà nước liên quan hoạt động đăng kiểm thủy nội địa. Do vậy, hành vi của ông Hải đã phạm vào tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh xác định, từ ngày 1/3/2019 đến 30/9/2022, trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo của các công ty, các đối tượng là lãnh đạo Cục ĐKVN, lãnh đạo, đăng kiểm viên Phòng kiểm định xe cơ giới (VAR), gồm: Trần Kỳ Hình, Đặng Việt Hà, Trần Anh Quân, Nguyễn Đức Toàn, Đặng Trần Khanh, Trịnh Bình Dương, Hoàng Xuân Thảo, Vũ Hồng Quang, Trần Ngọc Anh, Phạm Đức Long, Nguyễn Minh Tuấn, Mai Đức Truyền, Nguyễn Anh Hiệp, Nguyễn Phương Nam, Nghiêm Văn Cường, Nguyễn Tuấn Châu, Nguyễn Văn Huy, Nguyễn Thái Dương đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo phương tiện xe cơ giới nhận tiền hối lộ của 16 công ty, bỏ qua các lỗi, sai sót trên hồ sơ thiết kế để chia nhau hưởng lợi.
Ngoài ra, trong quá trình cấp phép đủ điều kiện hoạt động, kiểm tra đánh giá định kỳ Trung tâm Đăng kiểm, các bị can Trần Kỳ Hình, Trần Anh Quân, Đặng Trần Khanh, Phạm Đức Ngọc đã nhận tiền hối lộ của Trần Bửu Tùng, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 50-19D để bỏ qua các thiếu sót trên hồ sơ cấp phép, các sai phạm tại dây chuyền kiểm định; một số bị can còn tham gia thành lập các công ty “sân sau” hoạt động trong lĩnh vực thiết kế cải tạo, đưa tiền hối lộ cho các đăng kiểm viên phòng VAR. Hành vi của các đối tượng nêu trên phạm vào tội “Nhận hối lộ” và “Đưa hối lộ”.
Điển hình, bị can Hoàng Xuân Thảo nhận hối lộ 4.678.000.000 đồng trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo, hưởng lợi 1.767.300.000 đồng; bị can Vũ Hồng Quang cũng nhận hối lộ tổng 5.561.000.000 đồng trong quá trình thẩm định hồ sơ thiết kế cải tạo, hưởng lợi 2.273.500.000 đồng.
Ngoài ra, Thảo, Quang và Trịnh Bình Dương cùng tham gia góp vốn thành lập Công ty An Bình, Công ty VCAR để hoạt động trong lĩnh vực thiết kế, cải tạo phương tiện cơ giới và thuê bị can Lã Thu Chiền làm giám đốc, để được thẩm định đạt hồ sơ. Từ ngày 1/3/2019 đến 30/9/2022, các bị can trên đã đưa hối lộ cho các đăng kiểm viên thẩm định hồ sơ tổng số tiền 11.159.500.000 đồng.