Tỉnh mộng sau chiếc “bánh vẽ”

Chật vật nơi xứ người

Vì nhớ mẹ và em gái đã xa cách gần 20 năm đang định cư tại Canada, cuối năm 2022, chị Ksor Phyin (46 tuổi, trú tại xã Ia O, tỉnh Gia Lai) nghe theo lời xúi giục của một số đối tượng xấu xuất cảnh sang Thái với hi vọng được bảo lãnh sang nước thứ ba.

Chị Phyin kể: “Họ bảo tôi nói xấu Đảng và Nhà nước Việt Nam, nói rằng khi ở Việt Nam bị đàn áp, đánh đập, lấy hết đất đai, nhà cửa. Nhưng tôi không chịu nói, vì sự thật đâu phải như vậy, nên tôi không được bảo lãnh”. Nhớ lại hơn 4 năm “mắc kẹt” tại Thái Lan, Chị Phyin vẫn không khỏi nghẹn ngào. Một thân một mình dắt díu theo hai đứa con nhỏ, sống tạm bợ trong trại tị nạn tại huyện Bang Yai, tỉnh Nonthaburi. “Ở bên đó khổ lắm, không có việc làm đâu, tôi đi làm thuê ngày được ngày mất, hôm thì dọn dẹp bưng bê, hôm thì nhặt ve chai lay lắt qua ngày. Nhớ gia đình, nhớ quê hương nhiều lắm”. - Chị Phyin chia sẻ.

Cùng cảnh ngộ là gia đình anh Rơ Lan Pác và chị Puih Pyẽ (trú tại xã Ia Krái, tỉnh Gia Lai). Tin vào lời lừa phỉnh về cuộc sống sung túc, công việc ổn định, thậm chí sẽ được “Mỹ tiến” nếu có cơ hội của các đối tượng FULRO lưu vong tại nước ngoài, anh chị dẫn theo con nhỏ mới 7 tuổi di cư trái phép sang Thái Lan. Cái giá phải trả cho chuyến đi trái phép bằng đường tiểu ngạch là 40 triệu đồng. Để có được số tiền này, anh chị phải chạy vạy vay mượn khắp nơi.

Tại Thái Lan, công việc chủ yếu của hai vợ chồng là phụ hồ, quét rác, dọn dẹp cây xanh với mức tiền công ít ỏi. “Tiền kiếm được không đủ trang trải cuộc sống chứ đừng nói đến dư dả, sung túc” – Anh Pác tâm sự. Chỉ sau 5 tháng sống tại “miền đất hứa”, anh Pác và vợ đã phải cầu cứu cơ quan chức năng, tìm đường trở về.

Không đâu bằng quê hương

Thủ đoạn của các đối tượng FULRO ở nước ngoài thường nhắm vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số, lợi dụng vấn đề tôn giáo để kích động, lôi kéo bà con di cư trái phép. Bánh ngọt được vẽ ra thường là sang nước ngoài sẽ có cuộc sống sung sướng, có “đạo” riêng đã được quốc tế công nhận, được các đối tượng này bảo trợ, chăm lo, hỗ trợ việc làm ổn định, nếu có nguyện vọng sẽ được bảo lãnh đi Mỹ. Đặc biệt, đối tượng ở nước ngoài sẽ có “tay chân” ở trong nước, trực tiếp gặp gỡ, lôi kéo, xúi giục, liên hệ tìm đường cho bà con vượt biên trái phép. Khi đến nơi, họ mới “vỡ mộng” về cuộc sống thiên đường nơi đất khách.

Cùng tha hương cầu thực tại tỉnh Nonthaburi, ngoài chị Phyin, anh Rơ Lan Pác vẫn còn nhiều người dân tộc thiểu số khác. Họ đến từ nhiều tỉnh, thành khác nhau của Việt Nam nhưng cùng chung hoàn cảnh sợ bị cảnh sát Thái Lan bắt, khánh kiệt về kinh tế và mong mỏi được trở về quê hương.

Đại úy Puih Thíu – Cán bộ Công an xã Ia O cho biết: “Ngay khi nhận được thông tin về công dân của xã mong muốn trở về quê hương, Công an xã đã trực tiếp liên lạc, động viên và hướng dẫn, tạo điều kiện để họ trở về an toàn, hòa nhập với cộng đồng, yên tâm lao động sản xuất; đồng thời tổ chức tuyên truyền pháp luật để người dân cảnh giác trước thủ đoạn lừa phỉnh, xúi giục của các đối tượng phản động từ nước ngoài”.

Tháng 10 – 2025, gia đình chị Phyin, anh Pác được lực lượng chức năng và Công an Việt Nam hỗ trợ, giúp đỡ để trở về quê nhà và ổn định cuộc sống tại tỉnh Gia Lai. Anh Ksor Chu – Bí thư, thôn trưởng làng Mít Jep thông tin: “Ngay khi trở về, hai con của chị Phyin là Ksor El và Ksor Min đều đã được chính quyền địa phương và lực lượng Công an hỗ trợ, liên hệ để tiếp tục học tập không bị gián đoạn tại những ngôi trường ngay trong xã. Chúng tôi cũng thường xuyên đến nhà động viên chị Phyin an tâm lao động ổn định cuộc sống”.

Tại xã Ia Krái, cháu Puih Diêm - con trai anh Pác cũng đã quay lại trường tiểu học để tiếp tục việc học. Gia đình anh Pác cũng đang được hỗ trợ, hướng dẫn để làm hồ sơ vay vốn từ ngân hàng chính sách xã hội tỉnh.