Kết hợp 2 phương án đấu tranh với tội phạm ma túy tại "điểm nóng" Tây Bắc
Sau gần 3 năm thực hiện Phương án nghiệp vụ số 02 của Bộ Công an và Phương án nghiệp vụ 3631 của Cục CSĐT tội phạm về ma túy, về phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến Tây Bắc, công tác phòng, chống ma túy trên tuyến có sự chuyển biến mạnh mẽ. Tình hình tội phạm ma túy trên tuyến đã cải thiện tốt, giảm đi nhiều.
Tuyến Tây Bắc trải dài qua 6 tỉnh Hòa Bình, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai và Yên Bái, có đường biên giới tiếp giáp với Lào dài trên 650km và tiếp giáp với Trung Quốc dài 520km, với 4 cửa khẩu quốc tế, 10 cửa khẩu chính và hàng trăm đường mòn, lối mở. Tuyến Tây Bắc cách khu vực "Tam giác vàng" - trung tâm ma túy lớn của thế giới khoảng 500km. Nơi đây có địa hình rừng núi hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, dân cư thưa thớt, chủ yếu là người dân tộc thiểu số sinh sống, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn nên dễ bị các đối tượng xấu dụ dỗ, lôi kéo, mua chuộc vào con đường vi phạm pháp luật về ma túy.
Tuy nhiên, sau gần 3 năm thực hiện Phương án nghiệp vụ số 02 (9/8/2021) của Bộ Công an và Phương án nghiệp vụ 3631 (ngày 24/8/2021) của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy về phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến Tây Bắc, công tác phòng, chống ma túy trên tuyến Tây Bắc có sự chuyển biến mạnh mẽ. Kết quả, trong 6 tháng năm thứ 3 triển khai Phương án 3631, Công an các địa phương trên tuyến Tây Bắc phát hiện, bắt giữ 1.761 vụ, 2.285 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ 86kg heroin; 89kg ma túy tổng hợp; 19kg thuốc phiện; vận động, bắt giữ 17 đối tượng truy nã về ma túy. Đã triệt xóa 36 điểm phức tạp về ma túy, phát hiện, phá nhổ hơn 10.000 cây có chứa chất ma túy.
Đơn cử, tỉnh Hòa Bình trước đây khi chưa thực hiện Phương án 3631, từng được coi là "điểm nóng" khi đối tượng lợi dụng tuyến quốc lộ 6 để vận chuyển trái phép chất ma túy. Sau khi thực hiện các phương án, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Công an tỉnh Hòa Bình, tội phạm ma túy của khu vực này từng bước giảm. Trong 6 tháng đầu năm 2024, đã bắt giữ 153 vụ, 226 đối tượng, thu giữ 2.244g heroin; 174 viên và 1.173,6g ma túy tổng hợp (so với cùng kỳ năm 2023, giảm 10 vụ, 12 đối tượng); không để hình thành các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy gây búc xúc trong nhân dân.
Điển hình, ngày 16/6, tại km 04+700, quốc lộ 15 thuộc Tiểu khu 3, thị trấn Mai Châu, huyện Mai Châu (Hòa Bình), Đội tuần tra kiểm soát CSGT và trật tự, Công an huyện Mai Châu trong khi làm nhiệm vụ đã phát hiện và bắt giữ đối tượng Ma Văn Châu (SN 1992) trú tại bản Cha Lang, xã Mường Lý, huyện Mường Lát (Thanh Hóa) vận chuyển 18 bánh heroin. Đối tượng Ma Văn Châu khai nhận, số ma túy này là do một người thuê vận chuyển cho một người khác (không biết tên). Đến nay, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình đã khởi tố, tạm giam Ma Văn Châu về tội "Vận chuyển trái phép chất ma túy".
Theo Cục CSĐT tội phạm về ma túy, dự báo thời gian tới, địa bàn các tỉnh tuyến Tây Bắc vẫn là "điểm nóng" về ma túy. Các đối tượng truy nã đặc biệt nguy hiểm lẩn trốn tại địa bàn huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La; huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình và huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên cấu kết, móc nối với các đối tượng trong nước và các đối tượng ở nước ngoài mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ khu vực Tam giác vàng qua biên giới vào Việt Nam và đưa sang nước thứ ba tiêu thụ gây nhiều khó khăn, thách thức cho lực lượng chức năng trong việc phát hiện, bắt giữ. Gần đây, tội phạm triệt để lợi dụng những tiến bộ của khoa học kỹ thuật, không gian mạng để điều hành, mua bán, vận chuyển, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.
Do đó, để thực hiện Phương án 02 của Bộ Công an và Phương án 3631 có hiệu quả, đi vào chiều sâu, thực chất và đúng hướng chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, Công an các địa phương phải phát huy vai trò chủ động, kiểm soát, phòng ngừa, trấn áp có hiệu quả tội phạm ma túy, không để tội phạm ma túy cấu kết, móc nối giữa tuyến Tây Bắc với các địa bàn trong nước và nước ngoài với phương châm "phòng ngừa là chính", "đấu tranh là quan trọng", chủ động nắm chắc tình hình, kịp thời ban hành các phương án, kế hoạch nhằm ứng phó với diễn biến tình tình của tội phạm ma túy trong mọi thời điểm.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng ngừa ma tuý theo phương châm hướng về cơ sở, tập trung vào các nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhằm hạn chế gia tăng số người nghiện mới và người sử dụng trái phép chất ma tuý.
Làm tốt hơn nữa công tác nghiệp vụ cơ bản, chuyển hướng công tác nghiệp vụ cơ bản từ "thủ công truyền thống" sang kết hợp ứng dụng công nghệ - thông tin. Làm tốt công tác phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ và áp dụng biện pháp tố tụng bảo đảm mục tiêu "không đi sau tội phạm", đấu tranh chống tội phạm ma túy lợi dụng không gian mạng để phạm tội. Đồng thời, nâng cao hiệu quả công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy, người "ngáo đá", gắn với công tác quản lý địa bàn, triệt xóa và giải quyết các điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy.
Tập trung lực lượng, các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh triệt phá các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Nâng cao chất lượng công tác phối hợp giữa các lực lượng Hải quan, Bộ đội Biên phòng và hiệu quả công tác phối hợp với các quốc gia trên thế giới, các tổ chức quốc tế, nhất là các nước chung đường biên giới trong trao đổi thông tin, xác lập và đấu tranh chuyên án chung nhằm ngăn chặn nguồn ma túy thẩm lậu từ nước ngoài qua biên giới vào Việt Nam, dựng lên "lá chắn thép" phòng, chống ma túy trên tuyến Tây Bắc.