Tổng thống Yoon Suk Yeol và điểm yếu ở “phái yếu”
Trong khi Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đang đấu tranh bảo vệ sự nghiệp của mình sau quyết định ban bố thiết quân luật thì có một cái tên nổi lên giữa những rắc rối đã nhấn chìm nhiệm kỳ của ông, đó là đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee.
“Gót chân Achilles” của tổng thống
Sau quyết định ban bố thiết quân luật hôm 3/12, Tổng thống Yoon Suk Yeol đã tạm tránh được cuộc bỏ phiếu luận tội tại Quốc hội Hàn Quốc khi các nghị sĩ thuộc đảng Quyền lực Nhân dân của ông bất ngờ rời khỏi phòng họp, khiến sự kiện này phải hoãn lại.
Nhưng, luận tội tổng thống không phải là dự luật duy nhất trong danh sách “vũ khí” của phe đối lập. Dự luật còn lại “bật đèn xanh” cho cuộc điều tra công tố đặc biệt đối với vợ của ông Yoon, đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee, cũng được họ trình lên Quốc hội để bỏ phiếu vào ngày 7/12.
May mắn cho bà Kim, dự luật đặc biệt nhằm điều tra bà cũng không thu thập đủ 2/3 số phiếu để được thông qua. Sóng gió tạm yên, song phía trước vẫn chưa biết sẽ còn “cơn bão” nào nữa không. Bởi, sự ủng hộ dành cho ông Yoon ngày càng giảm xuống khi những rắc rối công khai của đệ nhất phu nhân tăng lên.
Trong một cuộc thăm dò gần đây, tỷ lệ ủng hộ đối với nhà lãnh đạo Hàn Quốc đã giảm xuống còn 17%. Yếu tố hàng đầu gây ra sự bất mãn đó, được các nhà các nhà phê bình chính trị tại nước này chỉ ra, đó là bà Kim - người mà họ gọi là "gót chân Achilles" của ông Yoon.
Các nhà lập pháp đối lập, trong động thái luận tội của họ đối với tổng thống, đã bác bỏ lý do an ninh quốc gia mà Tổng thống Yoon Suk Yeol đưa ra khi ông tìm kiếm quyền lực khẩn cấp. Thay vào đó, họ cho rằng việc ban bố lệnh thiết quân luật chỉ nhằm "né tránh cuộc điều tra về các cáo buộc hình sự liên quan đến Tổng thống Yoon và gia đình ông".
Bà Kim đã trở thành một điểm yếu hiệu quả để phe đối lập tấn công Tổng thống Yoon Suk Yeol, giáo sư Lee Young-Im Lee, chuyên gia về chính trị Hàn Quốc tại Đại học bang California (Mỹ), cho biết. “Những người phản đối nói nhiều về bà Kim vì đó là cách để chỉ ra ông Yoon Suk Yeol là người không cầu thị và không chịu trách nhiệm. Việc ông phản đối các cuộc điều tra nhằm vào vợ mình cũng sẽ cung cấp cho phe đối lập phương tiện để phê phán sự liêm chính của ông”.
Năm nay, đảng đối lập, kiểm soát Quốc hội, đã đề xuất 3 dự luật riêng biệt để điều tra nhiều cáo buộc liên quan đến đệ nhất phu nhân về các cáo buộc bao gồm thao túng cổ phiếu, nhận hối lộ và tham gia bất hợp pháp vào việc đề cử ứng cử viên của đảng.
Tổng thống Yoon Suk Yeol đã phủ quyết cả 3 dự luật. Tại cuộc họp báo vào tháng trước, ông cũng phủ nhận rằng các động thái này được thực hiện vì sự ủng hộ dành cho vợ mình. Thay vào đó, Tổng thống Yoon Suk Yeol cho biết, các cuộc điều tra nên bị chặn lại vì các cáo buộc nhằm vào bà Kim có động cơ chính trị.
Phép thử cho ông Yoon, phép thử cho Hàn Quốc
Đệ nhất phu nhân Kim Keon Hee, theo nhiều cách, đang được xem như bài trắc nghiệm tâm lý của Hàn Quốc đối với những người thúc đẩy sự chia rẽ chính trị gay gắt của đất nước: Liệu bà có phải là mục tiêu dễ dàng bị các nhà lập pháp đối lập lợi dụng? Hay, việc bảo vệ bà khỏi sự giám sát pháp lý là bằng chứng cho thấy ông Yoon đã ưu tiên gia đình hơn đất nước?
"Bà Kim Keon Hee không phải là đệ nhất phu nhân điển hình và đã phải đối mặt với sự giám sát, chỉ trích quá mức so với những người vợ tổng thống khác" - Park Sung-min, người đứng đầu một công ty tư vấn chính trị tại Seoul, cho biết. "Trong mọi trường hợp, bà Kim chắc chắn đã trở thành mắt xích yếu đối với sự nghiệp chính trị của Tổng thống Yoon".
Ông Yoon và bà Kim kết hôn muộn và không có con. Họ thường xuyên đăng ảnh trực tuyến với chó và mèo của mình từ nơi cư trú tại khu dinh thự tổng thống. Dù bà Kim đã rơi vào tâm điểm của những tranh cãi trong khi ông Yoon đang trong quá trình vận động tranh cử, bà vẫn được công chúng đón nhận tích cực. Bà được ca ngợi vì những lựa chọn trang phục hợp thời trang, vẻ ngoài trẻ trung và công việc kinh doanh triển lãm nghệ thuật thành công trước khi trở thành đệ nhất phu nhân.
Bà cũng trở thành thần tượng của một bộ phận công chúng và tạo ra nhiều ảnh hưởng về thời trang. Chẳng hạn, sau khi tấm ảnh bà Kim cầm một chiếc túi tote thân thiện với môi trường trị giá 160 USD làm từ da thuần chay trong chuyến thăm cấp nhà nước của ông Yoon tới Abu Dhabi, loại túi này lập tức “cháy hàng”. Hoặc, câu lạc bộ người hâm mộ trực tuyến riêng dành cho đệ nhất phu nhân cũng đã thu hút tới hơn 80.000 thành viên.
Thế nhưng, song hành với điều đó là những ảnh hưởng tiêu cực bà gây ra cho sự nghiệp của chồng. Sự ủng hộ dành cho Tổng thống Yoon đã lao dốc vào đầu năm nay, khi vụ bê bối liên quan đến việc vợ ông nhận một chiếc túi xách Dior trị giá 2.200 USD bị công khai. Tổng thống Yoon từ chối xin lỗi vì việc này. Và, hình ảnh của ông như một công tố viên kiên quyết, tuân thủ theo nguyên tắc, vì thế đã bị tổn hại.
Mọi thứ bắt đầu thay đổi trong những tháng gần đây, khi Tổng thống Yoon Suk Yeol phải đối mặt với sức ép từ chính hàng ngũ của mình về những rắc rối liên quan đến đệ nhất phu nhân. Người đứng đầu đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) cầm quyền, ông Han Dong-hoon, đã ủng hộ việc bổ nhiệm một thanh tra đặc biệt để điều tra các cáo buộc chống lại bà Kim và yêu cầu đệ nhất phu nhân ngừng xuất hiện trước công chúng. Theo Báo Wall Street Journal, ông Han cũng đã yêu cầu Tổng thống Yoon đưa ra lời xin lỗi công khai về những rắc rối liên quan đến bà Kim.
Vài ngày sau, Tổng thống Yoon Suk Yeol đã tổ chức một cuộc họp báo trên truyền hình, đứng dậy, cúi đầu thật sâu và xin lỗi vì hành vi "thiếu thận trọng" của vợ mình. Ông hứa sẽ đình chỉ hoàn toàn các hoạt động công khai của đệ nhất phu nhân và thành lập một văn phòng mới để giám sát lịch trình của bà.
Nhưng, ông đã vạch ra ranh giới với một cố vấn đặc biệt, gọi đó là "vi hiến" và "không phù hợp". Đối với những cáo buộc chống lại đệ nhất phu nhân, Tổng thống Yoon Suk Yeol tuyên bố đó là "sự phóng đại, thậm chí là bịa đặt". Ông trích dẫn những nỗ lực điều tra trước đây để tìm ra các cáo buộc truy tố vợ mình đều không thành hiện thực. Do đó, ông cho rằng việc theo đuổi vấn đề này sẽ không còn là hành động tư pháp nữa, mà là tuyên truyền chính trị.
Nhưng, áp lực không vì thế mà giảm bớt. Chủ tịch đảng PPP, Han Dong-hoon mới đây đã công khai phê phán động thái tuyên bố thiết quân luật là vi hiến. Sau đó, vào cuối tuần trước, ông Han Dong-hoon nói rằng quyền lực tổng thống của ông Yoon Suk Yeol nên bị tước bỏ, vì nhà lãnh đạo 63 tuổi không thừa nhận hành vi sai trái và có khả năng làm điều gì đó cực đoan, chẳng hạn như tuyên bố thiết quân luật một lần nữa.
Tổng thống Yoon Suk Yeol đang mất đi sự ủng hộ do nền kinh tế trì trệ, giá nhà tăng vọt, những lựa chọn nhân sự gây tranh cãi, cũng như đề xuất của ông nhằm tăng cường đội ngũ y tế đã khiến hàng nghìn bác sĩ đình công hồi tháng 2. Và, bây giờ, những rắc rối từ vụ thiết quân luật đang sắp nhấn chìm sự nghiệp của ông. Trong bối cảnh ấy, nhà lãnh đạo này hẳn cần một điểm tựa tinh thần từ đệ nhất phu nhân chứ không phải những rắc rối liên quan tới bà, để rồi phe đối lập liên tục sử dụng làm vũ khí công kích ông.
Vài nét về bà Kim Keon Hee
Sinh năm 1972 tại Yangpyeong, tỉnh Gyeonggi, bà Kim Keon Hee có tên khai sinh là Kim Myeong-sin trước khi đổi tên vào năm 2008. Bà trở thành đệ nhất phu nhân kể từ năm 2022 sau khi ông Yoon Suk Yeol đắc cử Tổng thống Hàn Quốc. Hiện bà cũng là giám đốc điều hành và chủ tịch của công ty triển lãm nghệ thuật Covana Contents.
Trong nhiệm kỳ tổng thống của chồng, bà Kim Keon Hee đã vướng vào nhiều cáo buộc và trở thành mục tiêu quen thuộc của những người chỉ trích ông Yoon Suk Yeol. Dưới đây là một số cáo buộc đáng chú ý nhất:
Cáo buộc về lý lịch học tập
Năm 2021, bà Kim Keon Hee bị cáo buộc phóng đại mối quan hệ của bà với Trường Kinh doanh Stern của Đại học New York trong sơ yếu lý lịch. Sau đó, bà đã công khai xin lỗi và tuyên bố sẽ chỉ tập trung vào vai trò của mình là "vợ của tổng thống".
Cáo buộc về túi Dior
Năm 2023, kênh YouTube có tên "Voice of Seoul" công bố một video được cho là cảnh bà Kim nhận một chiếc túi Dior trị giá 3 triệu won (2.220 USD vào thời điểm đó). Sự việc đã gây xôn xao cộng đồng mạng vì nó vi phạm pháp luật Hàn Quốc, luật này cấm các viên chức nhà nước và vợ/chồng của họ nhận bất cứ quà tặng gì có giá trị hơn 750 USD.
Bác bỏ các cáo buộc, Tổng thống Yoon cho rằng đoạn video đó là một "chiêu trò chính trị" và từ chối đưa ra lời xin lỗi.
Cáo buộc thao túng cổ phiếu
Bà Kim cũng bị cáo buộc có liên quan đến thao túng giá cổ phiếu trị giá 63,6 tỷ won (khoảng 61 triệu USD) của Deutsche Motors vào năm 2020, khi Tổng thống hiện tại giữ chức Tổng Công tố viên. Tuy nhiên, các cáo buộc chống lại bà sau đó đã bị hủy bỏ, với kết luận rằng bà không biết tài khoản của mình đang bị sử dụng để thao túng.
Cáo buộc đạo văn
Năm 2022, một nhóm giáo sư khơi lại những cáo buộc rằng bà Kim đạo văn luận án tiến sĩ và các bài báo đã xuất bản khác. Những cáo buộc này cuối cùng cũng được xóa bỏ sau cuộc điều tra kéo dài 8 tháng của Đại học Kookmin - trường cũ của đệ nhất phu nhân. Trường này tuyên bố rằng, "thời hiệu 5 năm để xác minh các bài báo đã hết hạn".